Kılış, Oluş, Durum Fiili Nedir?

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-25-2012

Kılış

oluş

durum fiili nedir?

Fiiller anlattıkları hareketin niteliğine göre değişik özellikler gösterirBunları üç grupta inceleyebiliriz:

a)Kılış fiilleri

b)Durum fiilleri

c)Oluş fiilleri

Bunları birbirinden ayırt etmek için pratik olarak şu bilgiyi kullanabiliriz

:

Eğer bir fiil geçişli ise (yani ‘neyi’

‘kimi’ sorularını sorabiliyorsak) kılış fiilidir

*Kırmak

atmak

dikmek

içmek

ezmek

delmek

yolmak

dizmek…

Görüldüğü gibi yukarıdaki fiillere ‘neyi kırmak?

neyi atmak…’sorularını yöneltebiliyoruz

Öyleyse bu fiiller geçişlidir ve geçişli olduğu için de kılış fiilidir

Fiil

öznenin kendi iradesi dışında geçirdiği değişimi anlatıyorsa ve bir hareket bildirmiyorsa o fiil oluş fiilidir

*Sararmak

Yaşlanmak

Uzamak

Paslanmak

büyümek

solmak

acıkmak…

Görüldüğü gibi yukarıdaki fiiller geçişli olmadığı için kılış fiili olamaz

Bir hareket olmadığı için ve eylem öznenin kendi isteği dışında gerçekleştiği için bu fiiller oluş fiilidir

Fiil

öznenin kendi iradesinde yani kendi isteği ile gerçekleşiyorsa ve fiil bir hareket ifade ediyorsa o fiil durum fiilidir

*Yürümek

oturmak

gitmek

çıkmak

ağlamak…

Görüldüğü gibi yukarıdaki fiiller

bir hareket bildirmektedir ve bu hareket kişinin kendi isteğiyle gerçekleşmektedir bu yüzden yukarıdaki fiiller durum fiilleridir

Not: Durum fiilleri de oluş fiilleri de geçişsiz fiillerdir

Demir suya batınca paslandı

(oluş fiilli cümle)
Camları tek tek kırararak büyük bir rekora imza attı(kılış fiilli cümle)
Gözlerinden adeta kan gelircesine ağladı(durum fiilli cümle)

08-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Kılış, Oluş, Durum Fiili Nedir? Kılış oluş durum fiili nedir? Fiiller anlattıkları hareketin niteliğine göre değişik özellikler gösterirBunları üç grupta inceleyebiliriz: a)Kılış fiilleri b)Durum fiilleri c)Oluş fiilleri Bunları birbirinden ayırt etmek için pratik olarak şu bilgiyi kullanabiliriz: Eğer bir fiil geçişli ise (yani ‘neyi’ ‘kimi’ sorularını sorabiliyorsak) kılış fiilidir Kırmak atmak dikmek içmek ezmekdelmekyolmakdizmek… Görüldüğü gibi yukarıdaki fiillere ‘neyi kırmak? neyi atmak…’sorularını yöneltebiliyoruz Öyleyse bu fiiller geçişlidir ve geçişli olduğu için de kılış fiilidir Fiil öznenin kendi iradesi dışında geçirdiği değişimi anlatıyorsa ve bir hareket bildirmiyorsa o fiil oluş fiilidir* Sararmak YaşlanmakUzamak Paslanmakbüyümeksolmakacıkmak… Görüldüğü gibi yukarıdaki fiiller geçişli olmadığı için kılış fiili olamazBir hareket olmadığı için ve eylem öznenin kendi isteği dışında gerçekleştiği için bu fiiller oluş fiilidir Fiil öznenin kendi iradesinde yani kendi isteği ile gerçekleşiyorsa ve fiil bir hareket ifade ediyorsa o fiil durum fiilidir Yürümek oturmak gitmek çıkmakağlamak… Görüldüğü gibi yukarıdaki fiiller bir hareket bildirmektedir ve bu hareket kişinin kendi isteğiyle gerçekleşmektedir bu yüzden yukarıdaki fiiller durum fiilleridir Not: Durum fiilleri de oluş fiilleri de geçişsiz fiillerdir Demir suya batınca paslandı(oluş fiilli cümle) Camları tek tek kırararak büyük bir rekora imza attı(kılış fiilli cümle) Gözlerinden adeta kan gelircesine ağladı(durum fiilli cümle)