Destan Nedir?-Destanların Özellikleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-25-2012

Destan Nedir?-Destanların Özellikleri

Destan ; Kahramanlarının olağanüstü eylemlerini coşkulu

törensel bir üslupla anlatan ve genellikle birkaç bölümden oluşan manzum yapıtlardır

Destanların Ortak Özellikleri
Hepsinde yarı tanrısal nitelikler taşıyan bir ya da birçok kahramandan söz edilir

Destan bu kahramanın eylemleri üzerine kurulmuştur

Olaylar çok geniş bir kozmik coğrafya üzerinde geçer

Bir destanın dünyası ortaya çıktığı zaman içinde düşünebilecek her şeyi barındıran bütünsel

çok yönlü bir dünyadır

Hemen bütün destanlarda uzun yolculuklar anlatılır

Çoğu destanda olaylara doğaüstü yaratıklar da katılır

Kişiler

olaylar

doğal varlıklar hep gerçek yaşamdaki boyutlarından daha büyük

daha zengindir

Özellikle sözlü destanlarda uzun anlatı

betimleme (tanımlama) ve konuşma bölümleri bulunur

Öykü içinde öyküye yer verilir

Törensel söyleyişler ve kamusal duyarlılık hakimdir

Gerçek yaşamın yansımaları da destanların içinde bazen realistik çoğu zaman da stilize edilmiş halde bulunur

Destan sahiplerinin yaşadıkları doğal çevreye ilişkin bilgiler edinmek mümkündür

Konulara göre destanlar:
1- Yaradılış veya Türeyiş hakkında
2- Caine - Âdem ile Havva'nın çocuğu
3- Yaratılış destanı - Altay - Yakut destanı
4- Türeyiş destanı - Uygur Dönemi
5 -Kitab-el Esvad - Yezidilik yaratılış miti
6- Büyük aşklar hakkında
Ferhat ile Şirin
Mem û Zîn

Kültürlere göre destanlar
1- Türk Destanları

Efsane ve Mitleri
2- Alman Destanları

Efsane ve Mitleri
3- Nibelungen Destanı
4- Pers Destanları

Efsane ve Mitleri
5- Simurg - Zümrüdü Anka

Bölgelere göre destanlar
1- Adıyaman Efsaneleri
2- Amasya Efsaneleri
3- Beyşehir Efsaneleri
4- Kocaözü Efsaneleri
5- Olur Efsaneleri

08-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Destan Nedir?-Destanların Özellikleri Destan Nedir?-Destanların Özellikleri Destan ; Kahramanlarının olağanüstü eylemlerini coşkulu törensel bir üslupla anlatan ve genellikle birkaç bölümden oluşan manzum yapıtlardır Destanların Ortak Özellikleri Hepsinde yarı tanrısal nitelikler taşıyan bir ya da birçok kahramandan söz edilir Destan bu kahramanın eylemleri üzerine kurulmuştur Olaylar çok geniş bir kozmik coğrafya üzerinde geçer Bir destanın dünyası ortaya çıktığı zaman içinde düşünebilecek her şeyi barındıran bütünsel çok yönlü bir dünyadır Hemen bütün destanlarda uzun yolculuklar anlatılır Çoğu destanda olaylara doğaüstü yaratıklar da katılır Kişiler olaylar doğal varlıklar hep gerçek yaşamdaki boyutlarından daha büyük daha zengindir Özellikle sözlü destanlarda uzun anlatı betimleme (tanımlama) ve konuşma bölümleri bulunur Öykü içinde öyküye yer verilir Törensel söyleyişler ve kamusal duyarlılık hakimdir Gerçek yaşamın yansımaları da destanların içinde bazen realistik çoğu zaman da stilize edilmiş halde bulunur Destan sahiplerinin yaşadıkları doğal çevreye ilişkin bilgiler edinmek mümkündür Konulara göre destanlar: 1- Yaradılış veya Türeyiş hakkında 2- Caine - Âdem ile Havva'nın çocuğu 3- Yaratılış destanı - Altay - Yakut destanı 4- Türeyiş destanı - Uygur Dönemi 5 -Kitab-el Esvad - Yezidilik yaratılış miti 6- Büyük aşklar hakkında Ferhat ile Şirin Mem û Zîn Kültürlere göre destanlar 1- Türk Destanları Efsane ve Mitleri 2- Alman Destanları Efsane ve Mitleri 3- Nibelungen Destanı 4- Pers Destanları Efsane ve Mitleri 5- Simurg - Zümrüdü Anka Bölgelere göre destanlar 1- Adıyaman Efsaneleri 2- Amasya Efsaneleri 3- Beyşehir Efsaneleri 4- Kocaözü Efsaneleri 5- Olur Efsaneleri