Türkçe Hakkında Herşey

Türkçe Hakkında Herşey

Türkçenin Bugünkü Durumu ve Yayılma Alanları
Türkler dünya üzeride çok geniş bir yer kaplar Doğuda Moğolistan ve Çin içlerinde batıda Yugoslavya içlerine; kuzeyde Sibirya'dan ve Moskova yakınlarındaki Kazan şehrinden güneyde Bağdat Lübnan sınırı ve Kıbrıs içlerine kadar uzanan büyük ve geniş çoğrafyaya yayılmışlardır 20-90 doğu boylamları ile 33-65 kuzey enlemleri arasında yer alan bu coğrafya kuş uçuşudoğudan batıya yedi bin kuzeyden güneye üç bin kilometrelik bir alanı içine alır Bu alandaki şu devletler içerisinde Türkler yaşamakta ve türkçe konuşulup yazılmaktadır:
Çin Moğolistan Rusya Kazakistan Kırgızistan Tacikistan Özbekistan Türkmenistan Azarbeycan Afganistan İran Irak Suriye Türkiye Kuzey Kıbrıs türk Cumhuriyeti yunanistan Bulgaristan Yugoslavya Makedonya Romanya Polonya Ukrayna Moldovya

Bütün bu geniş coğrafya içerisinde türkçemizin pek çok lehçe ve şivesi bulunmaktadır Bunları şöyle sıralayabiliriz:

Türk dilinin lehçeleri:
1 Çuvaşça
2 Yakutça

Türk dilinin şiveleri:
a Sibirya ve Altay sahası:
1 Karagas
2 Soyan
3 İrtiş ve Tobol
4 Altay
5 Telengit
6 Teleüt
7 Tuba
8 Kumandı
9 Llebed
10 Sagay
11 Beltir
12 Kaç
13 Koybal
14 Kızıl
15 Şor
16 Kamasin
17 Çalım ve Çat

b Doğu Türkistan sahası:
18 Uygur
19 Sarı Uygur
20 Tarançi

c Batı Türkistan sahası:
21 Karakalpak
22 Özbek
23 Kırgız
24 Kazak
25 Türkmen

d Kafkas ve İran sahası:
26 Nogay
27 Kundur
28 Karaçay
29 Balkar
30 Kumuk
31 Azeri
32 Kaşkay
33 Afşar
34 Kacar
35 Şahseven
36 Karadağlı
37 Hamse
38 Halaç
39 Kengerlu
40 Horasani
41 Karayi
42 Karaçorlu
43 Karapapak

e Kuzey ve Batı sahası (Urallardan Balkanlar ve akdeniz’e):
44 Kazan Tatar
45 Atrahan
46 Başuırt
47 Kırım
48 Karayim
49 Gagavuz
50 Türkiye Oğuz