Anonim Halk Şiiri Nedir?-Anonim Halk Şiiri Özellikleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-25-2012

Anonim Halk Şiiri Nedir?-Anonim Halk Şiiri Özellikleri

Anonim Halk Şiiri Nazım Biçimleri:

1 - MÂNİ:Halk şiirinde en küçük nazım biçimidir

Yedi heceli dört dizeden oluşur

uyak düzeni aaxa şeklindedir

Birinci ve üçüncü dizeleri serbest

ikinci ve dördüncü dizeleri uyaklı mâniler de vardır (xaxa)

Mânilerin ilk iki dizesi uyağı doldurmak ya da temel düşünceye bir giriş yapmak için söylenir

Temel duygu ve düşünce son dizede ortaya çıkar

Başlıca konusu aşk olmakla birlikte bunun dışında türlü konularda da yazılabilir

Le beni eyle beni
İpek yorgan düreyim

Elekten ele beni
Aç koynuna gireyim

Alacaksan al artık Açıldıkça ört beni

Düşürme dile beni
Var olduğun bileyim

Birinci dizesi yedi heceden az olan mâniler de vardır

Dizeleri cinaslı uyaklarla kurulduğu için böyle mânilere “Cinaslı Mâni” ya da “kesik Mâni” denir

Bugün al
Sürüne

Yârim giymiş bugün al
Madem çoban değilsin

Şâd edersen bugün et Ardındaki sürü ne

Can alırsan bugün al
Ben bir körpe kuzuyum

Al kat beni sürüne

Beni böyle yandıran
Sürüm sürüm sürüne

2- TÜRKÜ: Türlü ezgilerle söylenen anonim Halk şiiri nazım biçimidir

Söyleyeni belli türküler de vardır

Halk edebiyatının en zengin alanıdır

anadolu Halkı bütün acılarını ve sevinçlerini türkülerle dile getirmiştir

türkü iki bölümden oluşur

Birinci bölüm asıl sözlerin bulunduğu bölümdür ki buna “bent” adı verilir

İkinci bölüm ise bentlerin sonunda yinelenen nakarattır

Bu bölüme “bağlama” ya da “kavuştak” denir

türküler

genellikle yedili

sekizli

on birli hece kalıplarıyla yazılmıştır

Konuları çok değişik olabilir

Ninniler de bu gruptandır

Söğüdün yaprağı narindir narin

İçerim yanıyor dışarım serin
( bent )

Zeynep’i bu hafta ettiler gelin
Zeynebim Zeynebim anlı Zeynebim
Üç köyün içinde şanlı Zeynebim
(nakarat )

Halk Şiirlerinin Ortak Özellikleri:

Halk şiirleri

yüzyıllarca

kuşaktan kuşağa halkın dilinde dolaşıp günümüze ulaşmayı başarmaları ile önem verilmeyi hakediyor

Ozanlar

sevdikleri ve sevmedikleri herşeye karşı tepkilerini sazları eşliğinde şiirler okuyarak dile getirmişler ve bu şiirler halk tarafından öyle beğenilmiş ki yazıya dökülmeden

dilden dile dolaşarak günümüze kadar gelebilmişler

Halk şiirinin büyüsü

çarpıcılığı burada

Şiirler

herhangi bir kritere göre seçilmeden bu sayfada yer alacaklar

Bugüne ulaşmayı başarmış her şiir

bunu zaten hakediyor

Şu anda Yunus Emre

Dadaloğlu

Kuloğlu

Pir Sultan Abdal

Köroğlu ve Aşık Veysel'e ait pek çok şiir

ayrıca yüzden fazla halk şairine ait örnekler var

Bunlara yenileri de eklenecek

Şiirler

ne kadar çok kişiye ulaşabilirlerse

o kadar iyi

Dolayısıyla

şiirleri sayfalarınızda yayınlamak isterseniz hiç çekinmeyin

Yalnızca şiirleri veya şairleri değiştirmemeye özen gösterin

Bugüne

bize ulaşanı

elden ele bizden sonraya taşıyalım

DİVAN ŞİİRİNİN VE HALK ŞİİRİNİN ÖZELLİKLERİNİN ÖRNEKLERLE KARŞILAŞTIRILMASI

Halk Edebiyatı
• Halkın geleneksel dili ve zevkiyle oluşmuş sade bir dili vardır

• Halk şiiri eski Türk şiirinin vezin

biçim ve uyak bakımından devamıdır

Hece vezni esasına dayanan ölçü kabul edilmiştir

Divan Edebiyatı
• Divan Edebiyatı’nın dili Farsça

Arapça

Türkçe karışımı ağır bir dildir

• Divan şiiri

kurallarını Arap ve İran Edebiyatı’ndan almıştır

Aruz ölçülerinden Türkçe’nin yapısına en uygun olanları seçilmiştir

08-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Anonim Halk Şiiri Nedir?-Anonim Halk Şiiri Özellikleri Anonim Halk Şiiri Nedir?-Anonim Halk Şiiri Özellikleri Anonim Halk Şiiri Nazım Biçimleri: 1 - MÂNİ:Halk şiirinde en küçük nazım biçimidir Yedi heceli dört dizeden oluşur uyak düzeni aaxa şeklindedir Birinci ve üçüncü dizeleri serbest ikinci ve dördüncü dizeleri uyaklı mâniler de vardır (xaxa) Mânilerin ilk iki dizesi uyağı doldurmak ya da temel düşünceye bir giriş yapmak için söylenir Temel duygu ve düşünce son dizede ortaya çıkar Başlıca konusu aşk olmakla birlikte bunun dışında türlü konularda da yazılabilir Le beni eyle beni İpek yorgan düreyim Elekten ele beni Aç koynuna gireyim Alacaksan al artık Açıldıkça ört beni Düşürme dile beni Var olduğun bileyim Birinci dizesi yedi heceden az olan mâniler de vardır Dizeleri cinaslı uyaklarla kurulduğu için böyle mânilere “Cinaslı Mâni” ya da “kesik Mâni” denir Bugün al Sürüne Yârim giymiş bugün al Madem çoban değilsin Şâd edersen bugün et Ardındaki sürü ne Can alırsan bugün al Ben bir körpe kuzuyum Al kat beni sürüne Beni böyle yandıran Sürüm sürüm sürüne 2- TÜRKÜ: Türlü ezgilerle söylenen anonim Halk şiiri nazım biçimidir Söyleyeni belli türküler de vardır Halk edebiyatının en zengin alanıdır anadolu Halkı bütün acılarını ve sevinçlerini türkülerle dile getirmiştir türkü iki bölümden oluşur Birinci bölüm asıl sözlerin bulunduğu bölümdür ki buna “bent” adı verilir İkinci bölüm ise bentlerin sonunda yinelenen nakarattır Bu bölüme “bağlama” ya da “kavuştak” denir türküler genellikle yedili sekizli on birli hece kalıplarıyla yazılmıştır Konuları çok değişik olabilir Ninniler de bu gruptandır Söğüdün yaprağı narindir narin İçerim yanıyor dışarım serin ( bent ) Zeynep’i bu hafta ettiler gelin Zeynebim Zeynebim anlı Zeynebim Üç köyün içinde şanlı Zeynebim (nakarat ) Halk Şiirlerinin Ortak Özellikleri: Halk şiirleri yüzyıllarca kuşaktan kuşağa halkın dilinde dolaşıp günümüze ulaşmayı başarmaları ile önem verilmeyi hakediyor Ozanlar sevdikleri ve sevmedikleri herşeye karşı tepkilerini sazları eşliğinde şiirler okuyarak dile getirmişler ve bu şiirler halk tarafından öyle beğenilmiş ki yazıya dökülmeden dilden dile dolaşarak günümüze kadar gelebilmişler Halk şiirinin büyüsü çarpıcılığı burada Şiirler herhangi bir kritere göre seçilmeden bu sayfada yer alacaklar Bugüne ulaşmayı başarmış her şiir bunu zaten hakediyor Şu anda Yunus Emre Dadaloğlu Kuloğlu Pir Sultan Abdal Köroğlu ve Aşık Veysel'e ait pek çok şiir ayrıca yüzden fazla halk şairine ait örnekler var Bunlara yenileri de eklenecek Şiirler ne kadar çok kişiye ulaşabilirlerse o kadar iyi Dolayısıyla şiirleri sayfalarınızda yayınlamak isterseniz hiç çekinmeyin Yalnızca şiirleri veya şairleri değiştirmemeye özen gösterin Bugüne bize ulaşanı elden ele bizden sonraya taşıyalım DİVAN ŞİİRİNİN VE HALK ŞİİRİNİN ÖZELLİKLERİNİN ÖRNEKLERLE KARŞILAŞTIRILMASI Halk Edebiyatı • Halkın geleneksel dili ve zevkiyle oluşmuş sade bir dili vardır • Halk şiiri eski Türk şiirinin vezin biçim ve uyak bakımından devamıdır Hece vezni esasına dayanan ölçü kabul edilmiştir Divan Edebiyatı • Divan Edebiyatı’nın dili Farsça Arapça Türkçe karışımı ağır bir dildir • Divan şiiri kurallarını Arap ve İran Edebiyatı’ndan almıştır Aruz ölçülerinden Türkçe’nin yapısına en uygun olanları seçilmiştir