Teknoloji İle İlgili Kompozisyon

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-25-2012

Teknoloji ile ilgili kompozisyon

TDK sözlüğünde bilim şöyle tanımlanıyor:
Bilim “Evrenin ya da olayların bir bölümünü konu olarak seçen

deneysel yöntemlere ve gerçekliğe dayanarak yasalar çıkarmaya çalışan düzenli bilgi”

“Genel geçerlik ve kesinlik nitelikleri gösteren yöntemli ve dizgesel bilgi”
“Belli bir konuyu bilme isteğinden yola çıkan

belli bir ereğe yönelen bir bilgi edinme ve yöntemli araştırma süreci”

Bilim ile uğraşan bir kişinin bu tanımları yeterli bulmayacağını söylemeye gerek yoktur Bu nedenle

bilimin eksiksiz bir tanımını yapmaya kalkışmak yerine

onu açıklamaya çalışmak daha doğru olacaktır

İnsan doğaya egemen olmak ister!
Derler ki insanoğlu var oluşundan beri doğayı bilmek

doğaya egemen olmak istemiştir Bu nedenle

insan var oluşundan beri doğayla savaşmaktadır Son zamanlarda

bu görüşün tersi ortaya atılmıştır: İnsan doğayla barış içinde yaşama çabası içindedir Bence bu iki görüş birbirlerine denktir Bazı politikacıların dediği gibi

sürekli barış için

sürekli savaşa hazır olmak gerekir

Gök gürlemesi

şimşek çakması

ayın ya da güneşin tutulması

hastalıklar

afetler

vb doğa olayları bazen onun merakını çekmiş

bazen onu korkutmuştur

Öte yandan

bu olgu

insanı

doğadan korkusunu yenmeye ve merakını gidermeye zorlamıştır Korkuyu yenebilmenin ya da merakı gidermenin tek yolunun

onu yaratan doğa olayını bilmek ve ona egemen olmak olduğunu

insan

önünde sonunda anlamıştır Peki

insanoğlunun doğayla giriştiği amansız savaşın tek nedeni bu mudur? Başka bir deyişle

bilimi yaratan güdü

insanoğlunun gereksinimleri midir?

Elbette korku ve merakın yanında başka nedenler de vardır İnsanın (toplumun) egemen olma isteği

beğenilme isteği

daha rahat yaşama isteği

üstün olma isteği vb nedenler bilgi üretimini sağlayan başka etmenler arasında sayılabilir İnsanın korkusu

merakı ve istekleri hiç bitmeden sürüp gidecektir Öyleyse

insanın doğayla savaşı (barışma çabası) ve dolayısıyla bilgi üretimi de durmaksızın sürecektir

Bilim neyle uğraşır?

Bilimin asıl uğraşı alanı doğa olaylarıdır Burada doğa olaylarını en genel kapsamıyla algılıyoruz Yalnızca fiziksel olguları değil

sosyolojik

psikolojik

ekonomik

kültürel vb bilgi alanlarının hepsi doğa olaylarıdır Özetle

insanla ve çevresiyle ilgili olan her olgu bir doğa olayıdır İnsanoğlu

bu olguları bilmek ve kendi yararına yönlendirmek için var oluşundan beri tükenmez bir tutkuyla ve sabırla uğraşmaktadır

Başka canlıların yapamadığını varsaydığımız bu işi

insanoğlu aklıyla yapmaktadır

Bilimin gücü
Bilim

yüzyıllar süren bilimsel bilgi üretme sürecinde kendi niteliğini

geleneklerini ve standartlarını koymuştur Bu süreçte

çağdaş bilimin dört önemli niteliği oluşmuştur:
Çeşitlilik

süreklilik

yenilik ve ayıklanma

Çeşitlilik
Bilimsel çalışma hiç kimsenin tekelinde değildir

hiç kimsenin iznine bağlı değildir Bilim herkese açıktır İsteyen her kişi ya da kurum bilimsel çalışma yapabilir Dil

din

ırk

ülke tanımaz Böyle olduğu için

ilgilendiği konular çeşitlidir; bu konulara sınır konulamaz Hatta bu konular sayılamaz

sınıflandırılamaz

Süreklilik
Bilimsel bilgi üretme süreci hiçbir zaman durmaz Krallar

imparatorlar ve hatta dinler yasaklamış olsalar bile

bilgi üretimi hiç durmamıştır; bundan sonra da durmayacaktır

Bir evrim süreci içinde her gün yeni bilimsel bilgiler

yeni bilim alanları ortaya çıkmaktadır Dolayısıyla

bilime

herhangi bir anda tekniğin verdiği en iyi imkânlarla gözlenebilen

denenebilen ya da var olan bilgilere dayalı olarak usavurma kurallarıyla geçerliği kanıtlanan yeni bilgiler eklenir

Ayıklanma
Bilimsel bilginin geçerliği ve kesinliği her an

isteyen herkes tarafından denetlenebilir Bu denetim sürecinde

yanlış olduğu anlaşılan bilgiler kendiliğinden ayıklanır; yerine yenisi konulur

Bu noktada şu soru akla gelecektir Sürekli yenilenme ve ayıklanma süreci içinde olan bilimsel bilginin doğruluğu

evrenselliği savunulabilir mi? Bu sorunun yanıtını verebilmek için

bilimsel bilginin nasıl üretildiğine bakmamız gerekecektir Sanıldığının aksine

bilimsel bilgi üretme yolları çok sayıda değildir
_____________________________________________

Teknoloji İle İlgili Kompozisyon

Teknoloji

bilimin teknik yönden ilerlemesidir

İnsan aklını ve hayatını güçlendirmek için sürekli gelişmektedir

Teknolojinin geçmişten bugüne kadar birçok olumlu katkıları olmuştur

Eğitime

bilime

sanayiye ve ticarete yönelik etkileri vardır

Bir ülkenin gelişmişliğini de belirlediği için ayrı bir önem taşımaktadır

Gelişmişliği belirlediği için ülkeler arası bir rekabet de söz konusu olmaktadır

Hem ekonomik hem de askeri yönden üstünlük sağlayacağı için büyük önem taşımaktadır

Teknolojik gelişmeleri takip eden ülkeler diğer ülkeler üzerinde de bir hakimiyet kurmuş olmaktadır

Atatürk bir konuşmasında cumhuriyet öncesi geri kalmışlığın nedeninin bilim ve teknolojiden ayrılmak olduğunu saptamış ve uygar

çağdaş kakınmış bir ulus olabilmek için bilimin önemli olduğunu vurgulamıştır

Teknoloji bilimin gelişmesi sonucu ortaya çıkmıştır

Hayatımızı her alanda kolaylaştırmıştır

Mesela internet sayesinde birçok bilgiye hızlı bir şekilde ulaşabilmekteyiz

Bilim ve teknoloji artık insan hayatının olmazsa olmazı haline gelmiştir

Teknolojik gelişmeler

hayatı daha da kolay kılmakta ve yaşam kalitesini artırdığı için hayatımızda önemli bir yer edinmiştir

08-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Teknoloji İle İlgili Kompozisyon Teknoloji ile ilgili kompozisyon TDK sözlüğünde bilim şöyle tanımlanıyor: Bilim “Evrenin ya da olayların bir bölümünü konu olarak seçen deneysel yöntemlere ve gerçekliğe dayanarak yasalar çıkarmaya çalışan düzenli bilgi” “Genel geçerlik ve kesinlik nitelikleri gösteren yöntemli ve dizgesel bilgi” “Belli bir konuyu bilme isteğinden yola çıkan belli bir ereğe yönelen bir bilgi edinme ve yöntemli araştırma süreci” Bilim ile uğraşan bir kişinin bu tanımları yeterli bulmayacağını söylemeye gerek yoktur Bu nedenle bilimin eksiksiz bir tanımını yapmaya kalkışmak yerine onu açıklamaya çalışmak daha doğru olacaktır İnsan doğaya egemen olmak ister! Derler ki insanoğlu var oluşundan beri doğayı bilmek doğaya egemen olmak istemiştir Bu nedenle insan var oluşundan beri doğayla savaşmaktadır Son zamanlarda bu görüşün tersi ortaya atılmıştır: İnsan doğayla barış içinde yaşama çabası içindedir Bence bu iki görüş birbirlerine denktir Bazı politikacıların dediği gibi sürekli barış için sürekli savaşa hazır olmak gerekir Gök gürlemesi şimşek çakması ayın ya da güneşin tutulması hastalıklar afetler vb doğa olayları bazen onun merakını çekmiş bazen onu korkutmuştur Öte yandan bu olgu insanı doğadan korkusunu yenmeye ve merakını gidermeye zorlamıştır Korkuyu yenebilmenin ya da merakı gidermenin tek yolunun onu yaratan doğa olayını bilmek ve ona egemen olmak olduğunu insan önünde sonunda anlamıştır Peki insanoğlunun doğayla giriştiği amansız savaşın tek nedeni bu mudur? Başka bir deyişle bilimi yaratan güdü insanoğlunun gereksinimleri midir? Elbette korku ve merakın yanında başka nedenler de vardır İnsanın (toplumun) egemen olma isteği beğenilme isteği daha rahat yaşama isteği üstün olma isteği vb nedenler bilgi üretimini sağlayan başka etmenler arasında sayılabilir İnsanın korkusu merakı ve istekleri hiç bitmeden sürüp gidecektir Öyleyse insanın doğayla savaşı (barışma çabası) ve dolayısıyla bilgi üretimi de durmaksızın sürecektir Bilim neyle uğraşır? Bilimin asıl uğraşı alanı doğa olaylarıdır Burada doğa olaylarını en genel kapsamıyla algılıyoruz Yalnızca fiziksel olguları değil sosyolojik psikolojik ekonomik kültürel vb bilgi alanlarının hepsi doğa olaylarıdır Özetle insanla ve çevresiyle ilgili olan her olgu bir doğa olayıdır İnsanoğlu bu olguları bilmek ve kendi yararına yönlendirmek için var oluşundan beri tükenmez bir tutkuyla ve sabırla uğraşmaktadır Başka canlıların yapamadığını varsaydığımız bu işi insanoğlu aklıyla yapmaktadır Bilimin gücü Bilim yüzyıllar süren bilimsel bilgi üretme sürecinde kendi niteliğini geleneklerini ve standartlarını koymuştur Bu süreçte çağdaş bilimin dört önemli niteliği oluşmuştur: Çeşitlilik süreklilik yenilik ve ayıklanma Çeşitlilik Bilimsel çalışma hiç kimsenin tekelinde değildir hiç kimsenin iznine bağlı değildir Bilim herkese açıktır İsteyen her kişi ya da kurum bilimsel çalışma yapabilir Dil din ırk ülke tanımaz Böyle olduğu için ilgilendiği konular çeşitlidir; bu konulara sınır konulamaz Hatta bu konular sayılamaz sınıflandırılamaz Süreklilik Bilimsel bilgi üretme süreci hiçbir zaman durmaz Krallar imparatorlar ve hatta dinler yasaklamış olsalar bile bilgi üretimi hiç durmamıştır; bundan sonra da durmayacaktır Bir evrim süreci içinde her gün yeni bilimsel bilgiler yeni bilim alanları ortaya çıkmaktadır Dolayısıyla bilime herhangi bir anda tekniğin verdiği en iyi imkânlarla gözlenebilen denenebilen ya da var olan bilgilere dayalı olarak usavurma kurallarıyla geçerliği kanıtlanan yeni bilgiler eklenir Ayıklanma Bilimsel bilginin geçerliği ve kesinliği her an isteyen herkes tarafından denetlenebilir Bu denetim sürecinde yanlış olduğu anlaşılan bilgiler kendiliğinden ayıklanır; yerine yenisi konulur Bu noktada şu soru akla gelecektir Sürekli yenilenme ve ayıklanma süreci içinde olan bilimsel bilginin doğruluğu evrenselliği savunulabilir mi? Bu sorunun yanıtını verebilmek için bilimsel bilginin nasıl üretildiğine bakmamız gerekecektir Sanıldığının aksine bilimsel bilgi üretme yolları çok sayıda değildir _____________________________________________ Teknoloji İle İlgili Kompozisyon Teknoloji bilimin teknik yönden ilerlemesidir İnsan aklını ve hayatını güçlendirmek için sürekli gelişmektedir Teknolojinin geçmişten bugüne kadar birçok olumlu katkıları olmuştur Eğitime bilime sanayiye ve ticarete yönelik etkileri vardır Bir ülkenin gelişmişliğini de belirlediği için ayrı bir önem taşımaktadır Gelişmişliği belirlediği için ülkeler arası bir rekabet de söz konusu olmaktadır Hem ekonomik hem de askeri yönden üstünlük sağlayacağı için büyük önem taşımaktadır Teknolojik gelişmeleri takip eden ülkeler diğer ülkeler üzerinde de bir hakimiyet kurmuş olmaktadır Atatürk bir konuşmasında cumhuriyet öncesi geri kalmışlığın nedeninin bilim ve teknolojiden ayrılmak olduğunu saptamış ve uygar çağdaş kakınmış bir ulus olabilmek için bilimin önemli olduğunu vurgulamıştır Teknoloji bilimin gelişmesi sonucu ortaya çıkmıştır Hayatımızı her alanda kolaylaştırmıştır Mesela internet sayesinde birçok bilgiye hızlı bir şekilde ulaşabilmekteyiz Bilim ve teknoloji artık insan hayatının olmazsa olmazı haline gelmiştir Teknolojik gelişmeler hayatı daha da kolay kılmakta ve yaşam kalitesini artırdığı için hayatımızda önemli bir yer edinmiştir