Kesme İşareti Nedir?-Kesme İşaretinin Kullanımı

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-25-2012

Kesme İşareti Nedir?-Kesme İşaretinin Kullanımı

a Kişi adları

soyadları ve takma adlar: Atatürk’üm Fatih Sultan Mehmet’e Muhibbi’nin Gül Baba’ya Sultan Ana’nın Yurdakul’dan Kâzım Karabekir’i Yunus Emre’yi Ziya Gökalp’tan Refik Halit Karay’mış Ahmet Cevat Emre’dir Namık Kemal’se

UYARI : Sonunda p ç t k ünsüzlerinden biri bulunan Ahmet Çelik Çiçek Halit Mehmet Mesut Murat Özbek Recep Yiğit Bosna-Hersek Gaziantep Kerkük Sinop Tokat Zonguldak gibi özel adlara ünlüyle başlayan ek getirildiğinde kesme işaretine rağmen Ahmedi Çeliği Çiçeği Halidi Mehmedi Mesudu Muradı Özbeği Recebi Yiğidi Bosna-Herseği Gaziantebi Kerküğü Sinobu Tokadı Zonguldağı biçiminde son ses yumuşatılarak söylenir

UYARI: Özel adlar için yay ayraç içinde bir açıklama yapıldığında kesme işareti yay ayraçtan sonra konur: Yunus Emre (1240?-1320)'nin Yakup Kadri (Karaosmanoğlu)'nin
Ancak cins isimler için yapılan açıklamalarda yay ayraçtan sonra doğal olarak kesme işaretine gerek yoktur: İmek fiili (ek fiil)nin geniş zamanı şahıs ekleriyle çekilir

UYARI : Özel adlar yerine kullanılan "o" zamiri cümle içinde büyük harfle yazılmaz ve kendisinden sonra gelen ekler kesme işaretiyle ayrıl*maz

b Millet

boy

oymak adları: Türk’üm Alman’sınız İngiliz’den Rus’muş Oğuz’un Kazak’a Kırgız’ım Özbek’e Karakeçili’nin Hacımusalı’ya

c Devlet adları: Türkiye Cumhuriyeti’ni Osmanlı Devleti’ndeki Amerika Birleşik Devletleri’ne Azerbaycan Cumhuriyeti’nden
ç Din ve mitoloji ile ilgili özel adlar: Allah’ın Tanrı’ya Cebrail’den Zeus’u

d Kıta

deniz

nehir

göl

dağ

boğaz

geçit

yayla; ülke

bölge

il

ilçe

köy

semt

bulvar

cadde

sokak vb

coğrafyayla ilgili yer adları: Asya’nın Marmara Denizi’nden Akdeniz’i Meriç Nehri’ne Van Gölü’ne Ağrı Dağı’nın Çanakkale Boğazı’nın Zigana Geçidi’nden Uzunyayla’ya Türkiye’dir İç Anadolu’da Doğu Anadolu’ya Ankara’ymış Sungurlu’ya Ziya Gökalp Bulvarı’ndan Yıldız Mahallesi’ne Taksim Meydanı’ndan Reşat Nuri Sokağı’na

UYARI: Yer bildiren özel isimlerde kısaltmalı söyleyiş söz konusu olduğu zaman ekten önce kesme işareti kullanılır: Hisar’dan Boğaz’dan
e Gök bilimiyle ilgili adlar: Jüpiter’den Venüs’ü Halley’in Merih’e Büyükayı’da Yedikardeş’ten Samanyolu’nda

f Saray

köşk

han

kale

köprü

anıt vb

adları: Dolmabahçe Sarayı’nın Çankaya Köşkü’ne Sait Halim Paşa Yalısı’ndan Ankara Kalesi’nden Horozlu Han’ın Galata Köprüsü’nün Bilge Kağan Abidesi’nde Çanakkale Şehitleri Anıtı’na
g Kitap

dergi

gazete ve sanat eseri (tablo

heykel

müzik vb

) adları: Nutuk’ta Safahat’tan Kiralık Konak’ta Sinekli Bakkal’ı Hürriyet’te Resmî Gazete’de Onuncu Yıl Marşı’nı Yunus Emre Oratoryosu’nu Atatürk Uluslararası Barış Ödülü’nü

ğ Kanun

tüzük

yönetmelik

yönerge ve genelge adları: Millî Eğitim Temel Kanunu’na Medeni Kanun’un Atatürk Uluslararası Barış Ödülü Tüzüğü’nde Telif Hakkı Yayın ve Satış Yönetmeliği’nin

UYARI: Belli bir kanun

tüzük

yönetmelik kastedildiğinde büyük harfle yazılan kanun tüzük yönetmelik sözlerinin ek alması durumunda kesme işareti kullanılır: Bu Kanun’un 17 maddesinin c bendi Yukarıda adı geçen Yönetmelik’in 2’nci maddesine göre vb

h Hayvanlara verilen özel adlar: Sarıkız’ın Karabaş’a Pamuk’u Minnoş’tan

UYARI: Kurum

kuruluş

kurul ve iş yeri adlarına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz: Türkiye Büyük Millet Meclisine Türk Dil Kurumundan Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığına Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dekanlığına Hacettepe Üniversitesi Rektörlüğüne Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Başkanlığının; Bakanlar Kurulunun Danışma Kurulundan Yürütme Kuruluna; Mavi Köşe Bakkaliyesinden Gimanın

UYARI : Özel adlara getirilen yapım ekleri

çokluk eki ve bunlardan sonra gelen diğer ekler kesmeyle ayrılmaz: Türklük Türkleşmek Türkçü Türkçülük Türkçe Müslümanlık Hristiyanlık Avrupalı Avrupalılaşmak Aydınlı Konyalı Bursalı Ahmetler Mehmetler Yakup Kadriler Türklerin Türklüğün Türkleşmekte Türkçenin Müslümanlıkta Hollandalıdan Hristiyanlıktan Atatürkçülüğün

08-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Kesme İşareti Nedir?-Kesme İşaretinin Kullanımı Kesme İşareti Nedir?-Kesme İşaretinin Kullanımı a Kişi adları soyadları ve takma adlar: Atatürk’üm Fatih Sultan Mehmet’e Muhibbi’nin Gül Baba’ya Sultan Ana’nın Yurdakul’dan Kâzım Karabekir’i Yunus Emre’yi Ziya Gökalp’tan Refik Halit Karay’mış Ahmet Cevat Emre’dir Namık Kemal’se UYARI : Sonunda p ç t k ünsüzlerinden biri bulunan Ahmet Çelik Çiçek Halit Mehmet Mesut Murat Özbek Recep Yiğit Bosna-Hersek Gaziantep Kerkük Sinop Tokat Zonguldak gibi özel adlara ünlüyle başlayan ek getirildiğinde kesme işaretine rağmen Ahmedi Çeliği Çiçeği Halidi Mehmedi Mesudu Muradı Özbeği Recebi Yiğidi Bosna-Herseği Gaziantebi Kerküğü Sinobu Tokadı Zonguldağı biçiminde son ses yumuşatılarak söylenir UYARI: Özel adlar için yay ayraç içinde bir açıklama yapıldığında kesme işareti yay ayraçtan sonra konur: Yunus Emre (1240?-1320)'nin Yakup Kadri (Karaosmanoğlu)'nin Ancak cins isimler için yapılan açıklamalarda yay ayraçtan sonra doğal olarak kesme işaretine gerek yoktur: İmek fiili (ek fiil)nin geniş zamanı şahıs ekleriyle çekilir UYARI : Özel adlar yerine kullanılan "o" zamiri cümle içinde büyük harfle yazılmaz ve kendisinden sonra gelen ekler kesme işaretiyle ayrılmaz b Millet boy oymak adları: Türk’üm Alman’sınız İngiliz’den Rus’muş Oğuz’un Kazak’a Kırgız’ım Özbek’e Karakeçili’nin Hacımusalı’ya* c Devlet adları: Türkiye Cumhuriyeti’ni Osmanlı Devleti’ndeki Amerika Birleşik Devletleri’ne Azerbaycan Cumhuriyeti’nden ç Din ve mitoloji ile ilgili özel adlar: Allah’ın Tanrı’ya Cebrail’den Zeus’u d Kıta deniz nehir göl dağ boğaz geçit yayla; ülke bölge il ilçe köy semt bulvar cadde sokak vb coğrafyayla ilgili yer adları: Asya’nın Marmara Denizi’nden Akdeniz’i Meriç Nehri’ne Van Gölü’ne Ağrı Dağı’nın Çanakkale Boğazı’nın Zigana Geçidi’nden Uzunyayla’ya Türkiye’dir İç Anadolu’da Doğu Anadolu’ya Ankara’ymış Sungurlu’ya Ziya Gökalp Bulvarı’ndan Yıldız Mahallesi’ne Taksim Meydanı’ndan Reşat Nuri Sokağı’na UYARI: Yer bildiren özel isimlerde kısaltmalı söyleyiş söz konusu olduğu zaman ekten önce kesme işareti kullanılır: Hisar’dan Boğaz’dan e Gök bilimiyle ilgili adlar: Jüpiter’den Venüs’ü Halley’in Merih’e Büyükayı’da Yedikardeş’ten Samanyolu’nda f Saray köşk han kale köprü anıt vb adları: Dolmabahçe Sarayı’nın Çankaya Köşkü’ne Sait Halim Paşa Yalısı’ndan Ankara Kalesi’nden Horozlu Han’ın Galata Köprüsü’nün Bilge Kağan Abidesi’nde Çanakkale Şehitleri Anıtı’na g Kitap dergi gazete ve sanat eseri (tablo heykel müzik vb) adları: Nutuk’ta Safahat’tan Kiralık Konak’ta Sinekli Bakkal’ı Hürriyet’te Resmî Gazete’de Onuncu Yıl Marşı’nı Yunus Emre Oratoryosu’nu Atatürk Uluslararası Barış Ödülü’nü ğ Kanun tüzük yönetmelik yönerge ve genelge adları: Millî Eğitim Temel Kanunu’na Medeni Kanun’un Atatürk Uluslararası Barış Ödülü Tüzüğü’nde Telif Hakkı Yayın ve Satış Yönetmeliği’nin UYARI: Belli bir kanun tüzük yönetmelik kastedildiğinde büyük harfle yazılan kanun tüzük yönetmelik sözlerinin ek alması durumunda kesme işareti kullanılır: Bu Kanun’un 17 maddesinin c bendi Yukarıda adı geçen Yönetmelik’in 2’nci maddesine göre vb h Hayvanlara verilen özel adlar: Sarıkız’ın Karabaş’a Pamuk’u Minnoş’tan UYARI: Kurum kuruluş kurul ve iş yeri adlarına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz: Türkiye Büyük Millet Meclisine Türk Dil Kurumundan Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığına Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dekanlığına Hacettepe Üniversitesi Rektörlüğüne Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Başkanlığının; Bakanlar Kurulunun Danışma Kurulundan Yürütme Kuruluna; Mavi Köşe Bakkaliyesinden Gimanın UYARI : Özel adlara getirilen yapım ekleri çokluk eki ve bunlardan sonra gelen diğer ekler kesmeyle ayrılmaz: Türklük Türkleşmek Türkçü Türkçülük Türkçe Müslümanlık Hristiyanlık Avrupalı Avrupalılaşmak Aydınlı Konyalı Bursalı Ahmetler Mehmetler Yakup Kadriler Türklerin Türklüğün Türkleşmekte Türkçenin Müslümanlıkta Hollandalıdan Hristiyanlıktan Atatürkçülüğün