Eleştiri Nedir?-Türkiyede Eleştiri Hakkında

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-25-2012

Eleştiri Nedir?-Türkiyede Eleştiri Hakkında

Herhangi bir kişiyi

bir eseri

bir konuyu doğru ve yanlışlarını dile getirerek göstermek amacıyla yazılan kısa metinlerdir

Hedeflenen öğeyi doğru ve yanlış yönleriyle tanıtmayı amaçlayabileceği gibi

bu öğenin doğru tanıtılmasını sağlamayı ve bir değerlendirmeyi de hedef alabilir

Edebiyat sorunlarını ve yapıtlarını konu alan inceleme

yorum ya da değerlendirme olarak da tanımlanabilir

Eleştiri okulları üçe ayrılır: Yansıtma

yaratma

dil

Yansıtma

eserin doğaya benzediğini savunur

Yaratma

eserin iç dünyasıdır

yani sanatçı

Dil ise

Rus biçimcilerinin yöntemidir ve eseri dil sistemi olarak görür

Türkiye’de Eleştiri

Tanzimat dönemi Romantikleri Şinasi

Namık Kemal

Recaizade Ekrem

Abdülhak Hamid; Realistleri Samipaşazade Sezai

Beşir Fuad

Nabizade Nazım

Mizancı Murad’tır

Serveti Fünun döneminde

Cenap Şahabettin intikad (sahte parayı gerçeğinden ayırmak)anlayışıyla tenkit eder

Halit Ziya

Mehmet Rauf

Nabizade Nazım

Hüseyin Cahit dönemin eleştiricileridir

Cumhuriyetin ilk yıllarında eleştiri Yahya Kemal ve Ahmet Haşim’le başlar

İsmail Habip Sevük ve Ahmet Hamdi Tanpınar eleştiriyi edebiyat tarihi içinde ele alırlar

Nurullah Ataç

Suut Kemal Yetkin iki öznelci eleştirmendir

Sistematik eleştirmenler Asım Bezirci

Fethi Naci

Hüseyin Cöntürk bağımsız yöntemi geliştirdi

Sabahattin Eyüboğlu ile Vedat Günyol hümanist eleştirmenlerdir

Çağdaş eleştirmenler Mehmet Kaplan

Tahsin Yücel

Akşit Göktürk

Şara Sayın

Ünsal Oskay

Murat Belge

Orhan Burian

Tahir Alangu

Memet Fuat

Mehmet Doğan

Bedrettin Cömert

Enis Batur

Nihat Sami Banarlı

Cemil Meriç

Kenan Akyüz

Melih Cevdet

Konur Ertop

Orhan Şaik Gökyay

Alpay Kabacalı

Cevdet Kudret

Agah Sırrı

Berna Moran

Rauf Mutluay

Yaşar Nabi

Ahmet Oktay

Atilla Özkırımlı

Nermi Uygur ve Fuat Köprülü

08-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Eleştiri Nedir?-Türkiyede Eleştiri Hakkında Eleştiri Nedir?-Türkiyede Eleştiri Hakkında Herhangi bir kişiyi bir eseri bir konuyu doğru ve yanlışlarını dile getirerek göstermek amacıyla yazılan kısa metinlerdir Hedeflenen öğeyi doğru ve yanlış yönleriyle tanıtmayı amaçlayabileceği gibi bu öğenin doğru tanıtılmasını sağlamayı ve bir değerlendirmeyi de hedef alabilir Edebiyat sorunlarını ve yapıtlarını konu alan inceleme yorum ya da değerlendirme olarak da tanımlanabilir Eleştiri okulları üçe ayrılır: Yansıtma yaratma dil Yansıtma eserin doğaya benzediğini savunur Yaratma eserin iç dünyasıdır yani sanatçı Dil ise Rus biçimcilerinin yöntemidir ve eseri dil sistemi olarak görür Türkiye’de Eleştiri Tanzimat dönemi Romantikleri Şinasi Namık Kemal Recaizade Ekrem Abdülhak Hamid; Realistleri Samipaşazade Sezai Beşir Fuad Nabizade Nazım Mizancı Murad’tır Serveti Fünun döneminde Cenap Şahabettin intikad (sahte parayı gerçeğinden ayırmak)anlayışıyla tenkit eder Halit Ziya Mehmet Rauf Nabizade Nazım Hüseyin Cahit dönemin eleştiricileridir Cumhuriyetin ilk yıllarında eleştiri Yahya Kemal ve Ahmet Haşim’le başlar İsmail Habip Sevük ve Ahmet Hamdi Tanpınar eleştiriyi edebiyat tarihi içinde ele alırlar Nurullah Ataç Suut Kemal Yetkin iki öznelci eleştirmendir Sistematik eleştirmenler Asım Bezirci Fethi Naci Hüseyin Cöntürk bağımsız yöntemi geliştirdi Sabahattin Eyüboğlu ile Vedat Günyol hümanist eleştirmenlerdir Çağdaş eleştirmenler Mehmet Kaplan Tahsin Yücel Akşit Göktürk Şara Sayın Ünsal Oskay Murat Belge Orhan Burian Tahir Alangu Memet Fuat Mehmet Doğan Bedrettin Cömert Enis Batur Nihat Sami Banarlı Cemil Meriç Kenan Akyüz Melih Cevdet Konur Ertop Orhan Şaik Gökyay Alpay Kabacalı Cevdet Kudret Agah Sırrı Berna Moran Rauf Mutluay Yaşar Nabi Ahmet Oktay Atilla Özkırımlı Nermi Uygur ve Fuat Köprülü