Hızlı Okuma Nedir?-Hızlı Okumanın Yolları

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-25-2012

Hızlı Okuma Nedir?-Hızlı Okumanın Yolları

Okumaköğrenmenin en pratik yolu Bilgi çok

zaman ise kısıtlıdır

Herşeyi okuyabilmek bu durumda olanaksızdır

Bu durumda ne yapmalıyız? 1 Hızlı okuma teknikleri geliştirmek

2

Belleme yetenegimizi geliştirmek gerekir

Doğru okuma alışkanlıklarını geliştirmek için her şeyden önce kötü okuma alışkanlıklarını ortaya koyarak bunların terk edilme tekniklerini geliştirmek sonra yavaş görme alişkanlıklarının üzerine gidilerek hızlı görme esaslarını öğrenmek gerekiyor

Yavaş Okuma Alışkanlıkları nelerdir?
1

Sesli okumak
2

içten sesli okumak
3

Kelime kelime okumak
4

Parmak ucuyla veya kalemle satırdaki kelimeleri takip ederek okumak
5

Dudak kıpırdatarak okumak
6

Okumaya satır başından başlamak
7

Okuma sırasında satır sonuna kadar göz hareketi yapmak
8

Göz hızı kullanmamak
9

Ritmik ve hızlı göz hareketi yapmamak
10

Ağır ve basit metinlerde aynı okuma modelini kullanmak
11

Okuma esnasında kelimelerin üstüne bakmak
12

Geri sıçramalar yapmak
13

Görme alanlarının tamamını okuma esnasında kullanamamak
Göz sabitleşmelerle okur Her sabitleşmenin süresi ni ½ !/4 saniye kadar indirmek mümkündür

Her sabitleşmenin boyu aynı zamanda 35 kelimeyi içine alacak biçimde genişletilebilir

Okuma hızını artırmak için yapacağımız işlem çok basittir

Elinize alacağınız bir kalemi mümkün olduğu kadar hızlı hareket ettirerek satırlar üzerinde yürütün ve gözünüzün her defasında birden çok kelime üzerinde sabitleşmesine imkan verin

Böylece
1

Gözü hızlı görmrye alıştırma
2

Görme açısını genişletmek
3

Gözü ritmik görmeye alıştırmak
4 Blok halinde okumak
5

Sütunları sağdan sola değil yukarıdan aşağıya okumak gerektini öğreneceğiz

Yavaş okuduğunuzda ağır ve sıçramalı okuyuştan dolayı sıkılır ve dikkatiniz dağılır

Bu sebeple okuduğunuz konudan uzaklaşılır

Buna hkarşın hızlı okuduğunuz zaman elde edeceğiniz ritm ve akış

okuduğunuzun anlamına da daha kolay ulaşmanızı sağlar
Peki belleme nedir?
Hafızanın 3 özelliği vardır

Kaydetmek

saklamak ve gerektiği zaman kaydedilip saklanan bilgiyi geri çağırmak

İyi öğrenmek için herşeyden önce iyi kaydetmek gerekir

Eğer başlangıçta bilgiyi yeterli kuvvette kaydedemiyorsanız

o bilgiyi saklamanız ve hatırlamanız beklenemez

Eğer şimdiye kadar okuduğumuz tüm bilgileri hafızamızda tutabilseydik şimdi profesyonel bilgi uzmanları olurduk

Okuduğumuzu 48 saat sonra yokladığımızda ancak bilginin %80 nin kaybolduğunu görüyoruz

Neden?
Bu sorunun temel nedeni belleme yeteneğimizi

bellemenin çalışma kurallarına uygun olarak kullanmıyor olmamızdır

Kavrama tekniklerini uyguladığımızda belleme düzeyimiz artacaktır

Peki bu nasıl olur?
1

HatırlamaÇalışması Yapın
Önce ETKIN OKUMANIN 5 AŞAMASINı belirtmek isterim

A) SURVEY_İNCELEME
Bir konuda ne anlatılmak istendiğini anlamak için 24 dakikalık süreyle hızlı bir “göz atma” işlemidir

Bu hızlı göz gezdirme sırasında bütün yazıyı değil

konu başlıklarını

koyu dizilen yerleri

resim altlarını okumanız beklenmektedir

B) QUESTIONSORGULAMA
Bir yazıyı daha iyi anlayabilmek için kişinin kendi kendine sorular sorması gerekir

Ana başlıklar kolayca soruya dönüşebilir

“ne” “ niçin” “neden” “ne zaman” diye sorular sormamız gerekir

C) READ_OKUMA
Bu aşamada çıkarmış olduğumuz sorulara cevap arayarak okuyup

cevapları anahtar kelimeler dönüştürmek gerekir

D) RECITEHATIRLAMA

Hatırlama okumanın her aşamasında yapılabilir

hatta okurken bile

Hatırlamada 2 önemli kavram vardır: İşarettaşları

hatırlama durakları
E) REVİSETEKRARLAMA
Bilgiyi tekrarlamazsak hayatımızın sonuna kadar bizim olmasını sağlayamayız

Tekrarlama olmadan bilgi hafızada kaydedilmez

Kalıcı belleme şu süreci takip eder:
Bilgi önce duyular yoluyla elektriksel olarak alınır

çok kısa süreli hafızaya taşınır; burada 2040 saniye kadar kalabilr; buradan ayrılan bilgi ya yok olur ya da kısa süreli hafızaya taşınır

Bilgi burada 20 dakika ile 1 gün arsında bekler

Buradan ayrılan bilgi ya yok olur ya da uzun süreli hafızaya taşınır

İşte bilginin 2

Aşamadan 3

Aşamaya taşınmasıiçin gereken çözüm tekrarlamadır

En az maliyetli tekrarlama şu şekilde yapılmalıdır

:
Bir saat içinde alınan bilgi tekrar sistemi:
1

tekrar 10 dakika geçtikten sonra 10 dakika süreyle
2

tekrar 24 saat geçtikten sonra 5 dakika süreyle
3

tekrar 1 hafta geçtikten sonra 3 dakika süreyle
4

tekrar 1 ay geçtikten sonra 3 dakika
5

tekrar 6 ay geçtikten sonra 3 dakika
6

tekrar 1 yıl geçtikten sonra 3 dakika
Beynimizin sol ve sağ lobları farklı çalışmaktadır

Sol lob ayrıntı

matematik

soyut gibi alanların merkezi

sağ lob ise şekil

boyut

renk gibi alanların merkezidir

Bu bulgudn hareket ederek beynin haritalaması tekniği “Mind Mapping” geliştirilmiş

Bu teknikle her iki beyin loblarını birlikte kullanan kişilerin beyin etkinliklerinin 10 –15 kat artabildiği gözlenmiştir

Her iki lobu birlikte kullanabilmek için anahtar kelime çalışmalarıyla yeteneğimizi geliştirmemiz gerekir

Bizde sülfirik asit formülünü aklımızda tutmamız için (Hasan iki Sevimli Osman Dört gibi)
Bilgiyi bellemenin en kolay yolu onu hafızayda yerleşik bir başka bilgiyle ilişkilendirmektir

Diğer belleme Teknikleri ise:
1

Bilgiyi Abartmak: abatılan bilginin hafızada kalma şansı daha yüksektir

2

Önemli bilgiyi çalışma başında ve sonunda alın Ortalarda alınan bilgiye göre daha iyi hafızaya yerleşir

3

Bilgiyi farklılaştırın

4

Bilgiye duygularınızı katın
5

Bilgiye duyularınızı katın
6

Duyuları filme Çevirin
TANIMA CERÇEVESİ
Bu okumanın ikinci aşamasıdır

Bu aşamada gözler görevlerini bitirmiş iş beynimize kalmıştır

Burada iki amacımız vardır

:daha doğru tanıma ve daha hızlı tanıma yeteneğimizi artırma
1

Daha Doğru Tanıma
Tanıma kusuru zihnin tembelliğinin veya tam yoğunlaşamamanın bir sonucudur

Okuma hızı artıkça bu kendini belli edecek ve okuma –kavrama süreci bundan olumsuz etkilenecektir

Neden ise?
Kelimelerin resim oluyla çok sağlıklı olarak zihinde yerleşmemiş olmasıdır

Çözüm ise

Eksiklikleri ayrımlaştırmak

hataları ayrımlaştırmak

Benzerlikleri ayrımlaştırmak

Yoğunlaşma yeteneğimizi artırmakla olacaktır

2

Daha Çabuk Tanıma
Bu beynimizin hızıyla ilgilidir

Beynimizin aradığı kelimeyi

sembolü bulabilme hızı çabukluğu oluşturur

Bazı beyinlerde bu süre uzun

bazısında daha kısadır

Bunun nedenleri şunlardır:
a) Yerleşik görüntü zayıflığı
Zihindeki görüntüsü zayıf yerleşmiş olan birşey için beyin daha uzun süre tarama yapmak zorunda kalacaktır

b) Beyni Hıza Alıştımama:
Beyni hızlı kullanmazsak yavaş çalışma aışkanlığı korur

c)Beyin Hızını Kösteklemek:
Sürekli stres

düşünce akışını bloke eder

Uykusuzluk

fazla yemek

oksijeni eksik ortamda yaşamak

çok durgun ve hareketsiz yaşamak beynimizin çalışma hızını köstekler

Daha Çabuk Tanıma Yapabilmek İçin Çözüm nedir o zaman?
1

Eksik Harflari Tamamlayarak okuyun
2

Metinleri ters Çevirerek Okuyun
3

Bilgisayar Programları Kullanın
4

Plaka kuması Yapın
5

Metinlerde Kelime Arayın
KAVRAMA NEDİR?
Okuma sürecinin tanıma aşamasını kavrama takip eder

Bu aşamada beyin sembollere bağlanan anlamları

imajları tarar ve bulur

Kavrama en basit düzeyde bir resim

ileri düzeyde ise filmdir

Resimleri filme dönüştüremediğimizde tam kavrama gerçekleşmez

Kavrama yeteneğinin gelişiminde 2 boyutu dikkate alacağız
Daha doğru kavrama

daha hızlı kavrama
1

Daha Doğru kavramak İçin:
Okumadan önce inceleme yapmak
Okumadan önce sorgulama yapmak
Karışık kelimelerden anlam çıkarmak
İsimyerrakamtarih bilgilerine özel dikkat göstermek
Farklı yazı formatlarına dikkat göstermek
Eleştirerek

mantık bozukluklarını arayarak okumak
Yakalayanmadığımız anlamları tahmin etmek
Metinde yer elen kelimelere dikkat etmek
Amaçlı okumak
Zihnimizi yazıların fikir planlarıyazı iskeletleri konusunda eğitmek
Grafiktablolara dikkat etmek

2

Daha Hızlı Kavrama için

Kelime değarcığımızı geliştirmek
İmaj çağırabilme yeteneğimizi geliştirmek
Çok OKUMAK
Beynimizi hızlandıran sağlık kurallarına uymak gerekir

08-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Hızlı Okuma Nedir?-Hızlı Okumanın Yolları Hızlı Okuma Nedir?-Hızlı Okumanın Yolları Okumaköğrenmenin en pratik yolu Bilgi çok zaman ise kısıtlıdır Herşeyi okuyabilmek bu durumda olanaksızdır Bu durumda ne yapmalıyız? 1 Hızlı okuma teknikleri geliştirmek 2 Belleme yetenegimizi geliştirmek gerekir Doğru okuma alışkanlıklarını geliştirmek için her şeyden önce kötü okuma alışkanlıklarını ortaya koyarak bunların terk edilme tekniklerini geliştirmek sonra yavaş görme alişkanlıklarının üzerine gidilerek hızlı görme esaslarını öğrenmek gerekiyor Yavaş Okuma Alışkanlıkları nelerdir? 1 Sesli okumak 2 içten sesli okumak 3 Kelime kelime okumak 4 Parmak ucuyla veya kalemle satırdaki kelimeleri takip ederek okumak 5 Dudak kıpırdatarak okumak 6 Okumaya satır başından başlamak 7 Okuma sırasında satır sonuna kadar göz hareketi yapmak 8 Göz hızı kullanmamak 9 Ritmik ve hızlı göz hareketi yapmamak 10 Ağır ve basit metinlerde aynı okuma modelini kullanmak 11 Okuma esnasında kelimelerin üstüne bakmak 12 Geri sıçramalar yapmak 13 Görme alanlarının tamamını okuma esnasında kullanamamak Göz sabitleşmelerle okur Her sabitleşmenin süresi ni ½ !/4 saniye kadar indirmek mümkündür Her sabitleşmenin boyu aynı zamanda 35 kelimeyi içine alacak biçimde genişletilebilir Okuma hızını artırmak için yapacağımız işlem çok basittir Elinize alacağınız bir kalemi mümkün olduğu kadar hızlı hareket ettirerek satırlar üzerinde yürütün ve gözünüzün her defasında birden çok kelime üzerinde sabitleşmesine imkan verin Böylece 1Gözü hızlı görmrye alıştırma 2Görme açısını genişletmek 3Gözü ritmik görmeye alıştırmak 4 Blok halinde okumak 5Sütunları sağdan sola değil yukarıdan aşağıya okumak gerektini öğreneceğiz Yavaş okuduğunuzda ağır ve sıçramalı okuyuştan dolayı sıkılır ve dikkatiniz dağılır Bu sebeple okuduğunuz konudan uzaklaşılır Buna hkarşın hızlı okuduğunuz zaman elde edeceğiniz ritm ve akış okuduğunuzun anlamına da daha kolay ulaşmanızı sağlar Peki belleme nedir? Hafızanın 3 özelliği vardır Kaydetmek saklamak ve gerektiği zaman kaydedilip saklanan bilgiyi geri çağırmak İyi öğrenmek için herşeyden önce iyi kaydetmek gerekir Eğer başlangıçta bilgiyi yeterli kuvvette kaydedemiyorsanız o bilgiyi saklamanız ve hatırlamanız beklenemez Eğer şimdiye kadar okuduğumuz tüm bilgileri hafızamızda tutabilseydik şimdi profesyonel bilgi uzmanları olurduk Okuduğumuzu 48 saat sonra yokladığımızda ancak bilginin %80 nin kaybolduğunu görüyoruz Neden? Bu sorunun temel nedeni belleme yeteneğimizi bellemenin çalışma kurallarına uygun olarak kullanmıyor olmamızdır Kavrama tekniklerini uyguladığımızda belleme düzeyimiz artacaktır Peki bu nasıl olur? 1 HatırlamaÇalışması Yapın Önce ETKIN OKUMANIN 5 AŞAMASINı belirtmek isterim A) SURVEY_İNCELEME Bir konuda ne anlatılmak istendiğini anlamak için 24 dakikalık süreyle hızlı bir “göz atma” işlemidir Bu hızlı göz gezdirme sırasında bütün yazıyı değil konu başlıklarınıkoyu dizilen yerleri resim altlarını okumanız beklenmektedir B) QUESTIONSORGULAMA Bir yazıyı daha iyi anlayabilmek için kişinin kendi kendine sorular sorması gerekir Ana başlıklar kolayca soruya dönüşebilir “ne” “ niçin” “neden” “ne zaman” diye sorular sormamız gerekir C) READ_OKUMA Bu aşamada çıkarmış olduğumuz sorulara cevap arayarak okuyup cevapları anahtar kelimeler dönüştürmek gerekir D) RECITEHATIRLAMA Hatırlama okumanın her aşamasında yapılabilir hatta okurken bile Hatırlamada 2 önemli kavram vardır: İşarettaşları hatırlama durakları E) REVİSETEKRARLAMA Bilgiyi tekrarlamazsak hayatımızın sonuna kadar bizim olmasını sağlayamayız Tekrarlama olmadan bilgi hafızada kaydedilmez Kalıcı belleme şu süreci takip eder: Bilgi önce duyular yoluyla elektriksel olarak alınırçok kısa süreli hafızaya taşınır; burada 2040 saniye kadar kalabilr; buradan ayrılan bilgi ya yok olur ya da kısa süreli hafızaya taşınır Bilgi burada 20 dakika ile 1 gün arsında bekler Buradan ayrılan bilgi ya yok olur ya da uzun süreli hafızaya taşınır İşte bilginin 2 Aşamadan 3 Aşamaya taşınmasıiçin gereken çözüm tekrarlamadır En az maliyetli tekrarlama şu şekilde yapılmalıdır: Bir saat içinde alınan bilgi tekrar sistemi: 1tekrar 10 dakika geçtikten sonra 10 dakika süreyle 2tekrar 24 saat geçtikten sonra 5 dakika süreyle 3tekrar 1 hafta geçtikten sonra 3 dakika süreyle 4tekrar 1 ay geçtikten sonra 3 dakika 5tekrar 6 ay geçtikten sonra 3 dakika 6tekrar 1 yıl geçtikten sonra 3 dakika Beynimizin sol ve sağ lobları farklı çalışmaktadır Sol lob ayrıntı matematik soyut gibi alanların merkezi sağ lob ise şekil boyut renk gibi alanların merkezidir Bu bulgudn hareket ederek beynin haritalaması tekniği “Mind Mapping” geliştirilmişBu teknikle her iki beyin loblarını birlikte kullanan kişilerin beyin etkinliklerinin 10 –15 kat artabildiği gözlenmiştir Her iki lobu birlikte kullanabilmek için anahtar kelime çalışmalarıyla yeteneğimizi geliştirmemiz gerekir Bizde sülfirik asit formülünü aklımızda tutmamız için (Hasan iki Sevimli Osman Dört gibi) Bilgiyi bellemenin en kolay yolu onu hafızayda yerleşik bir başka bilgiyle ilişkilendirmektir Diğer belleme Teknikleri ise: 1 Bilgiyi Abartmak: abatılan bilginin hafızada kalma şansı daha yüksektir 2Önemli bilgiyi çalışma başında ve sonunda alın Ortalarda alınan bilgiye göre daha iyi hafızaya yerleşir 3Bilgiyi farklılaştırın 4 Bilgiye duygularınızı katın 5 Bilgiye duyularınızı katın 6Duyuları filme Çevirin TANIMA CERÇEVESİ Bu okumanın ikinci aşamasıdır Bu aşamada gözler görevlerini bitirmiş iş beynimize kalmıştır Burada iki amacımız vardır:daha doğru tanıma ve daha hızlı tanıma yeteneğimizi artırma 1Daha Doğru Tanıma Tanıma kusuru zihnin tembelliğinin veya tam yoğunlaşamamanın bir sonucudur Okuma hızı artıkça bu kendini belli edecek ve okuma –kavrama süreci bundan olumsuz etkilenecektir Neden ise? Kelimelerin resim oluyla çok sağlıklı olarak zihinde yerleşmemiş olmasıdır Çözüm ise Eksiklikleri ayrımlaştırmakhataları ayrımlaştırmakBenzerlikleri ayrımlaştırmak Yoğunlaşma yeteneğimizi artırmakla olacaktır 2Daha Çabuk Tanıma Bu beynimizin hızıyla ilgilidir Beynimizin aradığı kelimeyi sembolü bulabilme hızı çabukluğu oluştururBazı beyinlerde bu süre uzun bazısında daha kısadır Bunun nedenleri şunlardır: a) Yerleşik görüntü zayıflığı Zihindeki görüntüsü zayıf yerleşmiş olan birşey için beyin daha uzun süre tarama yapmak zorunda kalacaktır b) Beyni Hıza Alıştımama: Beyni hızlı kullanmazsak yavaş çalışma aışkanlığı korur c)Beyin Hızını Kösteklemek: Sürekli stres düşünce akışını bloke eder Uykusuzluk fazla yemek oksijeni eksik ortamda yaşamak çok durgun ve hareketsiz yaşamak beynimizin çalışma hızını köstekler Daha Çabuk Tanıma Yapabilmek İçin Çözüm nedir o zaman? 1 Eksik Harflari Tamamlayarak okuyun 2 Metinleri ters Çevirerek Okuyun 3 Bilgisayar Programları Kullanın 4 Plaka kuması Yapın 5 Metinlerde Kelime Arayın KAVRAMA NEDİR? Okuma sürecinin tanıma aşamasını kavrama takip ederBu aşamada beyin sembollere bağlanan anlamları imajları tarar ve bulurKavrama en basit düzeyde bir resim ileri düzeyde ise filmdir Resimleri filme dönüştüremediğimizde tam kavrama gerçekleşmez Kavrama yeteneğinin gelişiminde 2 boyutu dikkate alacağız Daha doğru kavrama daha hızlı kavrama 1Daha Doğru kavramak İçin: Okumadan önce inceleme yapmak Okumadan önce sorgulama yapmak Karışık kelimelerden anlam çıkarmak İsimyerrakamtarih bilgilerine özel dikkat göstermek Farklı yazı formatlarına dikkat göstermek Eleştirerek mantık bozukluklarını arayarak okumak Yakalayanmadığımız anlamları tahmin etmek Metinde yer elen kelimelere dikkat etmek Amaçlı okumak Zihnimizi yazıların fikir planlarıyazı iskeletleri konusunda eğitmek Grafiktablolara dikkat etmek 2Daha Hızlı Kavrama için Kelime değarcığımızı geliştirmek İmaj çağırabilme yeteneğimizi geliştirmek Çok OKUMAK Beynimizi hızlandıran sağlık kurallarına uymak gerekir