Atatürk’Ün Dil Alanında Yaptığı Yenilikler Nelerdir?

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-25-2012

Atatürk’ün dil alanında yaptığı yenilikler nelerdir?

Dil

milli yapıyı oluşturan

sağlamlaştıran ortak bağdır

Atatürk

Türk Dilini kendi milli asil benliğine kavuşturmayı ve kendi benliği içinde zenginleştirerek büyük bir kültür dili haline getirmeyi

12 Temmuz 1932 tarihinde Türk Dili Tetkik Cemiyeti’ni (Türk Dil Kurumu) kurarak gerçekleştirmeye çalışmıştır

Tarih anlayışında olduğu gibi

milli kültürümüzün temeli olan dilde de millileşmek bir zorunluluktu

Atatürk

dildeki bağımsızlığı siyasi bağımsızlığın bir parçası sayıyordu

Dil devrimi

Türk Devrimi’nin temel prensiplerine de uygun olarak dilde millileştirme ve bu akıma güç kazandırma devrimidir

Atatürk

Türk Dili Tetkik Cemiyetini kurduğu 1932 yılında TBMM’ni açış konuşmasında; “Milli kültürün her çığırda açılarak yükselmesini Türk Cumhuriyeti’nin temel dileği olarak temin edeceğiz

Türk dilinin

kendi benliğine

aslındaki güzellik ve zenginliğine kavuşması için

bütün devlet teşkilatımızın

dikkatli

alakalı olmasını isteriz”

sözü ile

dildeki gelişme ve sadeleşmeyi sadece toplumda bir akım olarak değil

yasama ve yürütme organına da

düşen bir görev olarak göstermiştir

Atatürk’ün 1932 yılında başlattığı dil devrimi çalışmalarına

milli kültür politikasının gerekli kıldığı bir anlayışla eğilmiştir

Türkiye Cumhuriyeti’nin devlet felsefesinin temelinde

Türk toplumunu çağdaş medeniyet seviyesinin ön safına çıkarma amacı yer aldığına göre

dilimizin de uzun vadede böyle bir medeniyet seviyesinin gerekli kıldığı bütün kelime

kavram ve terimleri karşılayabilecek bir kültür dili durumuna getirilmesi gerekiyordu

Atatürk’ün çabaları ile

Türkçe’nin bütün sorunları bir bütün olarak düşünülmüş

sistemli bir şekilde başarılı çözümlere ulaştırılmaya çalışılmıştır

İ
Bir milletin birlik ve varlığını sürdürebilmesinde dilin çok önemli bir yeri vardır

Bunu çok iyi bilen Atatürk

Türk Dili’nin zenginleşmesi ve sadeleşmesi için çalışmalar yaptı

Osmanlı Devleti’nin ilk zamanlarında

sade bir Türkçe kullanılıyordu

Zamanla Arapça ve Farsça’dan birçok kural ve kelime dilimize girdi

Böylece Arapça

Farsça ve Türkçe kelimelerden oluşan Osmanlıca karma bir dil olarak ortaya çıktı

Yöneticiler ve aydınlar Osmanlıca’yı kullanırken

halk Türkçe konuşuyordu

Dildeki bu ayrılık Türkçe’nin gelişmesini ve mîllî bütünlüğün kurulmasını engelliyordu

On dokuzuncu yüzyılın ortalarından itibaren dilin sadeleşmesi ile ilgili çalışmalar yapıldı

Fakat olumlu bir sonuç alınamadı

Cumhuriyetin ilânından sonra

Türkçe’nin yabancı dillerin etkisinden kurtarılması çalışmalarına hız verildi

Türk dili ile ilgili çalışmalar yapmak üzere Atatürk’ün emriyle Türk Dilini Tetkik Cemiyeti (Türk Dil Kurumu) kuruldu (1932)

Bilim ve fikir adamlarının katıldığı bir dil kurultayı toplandı

Bu kurultayda

halkın anlamadığı özellikle Arapça ve Farsça’dan Türkçe’ye geçmiş olan kelime ve deyimlerin Türkçe karşılıklarını bulmak üzere çalışmalar yapılmasına karar verildi

Bu çalışmalar sayesinde yazı dili ile konuşma dili arasındaki fark
ortadan kaldırıldı

Türk diline gereken önemin verilmesini Atatürk şu sözleriyle ifade etmiştir “Türk dilinin

kendi benliğine

aslındaki güzellik ve zenginliğine kavuşması
için

bütün devlet teşkilâtımızın dikkatli ve alâkalı olmasını isteriz

” Türkçe’nin milletimiz için önemini de “… Türk Dili

Türk Milleti için kutsal bîr hazinedir… Türk Dili

Türk Milleti’nin kalbidir

zihnidir” diyerek belirtmiştir

08-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Atatürk’Ün Dil Alanında Yaptığı Yenilikler Nelerdir? Atatürk’ün dil alanında yaptığı yenilikler nelerdir? Dil milli yapıyı oluşturan sağlamlaştıran ortak bağdır Atatürk Türk Dilini kendi milli asil benliğine kavuşturmayı ve kendi benliği içinde zenginleştirerek büyük bir kültür dili haline getirmeyi 12 Temmuz 1932 tarihinde Türk Dili Tetkik Cemiyeti’ni (Türk Dil Kurumu) kurarak gerçekleştirmeye çalışmıştır Tarih anlayışında olduğu gibi milli kültürümüzün temeli olan dilde de millileşmek bir zorunluluktu Atatürk dildeki bağımsızlığı siyasi bağımsızlığın bir parçası sayıyordu Dil devrimi Türk Devrimi’nin temel prensiplerine de uygun olarak dilde millileştirme ve bu akıma güç kazandırma devrimidir Atatürk Türk Dili Tetkik Cemiyetini kurduğu 1932 yılında TBMM’ni açış konuşmasında; “Milli kültürün her çığırda açılarak yükselmesini Türk Cumhuriyeti’nin temel dileği olarak temin edeceğiz Türk dilinin kendi benliğine aslındaki güzellik ve zenginliğine kavuşması için bütün devlet teşkilatımızın dikkatli alakalı olmasını isteriz” sözü ile dildeki gelişme ve sadeleşmeyi sadece toplumda bir akım olarak değil yasama ve yürütme organına da düşen bir görev olarak göstermiştir Atatürk’ün 1932 yılında başlattığı dil devrimi çalışmalarına milli kültür politikasının gerekli kıldığı bir anlayışla eğilmiştir Türkiye Cumhuriyeti’nin devlet felsefesinin temelinde Türk toplumunu çağdaş medeniyet seviyesinin ön safına çıkarma amacı yer aldığına göre dilimizin de uzun vadede böyle bir medeniyet seviyesinin gerekli kıldığı bütün kelime kavram ve terimleri karşılayabilecek bir kültür dili durumuna getirilmesi gerekiyordu Atatürk’ün çabaları ile Türkçe’nin bütün sorunları bir bütün olarak düşünülmüş sistemli bir şekilde başarılı çözümlere ulaştırılmaya çalışılmıştırİ Bir milletin birlik ve varlığını sürdürebilmesinde dilin çok önemli bir yeri vardır Bunu çok iyi bilen Atatürk Türk Dili’nin zenginleşmesi ve sadeleşmesi için çalışmalar yaptı Osmanlı Devleti’nin ilk zamanlarında sade bir Türkçe kullanılıyordu Zamanla Arapça ve Farsça’dan birçok kural ve kelime dilimize girdi Böylece Arapça Farsça ve Türkçe kelimelerden oluşan Osmanlıca karma bir dil olarak ortaya çıktı Yöneticiler ve aydınlar Osmanlıca’yı kullanırken halk Türkçe konuşuyordu Dildeki bu ayrılık Türkçe’nin gelişmesini ve mîllî bütünlüğün kurulmasını engelliyordu On dokuzuncu yüzyılın ortalarından itibaren dilin sadeleşmesi ile ilgili çalışmalar yapıldı Fakat olumlu bir sonuç alınamadı Cumhuriyetin ilânından sonra Türkçe’nin yabancı dillerin etkisinden kurtarılması çalışmalarına hız verildi Türk dili ile ilgili çalışmalar yapmak üzere Atatürk’ün emriyle Türk Dilini Tetkik Cemiyeti (Türk Dil Kurumu) kuruldu (1932) Bilim ve fikir adamlarının katıldığı bir dil kurultayı toplandı Bu kurultayda halkın anlamadığı özellikle Arapça ve Farsça’dan Türkçe’ye geçmiş olan kelime ve deyimlerin Türkçe karşılıklarını bulmak üzere çalışmalar yapılmasına karar verildi Bu çalışmalar sayesinde yazı dili ile konuşma dili arasındaki fark ortadan kaldırıldı Türk diline gereken önemin verilmesini Atatürk şu sözleriyle ifade etmiştir “Türk dilinin kendi benliğine aslındaki güzellik ve zenginliğine kavuşması için bütün devlet teşkilâtımızın dikkatli ve alâkalı olmasını isteriz” Türkçe’nin milletimiz için önemini de “… Türk Dili Türk Milleti için kutsal bîr hazinedir… Türk Dili Türk Milleti’nin kalbidir zihnidir” diyerek belirtmiştir