Ünsüzlerin Yumuşaması Kuralı Nedir?

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-25-2012

Ünsüzlerin Yumuşaması Kuralı Nedir?

Bir sözcük p

ç

t

k sert ünsüzlerinden biriyle biterken

bu sözcüğe ünlüyle başlayan bir ek getirildiğinde

sert ünsüzler yumuşayarak; p

b ‘ye – ç

c ‘ye – k

ğ ‘ye – t

d ‘ye dönüşür

pçtk => bcdğ
örnek:
Balık balığın
Kitap kitaba
Ağaç ağacı
Kağıt kağıdı
Ünsüz Yumuşaması İle İlgili Kurallar:
-Kimi Türkçe ve Türkçe’ye girmiş sözcüklerde yumuşama görülmez

Örnek:
Konut konutun (Türkçe)
hilafet hilafeti (Yabancı)
Taşıt taşıta (Türkçe)
barikat barikatın (Yabancı)
-Tek heceli sözcüklerde de genellikle yumuşama olmaz

Örnek:
Saç saçım
Kaç kaça
-Özel adların sonuna gelen p

ç

t

k set ünsüzleri yalnızca (bilgi yelpazesi) okunurken yumuşatılır

Bu yumuşama yazımda gösterilmez

Örnek:
Okunuş Yazılış
Ayvalığ’a Ayvalık’a
Ahmed’in Ahmet’in
Yumuşamanın olmadığı durumlar:
1

Özel adlara gelen eklerin yazılışlarında olmaz:
Örn:
Ahmet-i > Ahmet’i
Gemlik-e > Gemlik’e
2

Yabancı asıllılarda olmaz:
örn:
millet-e > millete
tazyik-e > tazyike
hukuk-u > hukuku
sürat-i > sürati
kaset-i > kaseti
3

Tek heceli sözcüklerde genelde olmaz:
örn:
at-a > a
ok-u > oku
ip-e > ipe
suç-u > suçu
iç-e > içe vb

Tek hecelilerde olanlar:
Örn:cep-i>cebi çok-u>çoğu taç-ı>tacı kap-ı>kabı yurt-u>yurdu

08-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Ünsüzlerin Yumuşaması Kuralı Nedir? Ünsüzlerin Yumuşaması Kuralı Nedir? Bir sözcük pçtk sert ünsüzlerinden biriyle biterken bu sözcüğe ünlüyle başlayan bir ek getirildiğinde sert ünsüzler yumuşayarak; pb ‘ye – çc ‘ye – kğ ‘ye – td ‘ye dönüşür pçtk => bcdğ örnek: Balık balığın Kitap kitaba Ağaç ağacı Kağıt kağıdı Ünsüz Yumuşaması İle İlgili Kurallar: -Kimi Türkçe ve Türkçe’ye girmiş sözcüklerde yumuşama görülmez Örnek: Konut konutun (Türkçe) hilafet hilafeti (Yabancı) Taşıt taşıta (Türkçe) barikat barikatın (Yabancı) -Tek heceli sözcüklerde de genellikle yumuşama olmaz Örnek: Saç saçım Kaç kaça -Özel adların sonuna gelen pçtk set ünsüzleri yalnızca (bilgi yelpazesi) okunurken yumuşatılır Bu yumuşama yazımda gösterilmez Örnek: Okunuş Yazılış Ayvalığ’a Ayvalık’a Ahmed’in Ahmet’in Yumuşamanın olmadığı durumlar: 1 Özel adlara gelen eklerin yazılışlarında olmaz: Örn: Ahmet-i > Ahmet’i Gemlik-e > Gemlik’e 2Yabancı asıllılarda olmaz: örn: millet-e > millete tazyik-e > tazyike hukuk-u > hukuku sürat-i > sürati kaset-i > kaseti 3Tek heceli sözcüklerde genelde olmaz: örn: at-a > a ok-u > oku ip-e > ipe suç-u > suçu iç-e > içe vb Tek hecelilerde olanlar: Örn:cep-i>cebi çok-u>çoğu taç-ı>tacı kap-ı>kabı yurt-u>yurdu