Beyit Ve Beytin Özellikleri Nelerdir?

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-25-2012

Beyit ve Beytin Özellikleri Nelerdir?

Şiirde sonları uyaklı

iki dizeden oluşan

kendi içinde bağımsız bir yapısı ve anlam bütünlüğü bulunan birimdir

Bir beytin her dizesi kendi içinde bir bütün olabildiği gibi

birinci dizedeki anlam ikinci dizede de sürebilir

Beyit uzun şiirlerde anlatım birimi olarak sık kullanılır

Güçlü ve özlü söyleyişlere uygun olduğu için bağımsız tek bir şiir olarak da yazılabilir

Ya da başka şiir biçimlerinin bir parçası olarak ele alınabilir

Divan edebiyatı beyit temeline dayalıdır

Divan edebiyatında

bir beyitteki iki dize kendi içinde iki parçaya ayrılır

Birinci dizenin ilk parçasına sadr

son parçasına aruz ya da harb denir

İkinci dizenin ilk parçası ibtida

son parçası acz ya da darb’dir

Sadr ile aruz

ibtida ile acz arasında kalan bölüm haşv olarak isimlendirilir

Uyaklı bir beyite “beyt-i musarra”

uyaksız olanlara “ferd” ya da “müfred” denir

Divanlarda müfredler müfredat adıyla ayrı bir bölümde toplanır

Uyaklı beyitlerin olduğu bölüme de “metali” denir

Örnek beyit:
Biz bülbül-i muhrik-dem-i şevkâ-yı firaakız
Âteş kesilür geçse sabâ gül-şenimizden
Selimî (Padişah 2’nci Selim)

08-25-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Beyit Ve Beytin Özellikleri Nelerdir? Beyit ve Beytin Özellikleri Nelerdir? Şiirde sonları uyaklı iki dizeden oluşan kendi içinde bağımsız bir yapısı ve anlam bütünlüğü bulunan birimdir Bir beytin her dizesi kendi içinde bir bütün olabildiği gibi birinci dizedeki anlam ikinci dizede de sürebilir Beyit uzun şiirlerde anlatım birimi olarak sık kullanılır Güçlü ve özlü söyleyişlere uygun olduğu için bağımsız tek bir şiir olarak da yazılabilir Ya da başka şiir biçimlerinin bir parçası olarak ele alınabilir Divan edebiyatı beyit temeline dayalıdır Divan edebiyatında bir beyitteki iki dize kendi içinde iki parçaya ayrılır Birinci dizenin ilk parçasına sadr son parçasına aruz ya da harb denir İkinci dizenin ilk parçası ibtida son parçası acz ya da darb’dir Sadr ile aruz ibtida ile acz arasında kalan bölüm haşv olarak isimlendirilir Uyaklı bir beyite “beyt-i musarra” uyaksız olanlara “ferd” ya da “müfred” denir Divanlarda müfredler müfredat adıyla ayrı bir bölümde toplanır Uyaklı beyitlerin olduğu bölüme de “metali” denir Örnek beyit: Biz bülbül-i muhrik-dem-i şevkâ-yı firaakız Âteş kesilür geçse sabâ gül-şenimizden Selimî (Padişah 2’nci Selim)