Konu
:
Yazı Nedir?-Yazının İcadı
Yalnız Mesajı Göster
Yazı Nedir?-Yazının İcadı
08-25-2012
#
1
Prof. Dr. Sinsi
Yazı Nedir?-Yazının İcadı
Yazı Nedir?-Yazının İcadı
Dildeki sözcüklerin
duyguların
düşüncelerin belli işaretlerle; kağıda
taşa
toprağa
tahtaya
dökülmüş biçimine yazı denir
Konuşma dilinin aracı ses ise yazı dilinin aracıda yazıdır
Yazının
düşünceyi ortaya koymada
yaymada ve iletmede önemi büyüktür
Düşünce ve sanat ürünlerinin doğuşunda ve yayılmasında yazıönemli bir etken olmuştur
Kimi tarihçiler
uygarlığın başlangıcını yazının bulunuşuna bağlar
Çünkü yazı belli bir uygarlığa erişen toplumların anlaşma aracıdır
Yazının Bulunuşu ve Gelişmesi
Yaşamımızda vazgeçilmez bir yer kazanan yazı birden bire ortaya çıkmamış
binlerce yıllık bir gelişme sürecinde sistemleşmiş
bugünkü halini almıştır
Bugün kullanılan yazıların bulunmasına kadar çeşitli yazılar kullanılmış sonunda hep
kolay
okunup
yazılabilen yazılara varılmıştır
Yazısözcüğü
sözü çizgilerle gösterme sistemi anlamında düşünülürse en eski yazı örnekleri insanla birlikte başlar
En ilkel toplumlar bile sesten başka anlaşma yöntemlerine gerek duymuşlardır
Yazı öncesi toplumlarda insanın konuşma dilinden başka birçok
iletişim
tekniğinden de yararlandığı biliniyor
İşaret ve resimler
ha-
berleşme simgesi olarak kullanılan belli nesneler
düğümler anlaşma için başvurulan seçeneklerden bazılarıdır
İncelemelere bakılarak
en eski insan topluluklarının bu seçeneklerin hepsini kullandıkları varsayılabilir
Kuşkusuz bunların kullanımı ve geliştirilmesi
insanoğlunun doğal çevresi ile olan ilişkisinin ve yarattığıtoplumsal çevrenin düzeyi ile ilgilidir
Örneğin; düğüm atarak hesap yapma
hesabıtutulacak
alışveriş
ilişkilerinin olmasını gerektirir
Figür öncesi şekillerden stilize resimlere doğru bir çizim/resim geleneğini yaratanlar
resim kökenli ilk yazı biçimlerine hazırlık aşamasını oluştururlar
Bugün
kullanılan yazının atalarıolan hiyeroglif yazının ve çivi yazısının kökleri çok eski dönemlere paleolitik çağlara uzanır
Duygu ve düşüncelerin sözcüklerle ve kavramlarla ifade edilebilecek şekilde kayıt edilmesi biçimindeki yazı
M
Ö
3000’lere doğru Mezopotamya’da hemen sonra da Mısır’da ortaya çıkar
Yazı
yalnızca bir iletişim aracı olarak değil
insanın simgesel düşüncesinin ulaştığı bir dönüm noktasıolarak da insanoğlunun kültürel değişme sürecinde uzun bir arayışın
denemenin ve birikimin sonucudur
Yazının tarihi
kültür tarihi gibi tarih öncesi çağların derinliklerindedir (Zıllıoğlu
1990)
İnsanlığın mağara resimlerinden yazıya geçişi binlerce yıl sürmüştür
Sonunda yazıya ulaşan bu yolda kesin bir evrim çizgisi çizmek zor hatta olanaksızdır
Nedenlerini düşününüz
Yazı Araç
Gereçleri
Yazı kadar onun oluşmasını sağlayan araç gereç de önemlidir
İnsanoğlu duygu ve düşüncesini anlatmak için neler kullanmamıştır ki
1
Kalem
Çok eski çağlarda insanlar
yontulmuşsivri uçlu taşlarıduvarlara çizmek için kullanıyorlardı
Mısırlılar ucu sivriltilmiş kamışları kalem
suyla karıştırılmış kurumu mürekkep yerine kullanarak yazdılar
Yunanlıların ucu sivriltilmiş olan bronzu ya da kemik parçalarınıbalmumuna batırarak yazdıklarıbiliniyor
M
Ö
500 yıllarında
ucu sivriltilmiş olan kuş tüyleri Avrupa’da ve Ortadoğu’da kalem olarak kullanılmaya başlandı
Kuş tüyleri en yaygın olarak kullanılan yazı yazma aracı oldu
Uygarlık ilerledikçe yazıyazma aracıda gelişti ve tüy yerini kurşun
çelik
altın
dolma ve tükenmez kalemlere bıraktı
2
Kağıt
İletişim kurmaya başlayan insanlar önceleri ellerine ne geçerse onun üstüne çizdiler
Taş
kum
kil
mum
kurşun
fildişi tabletler
koyunların köprücük kemikleri
ağaç kabukları
hayvan derileri
kumaş parçaları uzun süre kağıt yerine kullanıldı
Hurma yaprakları ve özellikle Hindistan’da palmiye yaprakları üzerine yazı yazıldı
M
Ö
600 yıllarında yazının kitap haline getirilebilmesi için yeni maddeler aranmaya başlandı
Sonra sırasıyla Papirüs (papyrus bitkisinden elde edilir) parşömen (kuzu derisi) ve bugünkü kağıt bulunup kullanılmaya başlandı
Günümüzde ise daktilolar
fakslar
bilgisayarlıyazıcılar bilgilerin daha hızlıyazılıp depolanmasını sağlamaktadır
“Bir ormandasınız
Elinizde kalem
kağıt gibi yazı araçları yok
Nelerden faydalanarak yazı yazabilirsiniz? "
Sorusunu öğrencilerinize yöneltin
Düşünce dünyalarının ne kadar geniş olduğunu göreceksiniz
Prof. Dr. Sinsi
Kullanıcının Profilini Göster
Prof. Dr. Sinsi Kullanıcısının Web Sitesi
Prof. Dr. Sinsi tarafından gönderilmiş daha fazla mesaj bul