Vehhâbîlik Nedir?

VEHHÂBÎLİK NEDİR?

Vehhâbîliği kuran, Mehmed bin Abdülvehhâbdır Binyüzonbir 1111 [m 1699] de, Necdde, Hureymile kasabasında dünyâya gelmiş, 1206 [m 1791] de, Der’iyyede ölmüşdür Önceleri, seyâhat ve ticâret için, Basra, Bağdâd, Îrân, Hind ve Şâm taraflarına gitmiş, 1125 de Basrada, ingiliz câsûslarından, Hempherin tuzağına düşerek, ingilizlerin (İslâmiyyeti imhâ) etmek çalışmalarına âlet olmuşdur (İngiliz câsûsunun i’tirâfları) kitâbımızda, Vehhâbîliğin kuruluşu uzun anlatılmakdadır Eline geçirdiği, Ahmed ibni Teymiyyenin, Ehl-i sünnete uymıyan kitâblarını okumuş, (Şeyh-i Necdî) diye meşhûr olmuşdur Düşünceleri, ingiliz paraları ve ingiliz silâhları karşılığında, köylüler ve Der’iyye ehâlîsi ile reîsleri Muhammed bin Sü’ûd tarafından desteklendi Sapık din adamı Ahmed ibni Teymiyyenin fikrleri ile Hempherin yalanlarının karışımına (Vehhâbîlik) denir (Mir’ât-ül-Haremeyn) kitâbının basıldığı 1306 [m 1888] senesinde Necd emîri, Abdüllah bin Faysal idi

Aşağıdaki bilgilerin çoğu (Mir’ât-ül-Haremeyn)den alınmışdır:

Mehmedin babası Abdülvehhâb, iyi bir müslimân idi Bu ve Medînedeki âlimler, Abdülvehhâb oğlunun sözlerinden, yeni bir yol tutacağını anlamış, herkese, bununla konuşmamasını nasîhat etmişlerdi Fekat, [1150] de, Vehhâbîliği i’lân etdi Yazdığı kitâblarda ve hele bunların en meşhûru olan (Kitâb-üt-tevhîd)de ve torunu Abdürrahmân bin Hasenin buna yapdığı (Feth-ul-mecîd) adındaki şerhde, ikiyüzelliden fazla, bozuk inanışları vardır Bunlardan ba’zısı (Üsûlül-erbe’a) ikinci sahîfesinde yazılıdır Bozuk inanışlarının temeli, üç mes’eledir:

1 — Amel, ibâdet, îmânın parçasıdır diyor Bir farzı yapmıyan, meselâ farz olduğuna inandığı hâlde, bir nemâz kılmıyan kâfir olur diyor Bunu öldürmeli, mallarını taksîm etmelidir diyorlar Bunlar (Feth-ul-mecîd)in 17, 48, 93, 111, 273, 337 ve 348 ci sahîfelerinde yazılıdır

2 — Peygamberlerin “aleyhimüsselâm” ve Evliyânın “kaddesü teâlâ esrârehümül’azîz” rûhlarından şefâ’at istiyen, bunların mezârını ziyâret edip, bunları vesîle ederek düâ eden kâfir olur diyorlar (Feth-ul-mecîd) kitâbının beşyüzüçüncü sahîfesinde diyor ki, (Resûlullah hayâtda iken, düâ etmesini istemek câizdir Hattâ, diri olan her sâlih kimseden, düâ etmesi istenir Nitekim, hazret-i Ömer, Mekkeye ömre yapmağa gideceği zemân, Resûlullah, (Yâ Ömer, bizi düândan unutma!) dedi Dirilerin, cenâzeye ve kabrde olanlara da düâ etmeleri câizdir Fekat, kabrde olandan düâ istemek câiz değildir Allahü teâlâ, işitmiyenlerden düâ istemenin şirk olduğunu bildirdi Ölüler ve gâib olan, uzakda olan diriler, işitmez ve cevâb vermezler Bunların fâide ve zararları olmaz Eshâbdan ve onlardan sonra gelenlerden hiçbiri, Resûlullahın kabrinden birşey istemedi Peygamber öldükden sonra, ondan birşey istemek câiz olsaydı, Ömer “radıyü anh” yağmur yağmasını Ondan isterdi Hâlbuki, kabrine gelip, Ondan düâ, yardım istemedi Diri ve hâzır olan hazret-i Abbâsdan düâ istedi) Yetmişinci [70] sahîfesinde diyor ki, (Ölüden ve yanında bulunmıyanlardan birşey istemek, onu Allaha şerîk yapmak olur)

Vehhâbîlerin bu sözlerini, yine kendi kitâbları yalanlıyor (Feth-ul-mecîd)in ikiyüzbirinci sahîfesinde, (Buhârîde, Abdüllah ibni Mes’ûd diyor ki, yidiğimiz ta’âmın tesbîh sesini işitirdik Ebû Zer diyor ki, Resûlullah “sallü aleyhi ve sellem”, avucuna taş parçaları aldı Bunların tesbîh sesleri işitildi Resûlullahın hutbe okurken dayandığı odunun inlemesi haberi sahîhdir) diyor Demek ki, Resûlullahdan başka mü’minler de, herkesin işitemiyeceği sesleri işitirmiş Bu taşlar hazret-i Ebû Bekrin elinde iken de tesbîhlerinin işitildiği, aynı haberin sonunda bildirilmekdedir Hazret-i Ömerin, Medînede hutbe okurken, Îrânda harb eden ordu kumandanı Sâriyeyi görerek, (Sâriye, dağdaki düşmandan korun!) dediğini ve Sâriyenin işiterek, dağı ele geçirdiğini bütün kitâblar bildirmekdedir Puta tapanlar için gelmiş olan âyet-i kerîmelerle, bu sözlerini isbâta kalkışıyorlar Hâlbuki, mü’minler [ya’nî Ehl-i sünnet], Peygamberlere “aleyhimüssalevâtü vetteslîmât” ve Evliyâya “aleyhirrahme” ibâdet etmez Allahü teâlânın sevgili kulları olduğuna ve Allahü teâlânın, bunların hâtırı ve hurmeti ile, kullarına merhamet edeceğine inanır Zararı, fâideyi yaratan, ancak Odur Ondan başka ibâdete kimsenin hakkı yokdur, der Kabr ziyâretine gidip, kabrdeki zât vâsıtası ile Allahü teâlâya düâ eder

(İbni Âbidîn) nikâh sözleşmesinin son sahîfesinde diyor ki, (Allah ve Resûlullah şâhid olsunlar diyerek evlenmek câiz değildir Hattâ böyle söylemek küfr olur diyenler vardır Resûlullah gaybı bilir demek olur Allahdan başkası için gaybı bilir diyen kâfir olur dediler Hâlbuki, (Tâtârhâniyye)de, (Hucce)de ve (Multekıt)de küfr olmaz diyor Çünki, Allahü teâlâ herşeyi Resûlünün rûhuna bildirir Peygamberler, başkaları için gayb olan birçok şeyi bilirler Cin sûresinin yirmialtıncı âyetinin meâli, (Allahü teâlâ, gaybdan bildiği şeylerden ba’zılarını yalnız Peygamberlerden dilediğine bildirir) ise de, akâid kitâblarında, Evliyânın kerâmetlerinden biri, gaybların çoğunu bilmeleri olduğu yazılıdır Mu’tezile fırkası [ve onların izinde olanlar], bu âyet-i kerîmeye dayanarak, Evliyâ gaybı bilemez diyorlar Bunlara cevâb olarak deriz ki, bu âyet-i kerîme, gaybın vâsıtasız olarak ve yalnız vahy getiren meleğe bildirilmesini haber veriyor Peygamberlere ve Evliyâya diğer melekler vâsıtası ile veyâ başka vâsıta ile bildirilmekdedir (Sell-ül-hisâm-il-Hindî li-nusrat-i seyyidinâ Hâlid-in-nakşibendî) ismindeki kitâbımda Evliyânın kerâmetleri uzun yazılıdır Lutfen oradan okuyunuz!) (Tefsîr-i Mazherî)de bu âyet-i kerîmenin tefsîrinde buyuruyor ki, (Allahü teâlâ, Evliyâsına vâsıtasız da bildirir Hazret-i Ömere Sâriyeyi gösterdi “radıyü teâlâ anhümâ” Mûsâ aleyhisselâmın annesine, oğlunu denize koymasını, yine geriye göndereceğini ve Peygamber yapacağını bildirdiğini haber veriyor Havârîlere vahy gibi bildirdiğini ve hazret-i Meryeme, (Hurma kütüğünü salla; tâze hurma olacak Onları yi!) dediğini haber veriyor Bunlar Peygamber değildi Velî idiler) Fârisî (Usûl-ül-erbe’a fî-terdîd-il vehhâbîyye) kitâbında geniş bildirilmişdir Bu kitâb 1395 [m 1975] de, İstanbulda tekrâr basdırılmışdır Bu kitâbdan bir kısmı terceme edilerek, (Kıyâmet ve Âhıret) ve (Fâideli Bilgiler) kitâblarına ilâve edilmişdir

(Hadîka) ikinci cild, yüzyirmialtıncı sahîfede diyor ki: Resûlullah ile ve Eshâb-ı kirâm ile ve Tâbi’în ile, bunlar öldükden sonra da, Allahü teâlâya tevessül etmek, ya’nî bunların hurmeti için, dilekde bulunmak câizdir ve meşrû’dur Tevessül etmek, şefâ’atini istemek demekdir Ehl-i sünnet âlimleri, bunun câiz olduğunu bildirdi Mu’tezile fırkası ise inanmadı Tevessül edenin düâsının kabûl olması, tevessül olunanın kerâmeti olur Ya’nî, öldükden sonra kerâmet göstermesi olur Bid’at sâhibi, sapık olanlar buna inanmadı İmâm-ı Münâvî (Câmi’us-sagîr) şerhinde, bu câhillere cevâb vermekdedir İmâm-ı Sübkî buyuruyor ki, (Resûlullah ile tevessül etmek, ya’nî istigâse etmek, ondan şefâ’at istemekdir Bu ise güzel bir şeydir Önceki ve sonraki islâm âlimlerinden hiçbiri buna karşı birşey dememişdir Yalnız İbni Teymiyye bunu inkâr etdi Böylece doğru yoldan ayrıldı Kendinden önce gelen âlimlerden hiçbirinin söylemediği bir bid’at çıkardı Bu bid’ati ile müslimânların diline düşdü) Resûlullahın ismi ile kasem ederek, ya’nî Resûlullah hakkı için diyerek, Allahü teâlâdan birşey istemenin câiz olduğunu, İbni Abdüsselâm uzun bildirmekdedir Resûlullahın vârisi olan Evliyâ ile de kasem câiz olduğunu, Ma’rûf-i Kerhî bildirmekde ve (Kuşeyrî) risâlesi yazmakdadır Yüzellibirinci [151] sahîfesinde diyor ki, herhangi bir müctehidin câiz olur dediği birşeyi yapana mâni’ olmamalıdır Çünki, dört mezhebden birini taklîd etmek câizdir Bunun için, kabr ziyâret edenlere, Evliyânın mezârları ile teberrük edenlere, hastası iyi olmak için veyâ gâibi bulunmak için bunlara nezr yapanlara mâni’ olmamalıdır Adak yaparken, Evliyâya adak demek mecâz olup, türbeye hizmet edenlere adak demekdir Fakîre zekât verirken ödünc verdiğini söylemek gibidir ki, böyle söylemenin câiz olduğu bildirilmişdir Burada söze değil, ma’nâya bakılır Bunun gibi, fakîre verilen hediyye, sadaka olur Zengine verilen sadaka da hediyye olur [(VEKÂLET)e bakınız!] İbni Hacer-i Hiytemî “rahmetullahi teâlâ aleyh”, Evliyânın kabrlerine nezr yapılırken, onun çocuklarına veyâ talebesine yâhud orada bulunan fakîrlere sadaka olması gibi başka bir (Kurbet), ya’nî, başka bir hayr niyyet edilirse, bu nezrin sahîh olacağına fetvâ vermişdir Böyle nezrlerin, niyyet edilen kimselere verilmesi lâzımdır Şimdi türbelere yapılan nezrlerin hepsinde böyle niyyet edilmekdedir Velîye nezr sözünden bunu anlamak lâzımdır Geçmiş Evliyâya dil uzatmak, onlara câhil demek, sözlerinden islâmiyyete uymıyan ma’nâlar çıkarmak, öldükden sonra da kerâmet gösterdiklerine inanmamak ve ölünce velîlikleri biter sanmak ve onların kabrleri ile bereketlenenlere mâni’ olmak, müslimânlara sû’i zan, zulm etmek, mallarını gasb etmek gibi ve hased, iftirâ ve yalan söylemek ve gıybet etmek gibi harâmdır (Hadîka)dan terceme temâm oldu

(Hadîka)da, yüzseksenikinci sahîfede diyor ki, (Buhârînin, Ebû Hüreyreden “radıyü anh” haber verdiği hadîs-i şerîfde, (Allahü teâlâ, kulum farzları yapmakla bana yaklaşdığı gibi başka şeyle yaklaşamaz Kulum nâfile ibâdetleri yapınca, onu çok severim Öyle olur ki, benimle işitir Benimle görür Benimle herşeyi tutar Benimle yürür Benden her ne isterse veririm Bana sığınınca, onu korurum buyurdu) denilmekdedir Bu hadîs-i şerîf gösteriyor ki, farzlarla birlikde nâfile ibâdetleri yapan, Allahü teâlânın sevgisini kazanır Bunların düâları kabûl olur Sa’îd bin İsmâ’îl Ebû Osmân Hayrî Nîşâpûrî “rahmetullahi teâlâ aleyh” buyuruyor ki, bu hadîs-i şerîf, onun görmek, işitmek, gitmek, tutmak gibi her çeşid istediklerini, hemen ihsân ederim demekdir) Üçüncü kısmda sonsöz sonuna bakınız! (İşlerinizde sıkışdığınız zemân, kabrde olanlardan yardım isteyiniz!) hadîs-i şerîfi de, Allahü teâlânın, sevdiği kullarına, ölü iken de bu kuvveti vermiş olduğunu göstermekdedir

İmâm-ı Birgivî, (Etfâl-ül-müslimîn) risâlesinde, (Bir mü’minin kabrini ziyâret ederken, yâ Rabbî! Muhammed aleyhisselâm hurmetine, buna azâb yapma denirse, Allahü teâlâ, kıyâmete kadar azâbını durdurur) hadîs-i şerîfini yazmakdadır

Kabrdeki meyyitde his bulunduğunu bildiren çok hadîs-i şerîf vardır Eshâb-ı kirâm ve Tâbi’în-i ızâm (Kabr-i se’âdet)i ziyâret ve istigâse ederdi Bunun için çok kitâb yazılmışdır (Hısn-ül-hasîn)de düâ âdâbını anlatırken (Düânın kabûl olması için, Peygamberleri “aleyhimüssalevâtü vetteslîmât” ve sâlih kulları vesîle etmelidir (Buhârî)deki hadîs-i şerîfde böyle bildirildi) buyurmakdadır

Alî Râmîtenî hazretleri buyurdu ki, (Günâh işlememiş bir dil ile düâ ediniz ki, kabûl olsun!) Ya’nî, Hudâ dostlarının huzûrunda tevâzu’ eyleyiniz, yalvarınız da, sizin için düâ etsinler İstigâse, ya’nî bir Velîye tevessül de, bu demekdir

Abdülvehhâb oğlunun, Ehl-i sünneti, puta ve mezâra tapan kâfirler gibi bilmesi ve Ehl-i sünneti öldürmeğe ve mallarını almağa halâl demesi, nasslara [ya’nî âyetlere, hadîslere] yanlış ma’nâ verdiği içindir (Buhârî)deki hadîs-i şerîfde Peygamberimiz “sallü aleyhi ve sellem”, (Kâfirler, kâfirler için gelmiş olan âyet-i kerîmeleri, müslimânlara yükletirler) buyurdu Bir hadîs-i şerîfde, (Müslimân ismini taşıyanlardan en çok korkduğum kimse, Kur’ân-ı kerîmin ma’nâsını, yerinden değişdirenlerdir) buyurdu Bu hadîs-i şerîfler, böyle zındıkların meydâna çıkacağını ve bunların dalâletde olduklarını haber vermekdedir

Mezârları ziyâret ile tevessül eden kâfir olsaydı, Peygamberimiz ile de tevessül edilmezdi Hâlbuki, O, dünyâya gelmeden önce ve dünyâda diri iken ve vefâtından sonra, hep tevessül edilmişdir (Şevâhid-ül-hak) yüzelliüçüncü [153] sahîfede yazılı, İbni Mâce hadîsinde, Peygamberimiz (Allahümme innî es’elüke bihakkıssâ’ilîne aleyke), ya’nî (Yâ Rabbî! Senden isteyip de, verdiğin kimselerin hâtırı için, senden istiyorum!) derdi ve böyle düâ ediniz buyururdu Hazret-i Alînin “radıyü anh” annesi Fâtımayı “radıyü anhâ” kendi mubârek elleri ile mezâra koyunca (İgfir li ümmî Fâtımate binti Esed ve vessi’aleyhâ medhaleha bi-hakkı Nebiyyike vel Enbiyâ-illezîne min kablî inneke erhamürrâhimîn) buyurduğunu, Taberânî ve İbni Hibbân ve Hâkim ve Süyûtî bildirmekdedir Eshâb-ı kirâmın büyüklerinden Osmân bin Huneyf bildiriyor ki, iyi olması için düâ istiyen bir a’mâya, abdest alıp, iki rek’at nemâz kılmasını, sonra (Allahümme innî es’elüke ve eteveccehü ileyke bi-Nebiyyike Muhammedin Nebiyyirrahme, yâ Muhammed innî eteveccehü bike ilâ Rabbî fî hâcetî-hâzihî, li takdıye-li, Allahümme şeffi’hü fiyye) okumasını emr etmişdir Bu düâ, (Merâkıl-felâh) ve bunun Tahtâvî hâşiyesi ve türkçe tercemesi olan (Ni’met-i islâm) kitâblarında, (Hâcet nemâzı) sonunda ve (Şifâ üs-sikam) ve (Nûr-ül-islâm)da ve (Dürerüsseniyye)de de yazılıdır Eshâb-ı kirâm “radıyü teâlâ anhüm ecma’în”, bu düâyı hep okurdu Hâkimin bildirdiği sahîh hadîsde buyuruldu ki, Âdem “alâ Nebiyyinâ ve aleyhissalâtü vesselâm” Cennetden çıkarılınca, çok düâ etdi Tevbesi kabûl olmadı Nihâyet (Yâ Rabbî! Oğlum Muhammed hurmeti için, bu babaya merhamet et) deyince, düâsı kabûl oldu ve (Yâ Âdem! Muhammed aleyhisselâmın ismi ile, herne isteseydin kabûl ederdim, Muhammed olmasaydı, seni yaratmazdım) buyuruldu Bu hadîs-i kudsî, (Mevâhib) ve (Envâr)ın başında da yazılıdır Böyle olduğunu, Âlûsînin (Gâliyye) kitâbı da, yüzdokuzuncu sahîfesinde uzun bildirmekdedir Bu düâlarda bulunan (hak) kelimesi, hurmet, kıymet demekdir Sevdiklerine verdiği kıymetli dereceler hâtırı için istemekdir Çünki, hiçbir mahlûkun, hiçbir bakımdan, Allahü teâlâda hakkı yokdur

Süâl: O zemân, Muhammed “aleyhisselâm” dünyâda yokdu Üçyüzonüç bin sene sonra dünyâyı teşrîf edecekdi Âdem “aleyhisselâm”, Onu nereden bildi?

Cevâb: Âdem “aleyhisselâm”, Cennetde iken, Cennetin her yerinde ve Arş üzerinde (Lâ ilâhe ill Muhammedün Resûlullah) yazılı gördü Onun, Allahü teâlânın en sevgili kulu olduğunu, bundan anlamışdı Bunlar, oralarda islâm harfleri ile yazılı idi Demek ki, o harfler, insan yapısı değildir Dünyâ ve Âdem yokken, o harfler vardı Bütün kitâblar ve sahîfeler, islâm harfleri ile gönderilmişdir

Bu düâlar gösteriyor ki, Allahü teâlânın sevdikleri ile tevessül etmek, ya’nî onları araya koyarak, onların hâtırı ve hurmeti ile Ondan istemek câizdir

İbni Âbidîn “rahmetullahi teâlâ aleyh”, beşinci cild, beşyüzyirmidördüncü sahîfede buyuruyor ki, (Resûlullahı vesîle kılarak Allahü teâlâya düâ etmek güzel olur Önce ve sonra gelen âlimlerden hiçbiri buna karşı birşey demedi Yalnız İbni Teymiyye bunu kabûl etmedi Hiç kimsenin söylemediğini söyliyerek ortaya bir bid’at çıkarmış oldu Böyle olduğunu, İmâm-ı Sübkî güzel açıklamakdadır)

Ahmed bin Seyyid Zeynî Dahlân “rahmetullahi teâlâ aleyh”, Mekkenin müftîsi ve reîs-ül-ulemâsı ve Şâfi’î şeyh-ul-hutebâsı idi Birçok eserleri olup, (Hülâsat-ül-kelâm fî beyân-i umerâ-il beled-il-harâm), (Firredd-i alel-vehhâbiyyet-i-etbâ-ı mezheb-i İbni Teymiyye) ve (Ed-Dürer-üs-seniyye) kitâblarında bunların içyüzlerini açıklamakda, yanlış yolda, sapık olduklarını âyet-i kerîme ve hadîs-i şerîflerle göstermekdedir


--------------------------------------------------------------------------------