Prof. Dr. Sinsi
|
Öfkeyi Yenmede '4 Metot'
Öfkeyi Yenmede '4 Metot'
Allah Resûlü (sas) öfke konusunda bizlere bir takım yol ve yöntemler göstererek öfkelendiğimiz zaman öfkemize nasıl hakim olmamız gerektiğinin yollarını öğretiyor Son olarak paylaşmak istediğimiz konu öfkeyi yenmenin 4 metodu
Gerçekte de birçok adlî vaka, bir anlık öfke patlamasıyla meydana gelir
Öfke, insanda fıtri olarak yaratılan, ancak aklî ve dinî terbiye ile kontrol altına alınabilen bir duygudur Yerinde kullanılması halinde faydalı, aksi takdirde, fert ve toplum için bir musibettir Kuran-ı Kerim, öfkelerine hakim olmayı, müminlerin güzel sıfatlarından sayıyor Al-i İmran suresi 134 ayeti kerimede � takva sahipleri bollukta ve darlıkta harcayıp yedirenler, öfkelerini tutanlar, insanların kusurlarını bağışlayanlardır ( 3/ 134) buyrulmuştur
Öfkelenmemeyi emreden Hz Peygamber, öfkeye hakim olma yollarını da mucizevi bir şekilde göstermiştir Buharinin rivayetine göre, bir adam, Resulullaha gelerek, bana nasihat et der Resulullah da ona, öfkelenme (kızma)!der ve bu ifadeyi birkaç defa tekrarlar
Taberani rivayetinde de, Ebu Derda, Resulullaha bana, beni cennete götürecek bir amel söyle,dedim O da bana, öfkelenme, dedi diye anlatır
Muhaddisler, Rasulullah'n Kızma! (öfkelenme!) sözlerinin, kızmayı, kızdırmayı doğuran sebeplerden kaçınma manasına geldiğini, yoksa fıtri olan kızmanın bizzat kendisi olmadığını ifade ediyorlar İmam Gazali de, İnsanlar içinde en akıllı olan, en az öfkelenendir,tespitini yapıyor
1 Besmele
Öfke anında Euzü billahi mineşşeytanirracim demek Buhari ve Müslim İn rivayetine göre, iki kişi ResulullahIn yanında birbirlerine kızıp bağrışıyorlardı, öfkede biri öyle ileri gitti ki, yüzü kıpkırmızı oldu Bunu gören Allah Resulü, şöyle buyurdu: Öyle bir söz biliyorum ki, eğer onu söylese ondaki bu öfke gidecektir o da Euzu billahi mineşşeytanirracimDir
2 Susmak:
Resulullah, Müsned�e yer alan bir hadisinde de şu tavsiyede bulunuyor: �fkelendiğin zaman sus!�Ve bu sözü üç defa tekrarlıyor
Muhaddisler bu hadisi şöyle açıklıyorlar: Öfke anında akla Allah� getirmek, öfkeyi def etmede en etkili yoldur Zira hakiki mümin, Allah�n izni olmadan hiçbir şeyin meydana gelemeyeceğine, hiç kimsenin kendisine zarar veremeyeceğine, onun dışındaki bütün etkenlerin, birer araç ve sebep olduklarına inanır
Modern tıp da, öfkelenen kişiye düşünce alanını değiştirmeyi, o anda başka şeyleri akla getirmeyi, mesela, hiçbir söz söylemeden önce, birden otuza kadar sayı saymayı tavsiye edilmektedir Bu yolla, öfkeyi artıracak bazı enzimlerin salgılanmasına engel teşkil edilmiş olunuyor Muhataba hiç cevap vermeden susma, olayı muhakeme etme, neticeyi düşünme, zihinsel faaliyetlerde bulunma da tıbben öfkeyle baş etmenin yollarından biri olarak psikologlar tarafından tavsiye edilmektedir
İşte Allah Resulü, öfkelenen kişiye istiazeyi tavsiye ederek, on dört asır sonra keşfedilen psikolojik bir tedaviye işaret etmiştir
3 Konumunu Değiştirme:
Resulullah, bilimsel bir mucizeye on dört asır önce işaret etmektedir Ebu Davud�n naklinde Allah Resulü şöyle buyurmaktadır: �iriniz öfkelendiğinde, ayakta ise otursun, eğer bu durumda öfkesi geçmiyorsa uzansın Modern tıp, aşırı bir şekilde öfkeye maruz kalan kimselere, muhataba, sözlü veya fiili bir tepki göstermeden önce, konumunu değiştirerek rahat bir konuma geçmeyi tavsiye etmektedir Tıbben sabittir ki, insanda adrenalin hormonu, şeker eksikliği, stres, korku ve öfke durumlarında salgılanır Bu hormonun artışı, kalp atışlarını da artırır ve oksijen tüketimi de bu nedenle artar İşte öfke, bu hormonu artırarak, kalbin fazla çalışmasına ve dolayısıyla yüksek tansiyona yol açar Bu nedenle doktorlar, şeker, yüksek tansiyon ve kalp hastalarına stres ve öfkeden kaçınmalarını tavsiye etmektedirler Yine tıbben sabittir ki, adrenalin hormonunun kandaki miktarı, ayakta ve ilk beş dakikada, normalden iki üç kat artıyor, öfke ve stres durumlarında ise, bu artış katlanarak yüksek bir düzeye çıkıyor Böylece, öfke ve ayakta olma faktörü birleşince, sağlık tehlikeye giriyor Bu nedenle, Resulullah, öfkelenen kişiye, ayakta ise oturmayı, oturuyorsa uzanmayı, mucizevi bir şekilde tavsiye etmiştir
4 El Ve Yüz Yıkamak:
Öfkelenen kişinin el ve yüzünü yıkaması veya duş alması, modern tıbbın en son tavsiyeleri arasında yer almaktadır Zira bu durum sinir sistemini düzenliyor Çünkü öfke, genel hararet ve sıkıntıdan kaynaklanıyor, su ise harareti ve sıkıntıyı hafifletiyor Hz Peygamber, �fke şeytandandır, Şeytan ateşten yaratılmıştır, ateş ise su ile söndürülür Biriniz kızdığı zaman abdest alsın �buyurmaktadır
|