Evliya Celebiyi Taniyormuyuz?

Evliya Çelebi


Kırk yılı aşkın süre Osmanlı ülkesini ve diğer ülkeleri dolaşarak yazmış olduğu eseri ile adeta bütünleşmiş olan Evliya Çelebi (1611-1684?) 17 yüzyılın önde gelen gezginlerdendir Seyahatnâm adlı eserinde verdiği bilgilere göre, İstanbul'da doğmuş, Şeyhülislam Hâmid Efendi Medresesi'e gitmiş ve daha sonra öğrenim hayatına Enderun'da devam etmiştir IV Murad'a takdim edilmiş, saraya geçerek burada bilgi ve görgüsünü arttırmıştır

Anlattığına göre, 1630 yılında gördüğü bir rüyada peygambere "Şefaat yâ Resul" diyeceğine "Seyahat yâ Resul" diyen Evliya Çelebi'ye peygamber tarafından seyahat müjdelenmiş ve bu rüya üzerine sayahatlerine başlamıştır Önce doğduğu ve yaşadığı şehri gezmeye ve gördüklerini yazmaya karar veren Evliya Çelebi, 1640 yılında babasından izinsiz Bursa'ya gitmiş ve dönüşünde de babası ona sayahat izin vermiş ve bir seyahatnâme kaleme almasını tavsiye etmiştir

Evliya Çelebi, Seyahatnâme'sinde gezip gördüğü yerleri kendi üslûbu ile anlatmaktadır Olaylara çoğu defa alaycı bir tavırla yaklaşan Evliya Çelebi, bazen naklettiği olayları renklendirmek amacıyla uydurma haberler ve olaylar da ortaya atmış, okuyucunun ilgisini çekmek için aklın alamayacağı garip olaylara da yer vermiştir Evliya Çelebi'nin on ciltlik Seyahatnâme'si, bütün görmüş ve gezmiş olduğu memleketler hakkında oldukça önemli bilgiler içermektedir Eser bu yönden Türk kültür tarihi açısından önemli bir yere sahiptir Evliya Çelebi

b