|
Prof. Dr. Sinsi
|
Osmanli Tarihi Kronolojisi
OSMANLI TARIHI KRONOLOJISI 2
1835-1845
İlk halk konserleri [Tanburi Aleksan Efendi (1815-1864) İstanbul Süleymanpaşa Hanı'ndaki kahvede]
1836
Başhoca İshak Efendi'nin ölümü
1836
İslimye Çuka Fabrikası'nın devlet tarafından işletilmeye başlanması
1836
Başhoca İshak Efendi'nin ölümü
1836
İslimye Çuka Fabrikası'nın devlet tarafından işletilmeye başlanması
11 Mart 1836
Umur-ı Hariciye Nezareti'nin kurulması (hatt-ı hümayun tarihi 23 Zilkaade 1251)
26 Kasım 1837
Osmanlı yapımı "Eser-i Hayr" adlı buharlı geminin denize indirilmesi
1838
Mekteb-i Adli'nin açılması; Üsküdar'da Cemaran adlı Ermeni yatılı yüksek okulunun kurulması; Müderrishane-i Bahri'nin Tersane'deki yeni binasına nakledilmesi; Sultan II Mahmud'un ilk öğretim alanında yeni bir teşebbüse girişmesi; Sami Efendi'nin İstanbul'da doğuşu
1838
Maliye Nezareti'nin kurulması ve Hazine-i Amire'nin darphaneden ayrılıp Mansure Hazinesi'yle birleştirilmesi
1838
Defterdarlığın Maliye Nazırlığı'na çevrilmesi
24 Mart 1838
Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliyyenin kurulması
16 Ağustos 1838
İngiliz tüccarına geniş imkanlar tanıyan Balta Limanı Ticaret Muahedesi'nin imzalanması Bu muahede ile gümrük resmi oranının ihracatta %12, ithalatta %5 olarak tesbiti
1839
"Kaime-i mutebere-i nakdiyye"nin çıkarılması
1839
Ali Süavi'nin doğumu; Mekatib-i Rüşdiye Nezareti'nin kurulması; Mekteb-i Tıbbiye'nin Galatasaray'daki yeni binasına taşınması ve mektebin adının Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane olarak değiştirilmesi; Mekteb-i Ulum-ı Edebiye'nin açılması; Notre Dame de Sion Kız Lisesi'nin kurulması
1839-1844
Dr Bernard'ın Mekteb-i Tıbbiye nazırlığı dönemi
1839-1845
Mekteb-i Fenn-i Nücum'un faaliyet dönemi
24 Haziran 1839
Mehmed Ali ile savaşın tekrar başlaması, Osmanlı kuvvetlerinin Nizip mağlubiyeti
1 Temmuz 1839
II Mahmud'un vefatı üzerine Abdülmecid'in tahta çıkması, Osmanlı donanmasının Mehmed Ali'ye teslimi
3 Kasım 1839
Tanzimat Fermanı'nın ilanı
3 Mayıs 1840
Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun Fransa'dan mülhem bir biçimde düzenlenmesi ve kabulü (14 Temmuz 1851'de bu kanun, kanun-u cedid olarak tadilatla yeniden yürülüğe girer)
1840
Gayri müslim tebaadan Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması
1840
Tanzimat'ın tatbik edildiği yerlerde temettü vergisi konulma kararı
1840
Bütün hazinelerin Maliye Hazinesi'ne katılması
1840
Posta Nezareti'nin kurulması
21 Aralık 1840
Namık Kemal'in doğumu
1841
Lübnan olayları
1841-1906
Ahmed Ali Paşa'nın doğumu (ressam)
24 Mayıs 1841
İngiltere'nin yardımıyla Mısır meslesinin halli, Mısır'ın veraset usulü ile Mehmed Ali Paşa'ya bırakılması
13 Temmuz 1841
Londra Boğazlar Mukavelenamesi
1842
Askeri Baytar Mektebi'nin açılması
1842-1910
Osman Hamdi (ressam, eğitimci, müzeci, arkeolog)
1843
Hereke Fabrikası'nın kurulması
1843
Zeytinburnu Demir Fabrikası inşaatına başlanması
1843
Muhdes kara gümrüklerinin kaldırılması
1843
Feshane'ye çuka dokuma tezgahlarının ilavesi
1 Şubat 1844
Tashih-i sikke
1844
Feshane'de buhar makinelerinin kullanılmaya başlanması
1845
İzmir'de su kuvvetiyle çalışan kağıt fabrikasının kurulması
1845
Bahriye Mektebi'nin Heybeliada'daki binasına taşınması; Kadı yetiştirmek için Süleymaniye'de "Muallimhane-i Nüvvab" medresesinin kurulması; Rüşdiyelerin Darü'l-fünun'a öğrenci yetiştiren orta dereceli mektepler olarak kabul edilmesi
Ocak 1845
Sultan Abdülmecid'in Meclis-i Vala'yı ziyareti
13 Mart 1845
Meclis-i Muvakkat'ın (Geçici Maarif Meclisi) çalışmalarına başlaması
10 Nisan 1845
Polis (zabıta) teşkilatının kuruluşu (12 Rebiülevvel 1261 tarihli nizamname)
1846
Meclis-i Maarif-i Umumiye kurulması; Mekatib-i Umumiye Nezareti'nin kurulması; Başhoca Seyyid Ali Paşa'nın ölümü
1846
Rus Ticaret Muahedesi
16 Şubat 1846
Zabtiye müşiriyetinin kurulması
Darü'l-Fünun kurmada ilk teşebbüs
1847
Timarlı Sipahi Teşkilatı'nın ilgası
1847
Telgrafın Beylerbeyi Sarayı'nda denenmesi
1847
Dersaadet Bankası'nın kuruluşu
1847
İstanbul'da ilk piyano resitali (Liszt Abdülmecid'e Donizetti'nin Mecidiye Marşı'nı çalıyor); Yeşilköy'de bulunan Ayamama Çiftliğinin ziraat talimhanesi şekline getirilerek ilk pamuk ziaati uygulama eğitiminin burada verilmeye başlanması
1 Mart 1847
Recaizade Ekrem'in doğumu
1848
Avrupa'da liberal ihtilaller : Polonya ve Macaristan'da milliyetçi ayaklanmalar
1848
Protestan Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
1848
İstanbul'da ilk Sanayi Mektebi'nin kurulmasına teşebbüs edilmesi
16 Mart 1848
İstanbul'da Darü'l-Muallimin açılması
18 Kasım 1848
Osmanlı yapımı ilk demir vapurun denize indirilmesi
1849
Veteriner öğretim faaliyetlerine başlanması; Yesarizade Mustafa İzzet'in İstanbul'da vefatı
1850
1847'den geçerli sayılmak üzere gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında ithalatta %20, ihracatta %16 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi kararı
1850
Ticaret Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
1850
İlk faizsiz kaimenin çıkarılması
1850
Muallim Naci'nin doğumu
12 Mart 1850
Darü'l-Maarif'in öğrenime başlaması
1851
Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
1851
Londra Sergisi
1851
Akademik karakterde ilk ilmi dernek olan Encümen-i Daniş'in açılması
18 Temmuz 1851
Encümen-i Daniş'in kurulması
1852
Abdülhak Hamid'in doğumu; İstanbul Şark Cemiyetinin (Societe Orientale de Constantinople) kurulması
1853
"Mukaddes yerler" meselesi, Rusya'nın tazyikleri ve Kırım Savaşı'nın patlaması
1853
İstanbul'da I Abdülmecid tarafından Dolmabahçe Sarayı'nın inşa ettirilmesi
1854
İlk dış istikraz : Borçlanma devrinin ve alışkanlığının başlaması
1854
Meclis-i Vala'nın "Meclis-i Ali-yi Tanzimat" ve "Meclis-i Ahkam-ı Adliye'ye" ayrılması
1854
İhtisab teşkilatının lağvı
12 Mart 1854
Rusya'ya karşı İngiltere ve Fransa ile ittifak
1855
Piyanonun yüksek sosyeteye geçişi [Leyla (Saz) Hanım'ın babası Hekimbaşı İsmail Paşa'nın köşküne İtalya'dan getirtilen]
1855
Gayri müslimlerden alınan "cizye"nin kaldırılması
1855
Paris Sergisi
16 Ağustos 1855
İstanbul'da Şehremanetinin kurulması (modern belediye idarelerinin başlangıcı)
9 Eylül 1855
Osmanlı İmparatorluğu'nda telgrafın hizmete girmesi
14 Kasım 1855
Et ve Ekmek dışında hemen bütün maddelerden narhın kaldırılması
1856
Rusya'nın Asya'da Türk illeri istikametinde fetihlere başlamasının şartlarının oluşması
1856
Bank-ı Osmani'nin kurulması
1856
Arap alfabesinin Mors alfabesine uyarlanmasıyla telgrafların Türkçe olarak çekilmeye başlanması
1856
Islahat Fermanı
1856-1860
Köstence-Çernevo'da demiryolu hattının yapımı
1856-1866
İzmir-Aydın demiryolu hattının yapımı
15 Şubat 1856
İstanbul Tıp Cemiyeti'nin (Societe Medicale de Constantinople) kurulması
18 Şubat 1856
Islahat Fermanı'nın ilanı
30 Mart 1856
Paris Barış Antlaşması
30 Mart 1856
Rusya'nın bozguna uğraması
30 Mart 1856
Karadeniz'in tarafsız ve silahsız bir hale getirilmesi
22 Mayıs 1856
İstanbul Tıp Cemiyeti'ne Şahane ünvanının verilmesi ve cemiyetin adının, Cemiyet-i Tıbbiye-i Şahane olarak değişmesi
1857
Orman Mektebi açılması hususunda ilk teşebbüs
1857
Cidde olayları ve İngiliz kuvvetlerinin, müslim-gayri müslim çatışmalarına müdahalesi
1857
Gümrük resminin, eşyanın vardığı değil çıktığı yerde alınması usulünü getiren Mahrec Nizamnamesi'nin yayımlanması
1857-1862
Beyrut - Şam şosesinin yapımı
17 Mart 1857
Maarif-i Umumiyye Nezareti'nin kurulması
6 Kasım 1857
Paris'te Mekteb-i Osmani adında bir Osmanlı mektebinin açılması
1858
Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
1858
Kız rüşdiye mekteplerinin açılması
1858
Kaimelerin iptali için dış istikraz yapılması
1858-1859
Emlak, arazi ve temettü vergilerinin ayrılması
6 Haziran 1858
Arazi Kanunnamesi'nin kabulü
8 Haziran 1858
Beyoğlu ve Galata'da kurulacak Altıncı Daire-i Belediyye'nin nizamname-yi umumisi (ilk örnek belediye)
1859
Kaimelerin piyasadan toplanabilmesi için "iane-i umumiyye" toplanması
1859
Fransızca'dan yapılan ilk şiir tercümesi risalesi, Şinasi'nin Tercüme-i Manzume'sinin neşri
12 Şubat 1859
Mekteb-i Mülkiyye'nin kuruluşu
1860
Ticaret mahkemelerinin kuruluşu
1860
İlk basılı yerli tiyatro, Şinasi'nin Şair Evlenmesi'nin tefrika edilmesi
1860-1861
Lübnan ve Suriye Olayları
1860-1861
Lübnan'ın imtiyazlı bir eyalet haline getirilmesi
22 Ekim 1860
Tercüman-ı Ahval gazetesinin yayına başlaması
1861
Abdülmecid'in vefatı ve Abdülaziz'in tahta çıkması
1861
Cemiyet-i İlmiyye-i Osmaniye'nin kuruluşu
1861
Usul-i Muhakemat-ı Ticaret Nizamnamesi'nin kabulü
1861-1866
Rusçuk - Varna demiryolu hattının yapımı
9 Haziran 1861
Cebel-i Lübnan mutasarrıflığı'nın hususi statüsünün tesbiti ve Cebel-i Lübnan nizamnamesi
9 Haziran 1861
David Paşa'nın Lübnan'a vali olarak atanması
29 Nisan 1861
Fransız ve İngilizler'le Kanlıca Ticaret muahedelerinin yapılması Bu muahede dış ticarette gümrük resmi oranının %8'e yükseltilmesi ve esnaflıkta inhisar sisteminin kaldırılması
1862
Tuna vilayetinin kuruluşu ve Mithad Paşa'nın vali olarak tayini
1862
Gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resmi alınmaya başlanması
1862
Kaimelerin piyasadan tamamıyla toplanması
1862
Altının değerinin 100 kuruş olarak tesbiti
1862
Roman türünde Batıdan yapılan ilk tercüme, Fenelon'dan Tercüme-I Telemak'ın Yusuf Kamil Paşa tarafından yayınlanması; Cemiyet-I Tıbbiye-i Osmaniye'nin kurulması
1862
Mahrec-i Aklam'ın kurulması
20 Temmuz 1862
Mekteb-i Maarif-i Adliye'nin, "Mekteb-i Aklam" adı altında yeni bir şekle sokulması
8 Ekim 1862
Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun teşkil edilmesi
1863
Abdülaziz'in Mısır'a seyahati
1863
Mithad Paşa tarafından Niş'te ilk Islahhane'nin (sonraki yıllarda Sanayi Mektebi) kuruluşu
1863
İstanbul Eczacılık Cemiyeti'nin (Societe de Constantinople) kurulması; Protestan Robert Koleji'nin açılması
1863
Menafi Sandığı'nın kurulması
1863
Mektuplara pul yapıştırılmaya başlanması
1863
Ticaret-i Bahriyye Kanunnamesi'nin kabulü
13 Ocak 1863
Darü'l-Fünun'da, halka açık serbest konferans şeklinde derslere başlanması
18 Şubat 1863
Sultanahmet Sergisi'nin (Sergi-i Umumi) açılışı
1864
Mekatib-i Sıbyan-ı Müslime Komisyonu'nun kurulması; Mekteb-i Harbiye dahilinde Erkan-ı Harp sınıfının açılması; Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiye'nin (Darü'ş-Şafaka) kurulması; Saint Joseph okulunun kurulması; İlk basılmış nazariyat kitabı (Haşim Bey'in Mecmu'atü'l-Makamat'ı)
1864
İyonya adalarının (Yedi Ada Cumhuriyeti'ni oluşturan adalar) İngiltere tarafından Yunanistan'a verilmesi
1864
Karadan Hindistan'ı Avrupa'ya bağlayan telgraf hattının tamamlanması
1864
Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun kuruluşu
1864
Nizamiye mahkemelerinin kuruluşu
1864-1876
Paris'e talebe gönderilmesi
8 Ekim 1864
Vilayet Nizamnamesi'nin kabulü
1865
Müstakil Romen kilisesinin kurulması
1865
İstanbul Birinci Şehir Postası'nın kuruluşu
1865
Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Maliye Nezareti'ne tahsis edilmesi; Mekteb-i Tıbbiye'nin nazırlığına Cemaleddin Efendi'nin getirilmesi
Eylül 1865
Mekteb-i Osmani'nin lağvedilmesi
1866
Girit isyanları , Yunanistan ile birleşme faaliyetleri
1866
Tezkire türünün son örneği olan Hatimetü'l-Eş'ar'ı yazan Fatih'in ölümü; Halid Ziya'nın doğumu
1866
Mısır veraset usulünün değiştirilmesi
1866
Ahmed Süreyya Emin Bey'in modelini hazırladığı seri ateşli topla Osmanlılar'ın topçulukta hamle yapması
1866
Simkeşler Şirketi'nin kuruluşu
1866
Dahilde sarfedilecek malların rayiç fiyatından %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tesbit edilmesi kararı
1866-1867
Avusturya'nın Prusya karşısında mağlup olması ve Macaristan ile eşit bir birlik kurması : Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
1867
Sırbistan'daki son Osmanlı askeri temsiliyetinin ortadan kaldırılması, Sırp kalelerinin tahliyesi
1867
Rüşdiyelere gayri müslim talebe alınmaya başlanması; Beyrut Amerikan Üniversitesi'nin kurulması
1867
Mısır Valisi İsmail Paşa'nın "hıdiv" olması
1867
Genç Osmanlılar'ın Avrupa'ya kaçmaya başlamaları
1867
Yabancılara mülk edinme hakkının verilmesi
1867
Bahriye Nezareti'nin Kuruluşu
1867
Saraçlar Şirketi'nin kuruluşu
1867
Menafi Sandığı'nın bütün vilayet ve sancak merkezlerine yayılması
1867-1876
İzmir Rıhtımı'nın inşası
22 Şubat 1867
Eğitim sahasında Fransız notasının verilmesi
8 Haziran 1867
Mısır'a hıdivlik statüsünün verilmesi
21 Haziran 1867
Sultan Abdülaziz'in Avrupa seyahati
1868
Ali Paşa'nın Girit isyanlarını teskin etmesi ve Girit'e özerk bir statü verilmesi
1868
Galatasaray Sultanisi'nin açılması
1868
İstanbul Emniyet Sandığı'nın kurulması
1868
Demirciler ve Dökümcüler şirketlerinin kuruluşu
1868
Yunan postasının kapatılması
1868
Feshane'nin modern bir dokuma fabrikası haline getirilmesi
1868
Darü'l-Muallimin-i Sıbyan'nın açılması; Mekteb-i Hiref ve Sanayi'nin kurulması; Sanayi Mektebi'nin kurulması
1 Mart 1868
Adliye Nezareti'nin kurulması
1 Nisan 1868
Şura-yı Devlet'in teşekkülü ve Divan-ı Ahkam-ı Adliyye'nin ayrı bir temyiz organı olarak ayrılması
1 Eylül 1868
Mekteb-i Sultani'nin açılması
1869
Süveyş Kanalı'nın açılması
1869
Osmanlı Ordusu'nun Nizamiye, Redif ve Mustahfız diye üç bölüme ayrılması
1869
Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin ilk kitabının kabulü
1869
Mekteb-i Harbiye dahilinde bir Baytar sınıfının açılması
8 Nisan 1869
İkinci Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kurulması
26 Ağustos 1869
Turuk Nizamnamesi'nin kabulü
2 Eylül 1869
Maarif-i Umumiyye Nizamnamesi ile ilk ve orta tedrisatın düzenlenmesi
Ekim 1869
Darü'l-Fünun-ı Osmani'de talebe kaydına başlanması
1870
Müstakil Bulgar kilisesinin kurulması ve Bulgarlar'ın Rum Patrikhanesi'nin nüfuzundan çıkmaları
1870
Fransa'nın, Almanya ve Prusya Savaşı'nda ağır mağlubiyet alması
1870
Cenab Şehabeddin'in doğumu; Batılı tarzda ilk roman hikaye türünde, Ahmed Midhat'ın Su-i Zan-Esaret adlı kitabının neşri; Mühendishane'nin Maçka Harbiye Mektebi içerisinde topçu ve istihkam sınıflarında eğitim faaliyetlerine devam etmesi; Sıbyan mekteblerinin ıslahı ve iptidai adı altında yeni mekteplerin açılması; Darü'l-Fünun'ı Osmani'yi teşkil eden şubeler arasında "İlm-i hukuk" şubesinin de yer alması; Tıp eğitiminin Türkçe yapılmaya başlanması
1870
Karadeniz'in tekrar silahlandırılması ve Rusya'nın Paris Antlaşması'nın hükümlerini tanımaması
1870
Darülfünunun açılması teşebbüsü
1870-1927
Kemaledin Bey (mimar)
20 Şubat 1870
Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin büyük bir merasimle açılması
26 Nisan 1870
Darü'l-Muallimat'ın açılması
2 Temmuz 1870
Kavanin ve Nizamat Dershanesi'nin açılması
Ekim 1870
Darü'l-Fünun müdürü Tahsin Efendi'nin umuma açık konferanslar (ders-I'am) tertip etmesi
1871
Sadrazam Ali Paşa'nın vefatı
1871
Saint-Esprit okulunun kurulması
1871
Abdülaziz'in şahsi idaresinin artması, Mahmud Nedim Paşa sadareti
1871
Dersaadet Tahvilat Borsası Nizamnamesi'nin yayımlanması
1871
Posta ve Telgraf nezaretlerinin birleştirilmesi ve İkinci Posta Nizamnamesi'nin neşri
22 Ocak 1871
İdare-yi Umumiyye-i Vilayat Nizamnamesi
13 Eylül 1871
Şinasi'nin ölümü
1872
Emniyet Sandığı'nın şubelerinin açılması
1872
Darü'l-Maarif idadisinin kurulması; Maadin Mektebinin kurulması
1873
Meclis-i Tetkikat-ı Şer'iyye'nin kuruluşu
1873
Mehmed Akif'in doğumu; Türkçe ilk modern tıp lugatı olan Lügat-ı Tıbbiye'nin neşredilmesi; Sava Paşa'nın yeni bir Darü'l-Fünun kurmakla görevlendirilmesi; Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kapanması
Haziran 1873
Mekteb-i Sultani'nin, Gülhane Bahçesi'ndeki Saray'a bitişik binalara nakledilmesi
1874
Rusya'nın kışkırtmaları ve Panislavist faaliyetlerin artması
1874
Hukuk Mektebi, Mülkiye Mühendis Mektebi ve Edebiyat Mektebi'nden oluşan Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin açılması; İstanbul Darü'l-Muallimi'nin açılması; İlk basılmış nota (Notacı Emin Efendi, 1845-1907)
1874
Kara gümrüklerinin lağvı
1874
Islah-ı Sanayi Komisyonu faaliyetinin durdurulması
1874-1875
Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin eğitime başlaması; Osmanlı İmparatorluğu'nda sivil mühendislik eğitiminin başlaması
1875
Bosna-Hersek isyanları
1875
Askeri rüşdiye mekteplerinin açılması; Mora Yenişehir İdadisi'nin açılması
1876
Bulgar isyanları
1876
Karadağ'ın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı
1876
Abdülaziz'in tahttan indirilmesi, V Murad'ın tahta çıkması, hal'i ve Abdülhamid'in cülusu
1876
Meşrutiyet'in ilanı
1876
İstanbul'da Balkan krizini görüşmek üzere internasyonal bir konferansın toplanması : Tersane Konferansı
1876
İstikrazların mürettebat ödemelerinin durdurulması
1876
Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin son kitabının kabulü
1876
Edebi roman hüviyetinde ilk eser olan, Namık Kemal'in İntibahı'nın neşri; İzmir ve Manastır'da yaıtılı idadiler açılması
23 Mart 1876
Ziya Gökalp'in doğumu
23 Aralık 1876
I Meşrutiyet'in (Kanun-ı Esasi) ilanı
1877
Rusya'nın tecavüzü ve Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması: Balkanlar'ın ve Doğu Anadolu'nun Rus işgaline uğraması
1877
Mahrec-i Aklam'ın Mekteb-i Mülkiye'nin idadi sınıflarıyla birleştirilmek suretiyle kaldırılması; Mekteb-i Tıbbiye'nin tekrar Gülhane'ye nakledilmesi; Fenn-i Resim ve Mimari Mektebi'nin kurulması
1877-1878
Darü'l-Fünun ve Mekteb-i Sultani'nin bir yıl eğitime ara vermesi
19 Mart 1877
İlk Meclis-i Meb'usan'ın içtimaı (o yılın 28 Haziran'ına kadar çalışır)
25 Eylül 1877
Dersaadet Belediye Kanunu (Meclis-i Mebusan'da müzakere edilerek kabul edilir)
5 Ekim 1877
Vilayet Belediye Kanunu'nun kabulü
13 Aralık 1877
Meclis-i Meb'usan'ın süresiz tatili
1878
Ayastefanos ve Berlin Antlaşmaları imzalanması
1878
Sırbistan, Karadağ ve Romanya'nın müstakil birer devlet olmaları
1878
Bulgaristan Prensliği'nin ortaya çıkması
1878
Ermeni meselesinin zuhuru
1878
Ali Suavi'nin öldürülmesi
1878
Kıbrıs'ın İngiltere tarafından ele geçirilmesi
1878
Bosna ve Hersek'in Avusturya-Macaristan'ın işgal ve idaresine terki
1878
Makedonya meselesinin ortaya çıkması
13 Şubat 1878
Meclisin kapatılması
Ekim 1878
Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin tekrar eğitime başlaması
1879
II Abdülhamid devrinde basılan kaimelerin toplatılıp imha edilmesi
1879
Mehakim-ı Nizamiye Teşkilatı Kanunu'nun kabulü
1879
Mekatib-i Sıbyaniye Dairesi'nin kurulması; Maarif merkez teşkilatının yeniden düzenlenmesi
1879
Usul-ı Muhakemat-ı Cezaiyye Kanunu'nun kabulü
1880
Vergi reformu
1880
Yafa-Kudüs demiryolu hattının tamamlanması
1880
İlk köy romanı, Ahmed Midhat'ın Bahtiyarlık'ının neşri; Darü'l-Fünun-ı Sultani Turuk u Maabir Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi
1880
Usul-ı Muhakemat-ı Hukukiyye Kanunu'nun kabulü
13 Mart 1880
İstanbul'da bir kız idadisinin açılması
17 Mayıs 1880
Ziya Paşa'nın ölümü
Ekim 1880
Darü'l-Fünun-ı Sultani Hukuk Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi
20 Aralık 1880
Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin ilk mezunlarını vermesi; Journal de la Societe de Pharmacie de Contantinople'un yayınlanması; Cemiyet-I İlmiye'nin kurulması
1881
Mustafa Kemal'in Doğumu
1881
Mısır'ın İngilizler tarafından işgali
1881
Düyun-ı Umumiyye idaresinin kurulması
1881
Mühendishane'de mümtaz sınıf adı altında yeni bir sınıf teşkil edilmesi; Darü'l-Fünun-ı Sultanı Turuk u Maabir Mektebi'nin faaliyetlerinin son bulması; Orman ve Maadin Mektepleri'nin birleştirilmesi
1882
Tunus'un Fransızlar tarafından işgali
1882
Muharrem Kararnamesi'nin neşri
2 Ocak 1882
Sanayi-i Nefise Mektebi'nin kurulması ve Osman Hamdi Bey'in müdür olması
1883
Osmanlı ordusunun Prusya askeri heyeti tarafından ıslahına başlanması
20 Haziran 1884
Mülkiye Mühendis Mektebi kurulması
1 Kasım 1884
Mülkiye Mühendis Mektebi'nin Mühendishane-I Berri-I Hümayun'un bir odasında eğitimine başlaması
2 Aralık 1884
Yahya Kemal'in doğumu
1885
Doğu Rumeli'nin Bulgaristan tarafından ilhakı
1885
Abdülhak Hamid'in Makber'inin neşri
18 Eylül 1885
Doğu Rumeli eyaleti valiliğinin Bulgaristan prensine verilerek bu bölgedeki kontrolün zayıflaması
1886
Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması
1886
Maarif Nezareti'ne bağlı olarak Mekatib-i Gayri müslime ve Ecnebiye Müfettişliği'nin kurulması
1886
Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması
1886
Maarif Nezareti'ne bağlı olarak Mekatib-i Gayri müslime ve Ecnebiye Müfettişliği'nin kurulması
1886-1887
Darü'l-muallimin'in yatılı hale getirilmesi
1887
Yedikule Havagazı Fabrikası'nın kurulması
1887
Ahmed Haşim'in doğumu; Şevki Efendi'nin İstanbul'da vefatı
5 Şubat 1887
Beşir Fuad'ın intiharı
1888
Haydarpaşa-İzmir-Ankara demiryolu imtiyazının Almanlar'a verilmesi
1888
Beyrut'ta Saint Joseph Katolik Tıp Mektebi'nin açılması; Baytar sınıfının tekrar Harbiye Mektebi bünyesine alınması
2 Aralık 1888
Namık Kemal'in ölümü
1889
İttihad-ı Osmanı Cemiyeti'nin (İttihat ve Terakki) kurulması
1889
İdadi öğrenimine dayanan dört yıllık bir Mülkiye Baytar Mektebi'nin kurulması
27 Mart 1889
Yakup Kadri'nin doğumu
1890
Bulgar Makedonya ve Anadolu'da Ermeni ihtilal çetelerinin faaliyetlerini arttırmaları
1891
Mülkiye Baytar Mektebi'nin Halkalı Ziraat Mektebi'ne yatılı olarak nakledilmesi
1891
Yol inşaatında bedenen çalışma mecburiyetinin paraya çevrilmesi
1891
Kadıköy - Kurbağalıdere Havagazı Fabrikası'nın kurulması
1891
Hereke Fabrikası'nın halı kısmının açılması
3 Kasım 1891
Darü'l-Muallim'in aliye şubesi açılması
1892
Haydarpaşa-İzmit demiryolu hattının işletmeye açılması
1892
Orman ve Maden Mektebi'nin kapatılması; II Abdülhamid tarafından Yıldız'da porselen atölyelerinin kurulması
1893-1896
İstanbul-Selanik demiryolu hattının yapımı
1894
Halkalı Ziraat ve Baytar Mektebi'nin ilk veteriner mezunlarını vermesi; İmmaculée Conseption veya St Marie okulunun kurulması; İlk basılmış musiki lugatı (Hoca Kazım Bey'in Musiki Istılahatı)
1894
Sasun'da Ermeni olayları
1894
Selanik-Manastır demiryolu hattının tamamlanması
1895
İstanbul'da Ermeni olayları, yabancı devletlerin Ermeniler lehinde müdahaleleri
1895
Galata Rıhtımı inşaatının tamamlanması
1895
Gayri müslim okullarına Türkçe muallimi tayininin kararlaştırılması
1895
Baruthane-i Amire'de dumansız barut imal edilmesi
14 Şubat 1895
Sadrazam Said Paşa'nın beş fakülteden "darü'l-icaze" oluşan bir darü'l-fünun kurma teklifi
1896
Tevfik Fikret'in Servet-i Fünun'un edebi sayfalarının idareciliğini yüklenmesiyle Edebiyat-ı Cedide devrinin başlaması
1896
Ermenilerin Osmanlı Bankası'nın İstanbul şubesine saldırmaları
1896
Girit isyanının alevlenmesi
1896
Eskişehir-Konya demiryolu hattının tamamlanması
1897
Yunan kuvvetlerinin Girit'e çıkması, Yunan çetelerinin Rumeli'deki Osmanlı sınırlarına saldırmaları
17 Nisan 1897
Osmanlı-Yunan Savaşı ve Osmanlı zaferi
1898
Girit meselesinin devam etmesi; adaya muhtariyet verilmesi Osmanlı kuvvetlerinin geri çekilmesi, Yunan prensi Yorgi'nin vali olarak kabul edilmesi
1899
Bağdat demiryolu imtiyazının Almanlar'a verilmesi
1899
Arifiye-Adapazarı demiryolu hattının açılması
1900
Hicaz demiryolunun inşasına girişilmesi
1900
İstanbul Rıhtımı inşaatının tamamlanması
31 Ağustos 1900
Darü'l-Fünun-ı Şahane'nin kurulması
1901
Servet-i Fünun dergisinin geçici olarak kapatılmasıyla Edebiyat-ı Cedide topluluğunun dağılması; Lügat-ı Tıbbiye'nin ikinci baskısının yapılması; Vidinli Tevfik Paşa'nın ölümü
1901
Makedonya'da çete faaliyetlerinin artması, büyük devletlerin müdahaleleri
1901-1908
Hicaz demiryolu hattının yapımı
1902
Yemen isyanlarının tekrar başlaması
1902
Hereke Fabrikası'na çuka ve şayak tezgahlarının eklenmesi
23 Kasım 1902
Makedonya'da Bulgar İhtilal Cemiyeti'nin faaliyeti
23 Kasım 1902
Cum'a-ı Bala ayaklanması
23 Kasım 1902
Makedonya'ya özel ıslahat planı hazırlanması
8 Aralık 1902
Hüseyin Hilmi Paşa'nın geniş yetkilerle "umumi müfettiş" olarak Makedonya'ya tayini
1903
İdadilerin altı yıla çıkarılması
2-3 Ağustos 1903
İlinden (Aya ilya yortusu günü) isyanı
2-3 Ağustos 1903
Bulgar-Osmanlı Savaşı tehlikesinin doğması
31 Ağustos 1903
Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin kurulması
Eylül 1903
Mürzsteg Programı : Makedonya'ya muhtariyet verilmesi
1904
Haydarpaşa Rıhtımı'nın tamamlanarak işletmeye açılması
1905
Hereke Fabrikası'nda fes imalatına başlanması
21 Temmuz 1905
Ermeniler'in II Abdülhamid'e bombalı saldırı tertiplemeleri
1906
Akabe olayları ve Akabe krizi
1908
Beykoz Deri Fabrikası'nın Harbiye Nezareti'ne bağlanması
1908
Osmanlı Eczacı İttihat Cemiyeti'nin kurulması; Osmanlı Cemiyet-i İlmiye-i Baytariyesi'nin açılması; Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti'nin kurulması
23 Temmuz 1908
II Meşrutiyet'in ilanı
5 Ekim 1908
Avusturya- Macaristan'ın Bosna-Hersek'i ilhak ettiğini ilan etmesi
6 Ekim 1908
Girit Rumları'nın adayı Yunanistan'a bağladıklarını ilan etmeleri
17 Aralık 1908
II Meşrutiyet dönemi ilk Meclis-i Meb'usanının toplanması
1909
Adana'da Ermeniler'in ayaklanmaları
1909
Gayri müslimlere "bedel" yerine askerlik hizmeti konulması
1909
Fecr-i-Ati edebi topluluğunun kuruluşu; Cemiyetler Kanunu'nun çıkması; Dişhekimliği Okulu'nun açılması; Orman Mekteb-i Alisi adı altında yeni bir okul açılması; Mekteb-i Tıbbiye'nin, Mekteb-i Tıbbiye-i Askeriye ile birleştirilerek Haydarpaşa'ya nakledilmesi; Muallimhane-i Nüvvab'ın Medresetü'l-Kuzat adını alması; Mülkiye Mühendis Mektebi'nin Nafıa Nezareti'ne bağlanması ve Mühendis Mekteb-i Alisi adını alması
1909-1910
Osmanlı Mühendis ve Mimar Mecmuası'nın çıkması
27 Şubat 1909
Usul-i Muhasebe-ı Umumiyye Kanunu'nun kabul edilmesi
13 Nisan 1909
31 Mart Olayı
19 Nisan 1909
Hareket Ordusu'nun Yeşilköy'e varması, İstanbul'daki kargaşayason vererek düzeni sağlaması
27 Nisan 1909
II Abdülhamid'in tahttan indirilmesi, V Mehmed Reşad'ın tahta çıkarılması
21 Ağustos 1909
Darü'l-Fünun-ı Şahane'nin Vezneciler'deki Zeynep Hanım konağına taşınması
17 Aralık 1909
Meclisin açılması
1910
Arnavutlar'ın ayaklanmaları
1910
Dahili gümrüklerin tamamen kaldırılması
1910
Vilayet merkezlerindeki bir kısım idadilerin "lise"ye dönüştürülmeye başlanması; ilk çalgı metodu (Ali Salahi Bey, Kendikendine Ud Öğrenme Usulü, Matbaa-ı Amire)
1911
Sultan Reşad'ın Arnavutlar'ı teskin için Rumeli seyahatine çıkartılması
1911
İtalya'nın Trablusgarp ve Bingazi'ye saldırması ve işgali
1911
Gayri müslim cemaatlerin birleşerek mektepleri konusunda yeni bir düzenleme istemeleri; 78 devirli ilk plaklar (Tanburi Cemil, Orfeon Record)
1911-1912
Osmanlı İtalyan Savaşı
1912
Yeşilköy Hava Uçuş Okulu'nun Açılışı
1912-1913
Balkan devletlerinin Osmanlı-İtalyan Savaşı'ndan istifade etmek istemeleri : Balkan Savaşı
18 Ocak 1912
Meclis-i Meb'usan'ın feshi
25 Mart 1912
Türk Ocaklarının kurulması
18 Nisan 1912
II Dönem Meclis-i Meb'usan'ın toplanması
18 Nisan 1912
İtalyanlar'ın Rodos, Oniki Ada ve Çanakkale Boğazı'na tecavüzleri
5 Ağustos 1912
II Dönem Meclis-i Meb'usan'ın feshi
22 Temmuz 1912
Gazi Ahmed Muhtar Paşa hükümeti : Büyük Kabine
Eylül - Ekim 1912
I Balkan Savaşı
15 Ekim 1912
Trablus ve Bingazi'nin İtalya'ya terki : Ouchy Antlaşması, Rodos ve Oniki Ada'nın İtalya elinde kalması
29 Ekim 1912
Kamil Paşa'nın sadareti
29 Kasım 1912
Arnavutluk'un istiklalini ilan etmesi
1913
Liselerin mevcut idadilerin yerini alması
23 Ocak 1913
Babıali Baskını : Mahmud Şevket Paşa'nın sadareti
13 Mart 1913
Muvakkat İdare-i Umumiyye-i Vilayet Kanunu (kanun meclisten geçmeden yürürlüğe girer)
30 Mayıs 1913
I Balkan Savaşı'nın sona ermesi
11 Haziran 1913
Sadrazam Mahmud Şevket Paşa'nın öldürülmesi, Said Halim Paşa'nın sadareti
29 Haziran 1913
Balkan devletleri arasında savaş : Osmanlı mirasının paylaşılmasının kanlı kavgası
21 Temmuz 1913
Edirne'nin geri alınması
29 Ağustos 1913
Osmanlı-Bulgar barışı : İstanbul Antlaşması
14 Kasım 1913
Osmanlı-Yunan barışı : Atina Antlaşması
14 Aralık 1913
Osmanlı ordusunun Almanya tarafından ıslahı
1914
Ecnebi postalarının hepsinin kapatılması
1914
Dış ticarette gümrük resmi oranının %15'e çıkarılması
1914
Islah-ı Medaris Nizamnamesi
1914
Diş Hekimleri Mezunin ve Talebe Cemiyeti'nin kurulması; Türk Bilgi Derneği'nin kurulması; Medreset'ül-Hattatin'in kurulması; Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri'nin kurulması; Medresetü'l-Hattatin'in İstanbul'da açılışı; Medresetü'l-Hattatin'in açılışı; İlk resmi müzik ve tiyatro okulu (Darü'l-Elhan)
8 Şubat 1914
Anadolu'da Ermeni talepleri doğrultusunda ıslahatı öngören Osmanlı-Rus Antlaşması ("Muamele")
14 Mayıs 1914
III Dönem Meslis-i Meb'usan
28 Haziran 1914
Avusturya-Macaristan veliahdının Saraybosna'da öldürülmesi
28 Temmuz 1914
Avusturya Macaristan'ın Sırbistan'a savaş ilanı
1 Ağustos 1914
Almanya'nın Rusya'ya savaş ilanı
2 Ağustos 1914
Meclis-i Meb'usan'ın süresiz tatili (IV Ve son dönem meclis 12 Ocak 1920'de toplanacak ve 2 Nisan 1920'de İstanbul'un işgali üzerine dağıtılarak mebuslar sürgüne yollanacak)
2 Ağustos 1914
Osmanlı Devleti ile Almanya arasında ittifak antlaşmasının imzalanması
4 Ağustos 1914
Almanya'nın Fransa'ya, İngiltere'nin Almanya'ya savaş ilanı : I Cihan Savaşı'nın başlaması
10 Ağustos 1914
Alman savaş gemilerinin (Yavuz ve Midilli) Boğazlardan geçmelerine izin verilmesi
9 Eylül 1914
1 Ekim tarihinden geçerli olmak üzere kapitülasyonların kaldırılması
12 Eylül 1914
İnas Darü'l-Fünun'unun kurulması
29 Eylül 1914
İslah-ı Medaris Nizamnamesi'nin yayınlanması
29 Ekim 1914
Karadeniz'e açılan Osmanlı filosunun Rus limanlarını topa tutması
Kasım - Aralık 1914
Enver Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Sarıkamış felaketi
3 Kasım 1914
Rusya'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı
5 Kasım 1914
İngiltere ve Fransa'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı
11 Kasım 1914
Osmanlı Devleti'nin İtilaf Devletleri'ne savaş ilanı
14 Kasım 1914
Cihad-ı Ekber ilanı
14 Kasım 1914
İnas Sanayi-I Nefise Mektebi'nin açılması
18 Aralık 1914
Mısır'ın İngiltere himayesinde bir "krallık" haline getirilmesi, Osmanlı Devleti'nin hukukuna son verilmesi
1915
Evrak-ı nakdiyye çıkarılması
1915
Gümrük resmi oranının %30'a yükseltilmesi
1915
Mekteb-i Tıbbiye'nin Darü'l-Fünun'a bağlanarak bugünkü İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne dönüşmesi
Ocak - Şubat 1915
Cemal Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Mısır seferi : Kanal hezimeti
Ocak - 18 Mart 1915
Müttefiklerin Çanakkale Boğazı'nı geçmeye çalışması : Çanakkale Savaşları
27 Mayıs 1915
Doğu Anadolu'da Ruslar'la işbirliği yapan Ermeni nüfusun iç bölgelere taşınması : Tehcir
1916
Hicaz ve Mekke'nin kaybı
1916
İzmit Dokuma Fabrikası'nın kapanması
1916
Tevhid-i Meskukat Kanunu
1916
Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri üstünde Medresetü'l-Mütehassısın adı altında bir ihtisas medresesi kurulması; İlk Musiki cemiyeti (Darü't-Talim-i Musiki)
1917
Yıldırım Orduları Grubu'nun kurulması
1917
Irak ve Suriye cephelerinin çöküşü
1917
Rusya'da Bolşevik ihtilalinin çıkması ve çarlığın sonu
1917
Cemaat mahkemelerinin kaza yetkisinin kaldırılışı
1917
Hukuk-ı Aile Kararnamesi'nin kabulü
25 Mart 1917
Şer'iyye mahkemelerinin Adliye Nezaretine bağlanması
6 Nisan 1917
Amerika Birleşik Devletleri'nin savaşa iştiraki ve Almanya'ya savaş ilanı
1918
Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin Beyrut'un işgali neticesinde kapanması; Gazi Ahmed Muhtar Paşa'nın ölümü
3 Mart 1918
Brest Litowsk Antlaşması
3 Temmuz 1918
Sultan Reşad'ın vefatı ve Vahdeddin'in tahta çıkması
2 Ekim 1918
Bulgaristan'ın savaştan çekilmesi
8 Ekim 1918
Sadrazam Talat Paşa'nın istifası, Ahmed İzzet Paşa'nın sadareti
30 Ekim 1918
Mondros Mütarekesi'nin imzalanması
3-4 Kasım 1918
Almanya ve Avusturya'nın savaştan çekilmeleri
8 Kasım 1918
İzzet Paşa'nın istifası ve Tevfik Paşa'nın sadareti
13 Kasım 1918
İtilaf Devletlerinin İstanbul önlerine gelerek şehri teslim almaları
1919
Hukuk-ı Aile Kararnamesi'nin ilgası
1919
İstanbul Darü'l-Fünun-un bir ıslahat programı ile Osmanlı Darü'l-Fünun-u adıyla yeniden canlandırılmaya çalışılması; Harbiye Mektebi'nin adının "Muhtelit Harbiye Mektebi" olması
4 Mart 1919
4 Mart 1919 Damat Ferid Paşa'nın sadareti: Hürriyet ve İtilaf Partisi'nin iktidara geçmesi
15 Mayıs 1919
Yunanlılar'ın İzmir'i işgali ve Batı Anadolu'da ilerlemeleri
19 Mayıs 1919
Mustafa Kemal Paşa'nın İstanbul Hükümeti tarafından Anadolu'ya gönderilmesi
23 Temmuz 1919
Erzurum Kongresi
4 Eylül 1919
Sivas Kongresi
2 Ekim 1919
Damat Ferid'in istifası ve Ali Rıza Paşa'nın sadareti
22 Ekim 1919
Amasya Protokolü
24 Ekim 1919
Çıkarılan yeni bir nizamname ile fakültelere "medrese" denmeye başlanması ve Darü'l-Fünun'un ilmi muhtariyeti haiz olduğunun tasdik edilmesi
29 Kasım 1919
Misak-ı Milli : Milli gaye ve hedeflerin, milli sınırların belirlenerek ilanı
1920
Mektebi Harbiye'nin Ankara'da "Sunuf-ı Muhtelife Zabit Namzetleri Talimgahı" olarak açılması; İnas Darü'l-Fünun-un lağvedilmesi
16 Mart 1920
İtilaf işgal kuvvetlerinin İstanbul'daki resmi binalara girmeleri, meclisin dağıtılması ve kapanması, mebusların Anadolu'ya kaçmaları, ele geçenlerin İngilizler tarafından sürülmesi
5 Nisan 1920
Ferid Paşa'nın sadareti
11 Mayıs 1920
Ferid Paşa hükümetinin Mustafa Kemal'i idama mahkum etmesi ve askerlikten tardı
10 Ağustos 1920
İstanbul Hükümeti'nin Sevr Antlaşması'nı imzalanması
2-3 Aralık 1920
Gümrü Antlaşması'nın imzalanması
1921
Edebiyat ve Fen Fakültelerinde karma eğitime geçilmesi; askeri ve mülki baytar mekteplerinin "Baytar Mekteb-i Alisi" adı altında birleştirilmesi; Salih Zeki'nin ölümü
27 Ocak - 12 Şubat 1921
Londra Konferansı : Anadolu için söz söyleme hakkının Ankara Hükümeti'nde olduğunun tespiti
31 Mart 1921
II İnönü Zaferi
3 Eylül 1921
Sakarya Meydan Savaşı
20 Eylül 1921
Fransa ile barış
1922
Türk Diş Tabipleri Cemiyeti'nin kurulması; Hukuk ve Tıp Fakültelerinde karma öğretime geçilmesi
27 Ağustos 1922
Büyük Taarruz : işgalci Yunan kuvvetlerinin imhası
30 Ağustos 1922
Büyük Zafer : Yunan Başkumandanı'nın esir edilmesi
9 Eylül 1922
İzmir'in kurtuluşu
11 Ekim 1922
Mudanya Mütarekesi
1 Kasım 1922
Saltanatın ilgası
16 Kasım 1922
Sultan Vahdeddin'in yurtdışına çıkması
16 Kasım 1922
Abdülmecid Efendi'nin halife olarak seçilmesi
1923
Birinci ilmi heyet'in Ankara'da toplanması; Darü'l-muallim'in Yüksek Muallim Mektebi adını alması
24 Temmuz 1923
Lozan Barış Antlaşması
25 Eylül 1923
Mekteb-i Harbiye'nin Ankara'dan İstanbul'daki eski Harbiye binasına nakledilmesi
13 Ekim 1923
Ankara'nın başşehir olarak kabulü
29 Ekim 1923
Cumhuriyet'in ilanı
3 Mart 1924
Hilafetin ilgası ve Osmanlı hanedan mensuplarının yurtdışına çıkartılmaları
alıntı
|