İslamiyet Öncesi Türk Devletleri....

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-24-2012

Avrupa Hun İmparatorluğu

herhalde geçim şartlarının bozulması onları bu işe zorladı

Hakanları Balamir’in idaresinde Volga’dan Batı’ya doğru ilerlemeye başladılar

O târihlerde Kuzey Karadeniz’den Macaristan’a kadar olan yerlerde Cermen asıllı kavimler oturuyorlardı

Hunlar önce bunlardan Doğu Gotları’na hücum edip dağıttılar

(374)

arkasından Batı Gotları’nı mağlup ederek onların ülkesine girdiler (375)

Doğu’dan Batı’ya doğru uzanan Hun akınının yerinden yurdundan ettiği birçok kavimler böylece Batı’ya itilerek Roma İmparatorluğu topraklarım altüst ettiler

Kuzey Karadeniz’den İspanya’ya kadar her taraf allak-bullak oldu

Avrupa’nın etnik manzarasını değiştiren bu büyük hâdiseye tarihte “Kavimler Göçü” denir

Dördüncü Yüzyıl’ın sonunda Hunlar Batı’da Tuna’yı geçerek Balkanlar’a indiler

Doğu’da da Kafkaslar’dan Anadolu’ya girdiler

Bu ikinci akıncı kolu Güney Anadolu’dan Suriye’nin Akdeniz kıyılarına ve Kudüs’e kadar yıldırım hızıyla ilerledi

Sonbaharda aynı yoldan Azerbaycan’a döndü

Roma İmparatorluğu bu akından o kadar şaşırmıştı ki

her tarafta Hunlar hakkında akıl almaz hikâyeler anlatılıyordu

Batı’da ise Balamir’in oğlu Ildız’ın komutasındaki Hun süvari birlikleri Bizans İmparatorluğu’nu barışa zorladı

Batı Roma İmparatorluğu ise kendi ülkesini talan eden barbar kavimler (Gotlar

Vandallar

Burgondlar

Saksonlar vs

) karşısında Hunlar’la anlaşma yoluna gitti

Ildız’dan sonra Hun tahtına geçen Karaton ve Rua zamanlarında Hunlar Bizans’ı yıllık vergiye bağladılar

Batı Roma’yı da barbar kavimlerin ve Bizans’ı istilâ tehditlerine karşı korudular

Hun gücü bir masal gibi bütün Avrupa’yı âdeta büyülemiş ve korkutmuştu

Bu korkunun izlerini Batı milletlerinin hafızalarında hâlâ bulabiliyoruz

Hun İmparatoru Rua’nın 434′de ölmesi üzerine devletin başına Attila geçti

Attila

Rua’nın kardeşlerinden Muncuk’un oğlu idi

Amcaları Aybars ve Oktar İmparatorluğun sağ ve sol kanat hanları idi

Attila kardeşi Bleda ile birlikte hükümdar oldu

ama asıl idare ve kudret Attila’nın elindeydi

Attila’nın hükümdarlık devri Hun İmparatorluğu’nun altın çağıdır

O târihte Hunlar Volga Nehri’nin doğusundan bugünkü Fransa’ya kadar olan bölgeye hâkim olmuşlardı

İdareleri altında çeşitli Türk boyları da dâhil olmak üzere tam kırk beş kavim yaşıyordu ki

bunların çoğu şimdiki Avrupa milletlerinin dedeleridir

Bütün dünyada Attila’nın karşısına çıkacak hiçbir kuvvet yoktu

Hun hâkimiyeti Manş Denizi’ne kadar ulaşmıştı

Bizans kendisini devamlı baskı altında tutup vergiye bağlayan bu kuvvetten kurtulmak için Hunlar arasına nifak sokma yolunu denedi

Çeşitli sebeplerden
Attila idaresiyle uzlaşamayan Hun beylerini Bizans’a davet ediyor

onları yüksek makamlara geçiriyor

Attila’ya karşı kendilerine yardım vâdediyordu

Attila nihayet Bizans’ı ortadan kaldırmak üzere harekete geçip ordularıyla Trakya’ya girdiği sırada meşhur Roma kumandanı ve konsülü Aetiüs araya girdi ve kendi oğlunu Attila’ya rehin vererek Bizans’ın barışı koruyacağına kefil oldu

Bu seferden yedi yıl sonra Bizans artık Hunlar’a bağlı bir devlet hâline gelmişti: Her yıl ödedikleri yıllık vergiyi üç katma çıkaracak ve bir defaya mahsûs olmak üzere altı bin libre altın ödeyeceklerdi

Attila 451 yılında Batı Roma İmparatorluğu topraklarının bir kısmı üzerinde hak iddia ederek (Roma prensesi ile nişanlıydı)

harekete geçti

Romalılar o zaman Hunlar’ın kovaladığı diğer Barbar kavimlerden de topladıkları kuvvetlerle iki yüz bin kişilik bir ordu kurup Paris yakınlarında Attila’nın karşısına durdular

Atilla’nın ordusunda da Hunlar’ın yanısıra başka kavimlerden yüz bine yakın asker vardı

Orleans yakınında bütün bir gün yapılan savaşta her iki taraf on binlerce kayıp verdiği halde kimin yendiği belli olmadı

ama gece olunca Romalılar ve müttefikleri savaş alanından çekildiler

Attila onları o sırada takip etmedi

geri dönüp ordusuna çekidüzen verdikten sonra Roma’ya doğru yürüdü

Po Ovası’na geldi

Roma’da halk korku ve panik içindeydi

Senato

ne pahasına olursa olsun barış yapılmasından yanaydı

Barış teklifini yapacak heyetin başında papa vardı: Papa

hıristiyan dünyasını kurtarmak üzere bizzat Attila’nın huzuruna çıktı ve Roma’nın kendisine boyun eğdiğini bildirdi

Bunun üzerine barış yapıldı

Attila 452 yılında 60 yaşında iken şüpheli bir şekilde Öldü

Yerine sırasıyla oğulları İlek

Dengizik ve İrnek

Hun Hakanı oldular

Bu sonuncular önceki Hun hakanları gibi başarılı olamadı

470 yılında Batı Hun İmparatorluğu artık dağılmıştı

08-24-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	İslamiyet Öncesi Türk Devletleri.... Avrupa Hun İmparatorluğu herhalde geçim şartlarının bozulması onları bu işe zorladı Hakanları Balamir’in idaresinde Volga’dan Batı’ya doğru ilerlemeye başladılar O târihlerde Kuzey Karadeniz’den Macaristan’a kadar olan yerlerde Cermen asıllı kavimler oturuyorlardı Hunlar önce bunlardan Doğu Gotları’na hücum edip dağıttılar (374) arkasından Batı Gotları’nı mağlup ederek onların ülkesine girdiler (375) Doğu’dan Batı’ya doğru uzanan Hun akınının yerinden yurdundan ettiği birçok kavimler böylece Batı’ya itilerek Roma İmparatorluğu topraklarım altüst ettiler Kuzey Karadeniz’den İspanya’ya kadar her taraf allak-bullak oldu Avrupa’nın etnik manzarasını değiştiren bu büyük hâdiseye tarihte “Kavimler Göçü” denir Dördüncü Yüzyıl’ın sonunda Hunlar Batı’da Tuna’yı geçerek Balkanlar’a indiler Doğu’da da Kafkaslar’dan Anadolu’ya girdiler Bu ikinci akıncı kolu Güney Anadolu’dan Suriye’nin Akdeniz kıyılarına ve Kudüs’e kadar yıldırım hızıyla ilerledi Sonbaharda aynı yoldan Azerbaycan’a döndü Roma İmparatorluğu bu akından o kadar şaşırmıştı ki her tarafta Hunlar hakkında akıl almaz hikâyeler anlatılıyordu Batı’da ise Balamir’in oğlu Ildız’ın komutasındaki Hun süvari birlikleri Bizans İmparatorluğu’nu barışa zorladı Batı Roma İmparatorluğu ise kendi ülkesini talan eden barbar kavimler (Gotlar Vandallar Burgondlar Saksonlar vs) karşısında Hunlar’la anlaşma yoluna gitti Ildız’dan sonra Hun tahtına geçen Karaton ve Rua zamanlarında Hunlar Bizans’ı yıllık vergiye bağladılar Batı Roma’yı da barbar kavimlerin ve Bizans’ı istilâ tehditlerine karşı korudular Hun gücü bir masal gibi bütün Avrupa’yı âdeta büyülemiş ve korkutmuştu Bu korkunun izlerini Batı milletlerinin hafızalarında hâlâ bulabiliyoruz Hun İmparatoru Rua’nın 434′de ölmesi üzerine devletin başına Attila geçti Attila Rua’nın kardeşlerinden Muncuk’un oğlu idi Amcaları Aybars ve Oktar İmparatorluğun sağ ve sol kanat hanları idi Attila kardeşi Bleda ile birlikte hükümdar oldu ama asıl idare ve kudret Attila’nın elindeydi Attila’nın hükümdarlık devri Hun İmparatorluğu’nun altın çağıdır O târihte Hunlar Volga Nehri’nin doğusundan bugünkü Fransa’ya kadar olan bölgeye hâkim olmuşlardı İdareleri altında çeşitli Türk boyları da dâhil olmak üzere tam kırk beş kavim yaşıyordu ki bunların çoğu şimdiki Avrupa milletlerinin dedeleridir Bütün dünyada Attila’nın karşısına çıkacak hiçbir kuvvet yoktu Hun hâkimiyeti Manş Denizi’ne kadar ulaşmıştı Bizans kendisini devamlı baskı altında tutup vergiye bağlayan bu kuvvetten kurtulmak için Hunlar arasına nifak sokma yolunu denedi Çeşitli sebeplerden Attila idaresiyle uzlaşamayan Hun beylerini Bizans’a davet ediyor onları yüksek makamlara geçiriyor Attila’ya karşı kendilerine yardım vâdediyordu Attila nihayet Bizans’ı ortadan kaldırmak üzere harekete geçip ordularıyla Trakya’ya girdiği sırada meşhur Roma kumandanı ve konsülü Aetiüs araya girdi ve kendi oğlunu Attila’ya rehin vererek Bizans’ın barışı koruyacağına kefil oldu Bu seferden yedi yıl sonra Bizans artık Hunlar’a bağlı bir devlet hâline gelmişti: Her yıl ödedikleri yıllık vergiyi üç katma çıkaracak ve bir defaya mahsûs olmak üzere altı bin libre altın ödeyeceklerdi Attila 451 yılında Batı Roma İmparatorluğu topraklarının bir kısmı üzerinde hak iddia ederek (Roma prensesi ile nişanlıydı) harekete geçti Romalılar o zaman Hunlar’ın kovaladığı diğer Barbar kavimlerden de topladıkları kuvvetlerle iki yüz bin kişilik bir ordu kurup Paris yakınlarında Attila’nın karşısına durdular Atilla’nın ordusunda da Hunlar’ın yanısıra başka kavimlerden yüz bine yakın asker vardı Orleans yakınında bütün bir gün yapılan savaşta her iki taraf on binlerce kayıp verdiği halde kimin yendiği belli olmadı ama gece olunca Romalılar ve müttefikleri savaş alanından çekildiler Attila onları o sırada takip etmedi geri dönüp ordusuna çekidüzen verdikten sonra Roma’ya doğru yürüdü Po Ovası’na geldi Roma’da halk korku ve panik içindeydi Senato ne pahasına olursa olsun barış yapılmasından yanaydı Barış teklifini yapacak heyetin başında papa vardı: Papa hıristiyan dünyasını kurtarmak üzere bizzat Attila’nın huzuruna çıktı ve Roma’nın kendisine boyun eğdiğini bildirdi Bunun üzerine barış yapıldı Attila 452 yılında 60 yaşında iken şüpheli bir şekilde Öldü Yerine sırasıyla oğulları İlek Dengizik ve İrnek Hun Hakanı oldular Bu sonuncular önceki Hun hakanları gibi başarılı olamadı 470 yılında Batı Hun İmparatorluğu artık dağılmıştı