08-23-2012
|
#9
|
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Ayasofya Müzesi | Ayasofya Camisi (İstanbul)
Binanın Kısımları
Ayasofya mimari yönden incelendiğinde orta nef denilen büyük bir orta mekân, kuzey ve güneyde yer alan iki yan nef, doğu ucunda yer alan absid ve batı kısmında kapıların yer aldığı iç ve dış nartekslerden meydana gelmiştir 7500 m2?lik bir yüzölçümüne sahip Ayasofya iki katlı bir yapıdır
Ayasofya'nın Zemin Planı:
1 Sıbyan Mektebi
2 Şadırvan
3 Muvakkithane
4 Mütevelliler dairesi (Günümüzde Müze Müdürlüğü'nce kullanılıyor)
5 Şehzadeler Türbesi
6 III Murad Türbesi
7 II Selim Türbesi
8 III Mehmet Türbesi
9 Sebil
10 Mermer sarnıç
11 Türk payanda duvarları
12 Kütüphane
13Vaftizhane (Günümüzde Sultan Mustafa ve Sultan İbrahim Türbesi)
14 Sebil
15 Minareler
16 Omphalion
17 İkinci Ayasofya kalıntıları
18 Ayasofya Medresesi (günümüzde mevcut değildir)
19 Ayasofya İmareti (günümüzde mevcut değildir) 20 İmaret Kapısı
21 Mihrap
22 Hünkar mahfili
23 Minber
24 Müezzin mahfili
25 IV Murat'ın yaptırdığı mermer kürsü
26 Bergama'dan getirilen küpler
27 Terleyen sütun
28 Üst kata çıkış rampası
29 Alt kata iniş rampası
30 Hazine dairesi
Alt Kat
Narteksler
İç Narteks
Binaya batı kısmındaki, Bizans döneminde atrium denilen avlunun bulunduğu kapılardan girilir Buradaki, dış nartekse açılan ana kapıdan girmeden önce, solda görülen kalıntılar AM Schneider tarafından sürdürülen kazılarda ortaya çıkarılmış İkinci Ayasofya?ya ait kalıntılardır
Ana kapıdan girilen ilk galeri "dış narteks" olarak adlandırılır, "çapraz tonoz" örtülü dokuz birimli bir galeridir Buradan da iç narteks denilen ikinci galeriye 5 kapı açılır
İç nartekste tavan mozayiklerle kaplıdır Mozayiklerden sarı renkte parlayanların yapımında altın kullanılmıştır Duvarlar çeşitli ülkelerden ve Anadolu'nun çeşitli kentlerinden getirilme dalgalı mermer levhalarla kaplıdır Bu dalgalı mermer levhalar duvarlara sabitlenmeden önce ikiye kesilmiş ve duvarlara yan yan öyle sabitlenmiştir ki, katlanıp mürekkeplenen bir kağıdın açıldığında gösterdiği gibi, ilginç bir simetri gösterirler Günümüzde içinde elektrik ampulları olan yağ lambası avizeleri cami dönemine aittir
İmparator Kapısı Mozaiği
İç narteksten ana nefe (ana salona) 9 kapı açılır Ana salona açılan ortadaki ana kapıya, yalnızca imparatora mahsus olduğundan (yalnızca imparator tarafından kullanıldığından) "imparator kapısı" adı verilir Bu kapının üst kısmındaki duvarda (tympanum) 9 yüzyıldan kalma bir mozaik bulunur Bu mozaikte ortada İsa, sağ madalyonda Cebrail, sol madalyonda Meryem Ana görülür Sol alt kısımda görülen sakallı kişi Bizans imparatorlarından VI Leon?dur Ortodoksluk geleneğinde en fazla üç kez evlenilebilmesine karşın erkek çocuğunun olabilmesi için dört kez evlenmiştir Bu yüzden İsa?dan özür diler vaziyette, secde eder şekilde tasvir edilmiştir İsa?nın elindeki Kitab-ı Mukaddes?te İsa?nın Yuhanna İncil?indeki bir sözü yazılıdır: ?Size selamet olsun! Ben evrenin nuruyum? İlk kez W Salzenberg tarafından yayımlanmış olan bu mozaik 18 yüzyıla dek kapatılmamıştır
|
|
|
|