Neo-Konfüçyüsçülük -- Neo-Kritisizm - Neo-Lamarckçılık - Neo-Pozitivizm

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-23-2012

Neo-Konfüçyüsçülük
(Yeni Konfuçiusçuluk) Buddha'cılığa ve Tao'culuğa karşı tepki hareketi, (içinde bulunduğumuz binyılın başına doğru, «Ortaçağ»a son veren yeni bir devir açtı

Bu «Ortaçağ» boyunca, M

S

IV

yy

dan X

yy

a kadar, Buddha'cılık ve Tao'culuk, Çin düşüncesi ve kültürü üstünde hâkimiyet kurmuştu

)
Neo-Kritisizm
(Yeni Eleştiricilik) Kant'çılığın yenileştirilmiş felsefi öğretisi

«Kant'a dönmek» deyimi 1862'de Eduard Zeller tarafından, bilgi teorisi üstüne verdiği bir derste kullanıldı

Bu eğilimin başlıca temsilcileri şunlardır: A

Lange, H

Cohen, D

Liebmann, Bona Meyer, Fr

Paulsen, A

Stadler, A

Riehl, Windelband ve Cassirer

Bunlar, özellikle, «salt aklın eleştirisi» üstünde durdular, Kant'çılığın ahlâki ve dini yanını ikinci plana attılar

Neo-Lamarckçılık
(Yeni Lamarckçılık) Lamarck'ın ilkelerini bazı değişikliklerle benimseyen evrim nazariyesi

Çöpe genellikle Yeni Lamarck'çılık'ın başı sayılır (1885)

Cope, yapı değişikliklerinde iradeye ve yaşama alışkanlıklarına önemli bir rol tanır

Ona göre ayıklanma yaratıcı olamaz

Yeni Lamarck'çılık ayıklanma teorisine ciddi tenkitler yöneltir

XIX

yy

ın sonunda ve XX

yy

ın başlangıcında Yeni Lamarck'çılık büyük bir başarı kazandı

Başlıca savunucuları Fransa'da Giard, E

Perrier, G

Bonnier, le Dantec, Costantin, Houssey; Almanya'da Haeckel, Nâjeli, Eimer; İngiltere'de Spencer; Amerika'da Copepe, Packard, Osborn v

b

idi

Neo-Pozitivizm
(Yeni Pozitivizm, Çağdaş Pozitivizm)

Yeni pozitivizm 1918'e doğru ortaya çıktı

Comte ve Mill'in klasik pozitivizmine yaklaşan bu akıma, özellikle, meselelerin mantık ve teknik analizine duyulan ilgi de eklenmiştir

Bundan ötürü yeni pozitivizme «analitik felsefe» adı da verilir

Bu akımın başlıca temsilcileri şunlardır: 1929'a doğru kurulan Viyana topluluğunun filozofları (R

Carriap, H

Reichenbach, M

Schlick, Frank, Neurath, H

Hahn, A

Tarski, K

Popper) ve İngiliz Analysis topluluğuna bağlı düşünürler (S

L

Stebbing, A

E

Duncan Jones, C

A

Mace, G

Ryle, A

J

Ayer, B

Rusell, J

Wisdom ve mantıkçı L

Wittgenstein)

08-23-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Neo-Konfüçyüsçülük -- Neo-Kritisizm - Neo-Lamarckçılık - Neo-Pozitivizm Neo-Konfüçyüsçülük (Yeni Konfuçiusçuluk) Buddha'cılığa ve Tao'culuğa karşı tepki hareketi, (içinde bulunduğumuz binyılın başına doğru, «Ortaçağ»a son veren yeni bir devir açtı Bu «Ortaçağ» boyunca, M S IV yy dan X yya kadar, Buddha'cılık ve Tao'culuk, Çin düşüncesi ve kültürü üstünde hâkimiyet kurmuştu) Neo-Kritisizm (Yeni Eleştiricilik) Kant'çılığın yenileştirilmiş felsefi öğretisi «Kant'a dönmek» deyimi 1862'de Eduard Zeller tarafından, bilgi teorisi üstüne verdiği bir derste kullanıldı Bu eğilimin başlıca temsilcileri şunlardır: A Lange, H Cohen, D Liebmann, Bona Meyer, Fr Paulsen, A Stadler, A Riehl, Windelband ve Cassirer Bunlar, özellikle, «salt aklın eleştirisi» üstünde durdular, Kant'çılığın ahlâki ve dini yanını ikinci plana attılar Neo-Lamarckçılık (Yeni Lamarckçılık) Lamarck'ın ilkelerini bazı değişikliklerle benimseyen evrim nazariyesi Çöpe genellikle Yeni Lamarck'çılık'ın başı sayılır (1885) Cope, yapı değişikliklerinde iradeye ve yaşama alışkanlıklarına önemli bir rol tanır Ona göre ayıklanma yaratıcı olamaz Yeni Lamarck'çılık ayıklanma teorisine ciddi tenkitler yöneltir XIX yyın sonunda ve XX yyın başlangıcında Yeni Lamarck'çılık büyük bir başarı kazandı Başlıca savunucuları Fransa'da Giard, E Perrier, G Bonnier, le Dantec, Costantin, Houssey; Almanya'da Haeckel, Nâjeli, Eimer; İngiltere'de Spencer; Amerika'da Copepe, Packard, Osborn vb idi Neo-Pozitivizm (Yeni Pozitivizm, Çağdaş Pozitivizm) Yeni pozitivizm 1918'e doğru ortaya çıktı Comte ve Mill'in klasik pozitivizmine yaklaşan bu akıma, özellikle, meselelerin mantık ve teknik analizine duyulan ilgi de eklenmiştir Bundan ötürü yeni pozitivizme «analitik felsefe» adı da verilir Bu akımın başlıca temsilcileri şunlardır: 1929'a doğru kurulan Viyana topluluğunun filozofları (R Carriap, H Reichenbach, M Schlick, Frank, Neurath, H Hahn, A Tarski, K Popper) ve İngiliz Analysis topluluğuna bağlı düşünürler (S L Stebbing, A E Duncan Jones, CA Mace, G Ryle, A J Ayer, B Rusell, J Wisdom ve mantıkçı L Wittgenstein)