Nietzsche: Seçilmiş Düşünceler

Nietzsche: Seçilmiş Düşünceler




Doğruluk


Bana: “Haydi öyle olsun! Seni deneyeyim bir”, demek olanağı veren her kuşkuyu överim Fakat deneye izin vermeyen hiçbir sorunun lafı edilmesine de dayanamam Benim “ doğruluğumun” sınırları bunlardır işte: Ondan ötesi için yiğitlik sökmez artık




Başkalarının hakkımızda bildikleri


Kendi hakkımızda bildiklerimiz belleğimizin hatırda tuttukları, yaşantımızın mutluluğu için sanıldığından daha az kesindir Bir gün gelir, bu yaşantıda başkalarının hakkımızda bildikleri ( ya da bildiklerini sandıkları) şeyler çıkıverir ortaya; o zaman onların fikirlerinin daha güçlü olduklarını fark ederiz, insan adının kötüye çıkmasından ise bildiklerinin yanlış çıkmasına daha kolay katlanır




Ayrı duranlar


Parlamentarizm, yani beş tane politik düşünce arasından birini seçmek için verilen resmi izin, bağımsız ve kişisel görünmekten çok hoşlanan bir sürü insanın özellikle hoşuna giderFakat aslında sürüye tek bir düşünceyi zorla kabul ettirmek ya da beş tanesi arasında seçim yapmasına izin vermek o kadar önemli değildir; bu beş düşünceden hiçbirini paylaşmayan ve herkesten ayrı duran kişi, bütün sürüyü aleyhine çevirir her zaman



Bir savunucu aleyhinde


Bir davaya zarar vermenin en kalleşçe yöntemi bunu, bile bile kötü nedenler ileri sürerek savunmaktır




Alkış


İnsan gürültü yapmadan alkışlayamaz, hatta kendini bile




Neye inanırsın?


Şuna: Her şeyi yeniden teraziye vurmalı




En insancıl davranış nedir?


Birisinin utanmasını önlemek




Gurura karşı


Çok şişinme: Ufak bir iğne patlatıverir seni




Okuyucuma


Sağlam çeneyle sağlam mide: İşte benim istediğim Kitabımı hazmedince benimle anlaşacaksın muhakkak




Güçbeğenir


“Canının istediği gibi seç” deselerdi cennetin tam ortasında küçük bir yer seçerdim: Ama yer, kapısında olsaydı daha iyi olurdu




Bencillik


Bencillik, duyguların perspektif yasasıdır: Buna göre en yakın nesneler en büyük ve en ağırlarıdır, uzaktakilerin ise ağırlıkları ve boyları küçülür




Zerdüşt


Doğrusu şu ki, insan kirli bir nehirdir Kirli bir nehiri kirlenmeden içine alabilmek için bir deniz olmak gerek Görüyorsunuz, insandan üstün olmayı öğretiyorum size: Üstün insan bu denizdir; sizin büyük aşağısamanız onda yok olabilir


Ne yazık, insanın artık dünyaya yıldız getiremeyeceği zamanlar yaklaştı Ne yazık, insanların en aşağılığının, kendini aşağısamasını artık bilemeyenin görüleceği zamanlar yaklaştı


Ne mutlu uykusu olanlara, hemen uyuyacaklar çünkü


Bir gün Şeytan şöyle dedi bana: “ Tanrı’nın da cehennemi var: İnsanlara beslediği sevgidir bu”

Geçende de söyle dediğini duydum onun: “Tanrı öldü; insanlara olan merhametinden öldü Tanrı”




Toplum


Bulanık suda balık avlayanla derinliklerden feyiz alanları halk kolaylıkla bir tutar



Her ulusun kendine öz iki yüzlülükleri vardır: Erdemleri, der bunlara o İnsan kendi en iyi yanını bilmez, bilemez


Bir barbarlık dönemi başlıyor; bilimler de ona hizmet edecekler




İnsan


Sonuçlar karşısında korkaklık: Çağcıl bir kusur


Ne denli yükselirsek, uçmak bilmeyenlere o denli küçük görünürüz


Tutkulu insanlar, başkalarının ne düşündüklerini az düşünürler: Durumları onları hiçliğin üzerine yükseltir


Bir inancı sırf adettir diye kabullenmeye namussuzluk, korkaklık, tembellik denir Şu halde namussuzluk, korkaklık, tembellik ahlakın önsel’i olsalar gerek


Her erdemde budalalık eğilimi, her budalalıkta erdem eğilimi vardır Rusya’da “evliya gibi aptal” derler Yaşam, sıkılmaya vakit kalmayacak kadar, çok kısa değil midir? Hiç değilse insan cennetteki, sonsuz mutluluğuna inanmalı ki


Kadını kadının içinde özgürlüğe kavuşturmalı!


Kadının nasıl bir nimet olduğunu tüm derinliği ile hissetmek gereklidir




Düşünce


“Bilgi kuramı”ndan ibaret kalan felsefe, gerçekte o çağın çekingen bir öğretisinden, bir ılım (itidal) öğretisinden başka şey değildir artık: Kapının eşiğinde duran ve içeriye girme hakkını kendinden esirgeyen bir felsefe – en son kertesine inmiş, bir son, bir can çekişme haline, acınacak hale gelmiş bir felsefedir bu Şu halde, nasıl olur da böyle bir felsefehüküm sürebilir!


Sevgi yüzünden yapılan şey her zaman iyilikle kötülüğün ötesinde yapılır


İnsanoğlu hiçbir şey istememektense hiçliği istemeyi yeğler


Güzel, çirkini yendiği anda büyük üslup da doğar


Büyük bir düşünceyle karşı karşıya olmak dayanılır şey değildir Bir düşünceyi---bu yüzden ölmelerine meydan vermeksizin—bildirebileceğim insanlar arıyorum, çağırıyorum onları


“Doğru” diyince bu zihnimde kesinlikle yanlışlığın tersini değil, fakat sadece en esaslı hallerde çeşitli yanlışların birbirlerine oranla durumlarını gösteriyor


Gizemsel izahlar derin sanılır; doğrusu şu ki, yüzeysel bile değildir onlar



Kaynak:

Seçilmiş Düşünceler (Denemeler)

Friedrich W Nietzsche

Türkçesi: Samih Tiryakioğlu

Assos Yayınları