Thomas Aquinas - Uyum Ve Sentez

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-23-2012

RUH VE BEDEN Hiyerarşik dünya görüşünde, en aşağı varlıklar inorganiklerdir (taşlar, toprak, hava vb

)

İnorganikler, doğalarından kaynaklanan bir hareketlilikten ve orªganik bütünlükten yoksundurlar, dolayısıyla pasiftirler ve sadece dış baskı (etken neden) neticesinde değişime uğrarlar

Bitkiler, inorganik şeylerin üstündedir, çünkü onlar kendi doğalarından kaynaklanan bir hareketliliğe ve organik bir yapıya sahiptir

Kendi itici güçleri sayesinde değişebilirler (ereksel neden)

Sonra, bitkilerden daha yüksek derecede bir hareketliliğe ve organik yapıya sahip olan hayvanlar gelir

Sonuçta, daha üst düzey hayvanlar aktif olarak bir hedefin peşinden koşabilirler (tilkinin tavşanı avlaması örneğimizde olduğu gibi)

İnsanda ise, kişisel aktivite en serbest, organik yapı ise en gelişmiş durumunªdadır

İnsanlar, serbest ve bağımsız olarak hem hedef belirleyebilir, hem de bu hedefleri aktif olarak elde edebilirler

Aquinas'a göre insanlar, en üstün maddi varlıklardır

İnsan, aynı anda, hem beden hem de ruhtur

Bu; bedeni, ruhun gerçek-olmayan kılıfı olarak gören Neo-Platoncu görüşle- ki bu görüşe göre ruh, insanın aslî unsurudur- ters düşmektedir

Augustine ci görüşe karşıt olarak bu demektir ki; Aquinas'a göre, heªdefi üreme olan tensel aşk, evlilik içerisinde olumlu bir statüye sahiptir

Maddesel bedene dair bu olumlu görüş, Descartes'ta rastladığımız radikal bir biçimde var olan beden - ruh ayrımıyla da tezat oluşturmaktadır

Thomizm de ruhun tek ve bölünemez olduğunu ve beden öldüğü zaman ruhun yok olmadığını iddia eder

Ruh ölümsüzdür

Nihayette ruh, beden karşısında bağımsız bir konuma sahiptir

Aquinas'a göre, ruh başlıca iki işleve sahiptir, kavrama ve irade

İrade, kavramayı takip eden, harekete geçirici bir kuvvet olarak anlaşılır

Kavrama, bir hedef olarak iyinin ne olduğunu anlar ve sonra irade, bu hedefe ulaşmak için harekete geçer

Bu yüzden, kavrama ana unsurdur ve irade de önceden belirlenmiş hedefe bağımlı bir dürtü olarak daha iyi anlaşılır

Bundan dolayı Thomizm, insan ve davranışlarına dair görüşleriyle bir tür entelektüalizmi temsil etmektedir: Akıl iradeden üstündür

Karşıt duruş olan iradecilik, iradenin akla üstün geldiğini iddia eder (bkz

bu bölüm, Bilgi ve İraªde)

08-23-2012	#7
Prof. Dr. Sinsi	Thomas Aquinas - Uyum Ve Sentez RUH VE BEDEN Hiyerarşik dünya görüşünde, en aşağı varlıklar inorganiklerdir (taşlar, toprak, hava vb) İnorganikler, doğalarından kaynaklanan bir hareketlilikten ve orªganik bütünlükten yoksundurlar, dolayısıyla pasiftirler ve sadece dış baskı (etken neden) neticesinde değişime uğrarlar Bitkiler, inorganik şeylerin üstündedir, çünkü onlar kendi doğalarından kaynaklanan bir hareketliliğe ve organik bir yapıya sahiptir Kendi itici güçleri sayesinde değişebilirler (ereksel neden) Sonra, bitkilerden daha yüksek derecede bir hareketliliğe ve organik yapıya sahip olan hayvanlar gelir Sonuçta, daha üst düzey hayvanlar aktif olarak bir hedefin peşinden koşabilirler (tilkinin tavşanı avlaması örneğimizde olduğu gibi) İnsanda ise, kişisel aktivite en serbest, organik yapı ise en gelişmiş durumunªdadır İnsanlar, serbest ve bağımsız olarak hem hedef belirleyebilir, hem de bu hedefleri aktif olarak elde edebilirler Aquinas'a göre insanlar, en üstün maddi varlıklardır İnsan, aynı anda, hem beden hem de ruhtur Bu; bedeni, ruhun gerçek-olmayan kılıfı olarak gören Neo-Platoncu görüşle- ki bu görüşe göre ruh, insanın aslî unsurudur- ters düşmektedir Augustine ci görüşe karşıt olarak bu demektir ki; Aquinas'a göre, heªdefi üreme olan tensel aşk, evlilik içerisinde olumlu bir statüye sahiptir Maddesel bedene dair bu olumlu görüş, Descartes'ta rastladığımız radikal bir biçimde var olan beden - ruh ayrımıyla da tezat oluşturmaktadır Thomizm de ruhun tek ve bölünemez olduğunu ve beden öldüğü zaman ruhun yok olmadığını iddia eder Ruh ölümsüzdür Nihayette ruh, beden karşısında bağımsız bir konuma sahiptir Aquinas'a göre, ruh başlıca iki işleve sahiptir, kavrama ve irade İrade, kavramayı takip eden, harekete geçirici bir kuvvet olarak anlaşılır Kavrama, bir hedef olarak iyinin ne olduğunu anlar ve sonra irade, bu hedefe ulaşmak için harekete geçer Bu yüzden, kavrama ana unsurdur ve irade de önceden belirlenmiş hedefe bağımlı bir dürtü olarak daha iyi anlaşılır Bundan dolayı Thomizm, insan ve davranışlarına dair görüşleriyle bir tür entelektüalizmi temsil etmektedir: Akıl iradeden üstündür Karşıt duruş olan iradecilik, iradenin akla üstün geldiğini iddia eder (bkz bu bölüm, Bilgi ve İraªde)