08-23-2012
|
#3
|
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Antikitede Bilimler Ve Diğer Disiplinler
HUKUK
Sofistler ve Sokrates'ten Platon ve Aristo'ya, bütün bir Stoacı okulun etkin olduğu yıllar boyunca hukukî düşünceler merkezde olmuştur Bunlar hukukun kaynağı ve doğrulanması hakkındaki temel, teorik sorulara mahsustur: Hukukun evrensel olarak geçerli ve birleştirici bir temeli var mıdır? Yoksa hukuk ni?*hayette sadece gücün ve geleneğin bir ifadesi midir? Bu tartışmayı Thrasymachus ve Sokrates'ten doğal hukuk teorisinin Stoacı versiyonuna değin takip ettik Bu tartışmayı Ortaçağdaki Hıristiyan ilahiyatı ve bu soruya modern biçim?*deki yaklaşımlar üzerinden takip etmeyi sürdüreceğiz Bundan başka, Epikürcülükte olduğu gibi, hukuk üzerine teorik düşünceler yararlılık hesaplarından oluşan bir derlemeye aittir: Bu yöntem hukuki kararla?*rın etkilerini tartışır Bu problem daha sonraları yararcı gelenek içinde, Bent-ham ve Mili gibi yasaların varoluş nedenlerine uygun şekilde işlev gösterip gös?*termediklerine karar vermek amacıyla tedricen toplumsal idrak kazanmaya ça?*balayan düşünürler tarafından ele alınacaktır Antik çağda, hukuka dair teorik düşüncelerde, aynı zamanda, şehirlerin yükseliş, gelişme, olgunlaşma, yozlaş?*ma ve dağılmalarına dair, genellikle biyolojiden ilham alan teoriler biçiminde öne sürülen, ne gibi koşulların toplumsal gerilemeye yol açtığına dair pek çok tartışma mevcuttur Örnek olarak, şehirlerin gerileme ve düşüşlerine dair böy?*le teorileri Aristo ve Platon'da da buluruz Bu yazarlar bazı toplumlardaki ge?*lişmelere dair çeşitli gözlemleri ve işleyişi etkilemek için hangi hukuki ve diğer türden adımların atılması gerektiği konusunda yapılan klasik tartışmaları su?*narlar
Yunanlıların siyasî ve hukukî dünya ile meşguliyet dereceleri akılda tutma?*ya değer bir husustur Ayrıca önde gelen çoğu Romalı Stoacının hukuki sistem hakkında birinci elden bilgiye sahip devlet adamları oldukları hatırda tutmaya değerdir; Marcus Aurelius bir imparator, Seneca bir senatör ve Cicero pek çok kademede görev yapmış bir devlet adamıydı Roma hukuku daha sonraları Av?*rupa hukukunun temeli haline geldi Roma hukuku böylesi iyi gelişmiş hale sa?*dece teorik mirası nedeniyle gelmedi Aynı zamanda pek çok farklı etnik ve kül?*türel grubu içinde barındıran bu imparatorluk için Romalıların ortak bir hukuk sistemi yaratmaya çabalamaları nedeniyle ulaştı Böyle çeşitlilik içeren bir top?*luma (kültürel uyumu benimsemeden) ortak bir hukuk sistemi üretebilmek için, soyutlama (teorik) düzeyi yükseltilmeli ve herkes adına ortak bir payda olabilecek genel kurallar düzenlenmelidir
Şu halde, hukuk ilminin profesyonel ve normatif bir yorum bilim olarak ge?*lişim gösterdiğini söyleyebiliriz (Yunanca: hermeneuein: "tefsir etmek, yorum?*lamak") Bu demektir ki profesyonel bir topluluk; evrensel, normatif yasalar ve kurallar ışığında, belli davaları yönetmek üzere yetiştirilmiştir Bu durumda eğitim, sadece yazılı kanunların bilgisini edinmekle ilgili (ve iyi bir toplumun nasıl kurulduğuna dair) olmayıp, aynı zamanda yeni bir davayı belli bir türde?*ki davalardan biri olarak (yani belirli bir yasaya tabi olduğunu) tanımlayabil?*mek için gerekli olan, uygulamaya dair hüküm bilgisi ile de ilgilidir Bu, Aris?*to'nun ahlak ve siyaset ile ilgili tartışmalarında değindiği uygulanabilir bilgelik şeklidir: Yani yasayı, geçmişten gelen ve siyasî olarak onaylanmış hukuki gö?*rüşler ışığında yorumlayabilme becerisidir
|
|
|
|