F-35 Lightning İi Uluslararası Katılımlar

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-21-2012

Uluslararası Katılımlar

Katılım ülkeleri:

Birincil müşteri: ABD 1

seviye: Birleşik Krallık 2

seviye: Hollanda ve İtalya 3

seviye: Kanada, Türkiye, Avustralya, Norveç ve Danimarka Güvenlik işbirlik katılımcıları (SCP): İsrail ve Singapur

X-35 prototipi yakıt ikmali yaparken

ABD programın birincil müşterisi ve destekçisidir

Türkiye, İtalya, Hollanda, Kanada, Norveç, Danimarka, Avustralya ve Büyük Britanya programa toplam 4

375 milyon $(ABD Doları) katkıda bulunmuştur

Programın toplam maliyeti yaklaşık olarak 40 milyar $(ABD Doları) olarak tahmin edilmektedir(ABD tarafından genellikle saklı tutulur)

Uluslararası katılımlarda 3 seviye vardır ve katlımcılar bulundukları finansal katkıya göre seviyelendirilir

Büyük Britanya "1

seviye" partnerdir ve 2

5 milyar $ (ABD Doları)'lık katkıda bulunmuştur

"2

seviye" partnerler ise 1 milyar $ (ABD Doları) katkı yapan İtalya ve 800 milyon $ (ABD Doları) ile Hollanda'dır

"3

seviye" partnerler ise Kanada - 440 milyon $ (ABD doları); Türkiye - 175 milyon $ (ABD Doları); Avustralya - 144 milyon $ (ABD Doları); Norveç - 122 milyon $ (ABD Doları) ve Danimarka - 110 milyon $ (ABD Doları)

İsrail ve Singapur ise güvenlik yardımına katılmışlardır

Hollanda
Hollanda JSF'nin ilk ortaklarından olmasına rağmen 2009 Nisan ayında F-35 alımı konusunda ciddi tartışmalar sahne olmuş bir ülkedir

Ülkedeki işçi partililer F-35'in maliyetinin artması ve henüz birim fiyatının belli olmaması sebebiyle alımın iptal edilmesi fikrini öne atmış, ancak koalisyonun diğer ortağı olan Hristiyan Demokratlar projenin devamından yana olmuşlardır

Mecliste süren uzun tartışmalar sonucunda Hollanda meclisten kendi lehine önemli bir karar çıkarttırmış ve Lockheed Martin'e kabul ettirmiştir: İlk F-35 test uçağı temin edilecek ve Hollanda eğer bu uçağı kendi ihtiyaçlarına uygun bulmayıp anlaşmadan vazgeçerse 113 milyon avronun sadece 20 milyon avrosunu ödeyecek

Kalan maliyet ise Lockheed Martin'in sorumluluğunda karşılanacak

Türkiye
Türkiye JSF(Joint Strike Fighter) Projesine 12 Temmuz 2002'de yedinci uluslararası partner olarak katılmıştır

Ayrıca Türkiye yapacağı F-35 üretimi ile ilgili olarak karşılıklı anlayış muhtırası imzalamıştır

Türkiye 116+18 adet F-35A "CTOL/Hava Kuvvetleri(Geleneksel kalkma ve inme)versiyonu" siparişinde bulunmuş ve bu uçaklar için 11 milyar $ (Amerikan Doları) ödeyeceği bildirilmişitir

Türkiye'deki uluslararası üretime katkıyı Tusaş Havacılık ve Uzay Sanayi tarafından lisanslı olarak yapılması planlanmaktadır

Ayrıca üretilen bütün uçakların motor bölümü ve diğer kısımlardan bazılarının parçaları Türkiye'de üretilecektir

İlk motor teslimatı yakın zaman önce gerçekleşmiştir

Ayrıca uçağın elektronik kablo tesisatını üreten Hollanda'lı firma dördüncü fabrikasını Türkiye'de açmıştır

Türkiye için ilk teslimatın ise 2014 yılında alınması planlanmaktadır

Avustralya
Hollanda'dan sonra Avustralya'da da projenin maliyetleri konusunda soru işaretleri oluşmuş ve bazı iddialar basına yansımıştır ancak Avustralya Savunma Bakanlığı bürokratlarının 2009 Mayıs ayında kaleme aldığı Beyaz Kitap'ın yazarlarının yorumunda, Avustralya için 2030 yılına kadar beşinci nesil savaş uçağı alternatifinin sadece F-35 olduğu, zira 20 yıl boyunca F-35'ten daha üstün bir uçak olmayacağı iddia edilmiştir

Yapılan yorumda, F-35'in stealth özelliği ve modern aviyoniği ile her türlü tehdite cevap verebilecek bir uçak olacağı dile getirildi

Avustralya, 100 adet F-35A (CTOL) tipi taarruz uçağı tedarik etmeyi planlıyor

Bu uçaklar, F/A-18A/B Hornet'lerin yerine geçerek F/A-18F Super Hornet uçaklarını tamamlayacaklardır

Kaynak : Wikipedia

08-21-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	F-35 Lightning İi Uluslararası Katılımlar Uluslararası Katılımlar Katılım ülkeleri: Birincil müşteri: ABD 1 seviye: Birleşik Krallık 2 seviye: Hollanda ve İtalya 3 seviye: Kanada, Türkiye, Avustralya, Norveç ve Danimarka Güvenlik işbirlik katılımcıları (SCP): İsrail ve Singapur X-35 prototipi yakıt ikmali yaparken ABD programın birincil müşterisi ve destekçisidir Türkiye, İtalya, Hollanda, Kanada, Norveç, Danimarka, Avustralya ve Büyük Britanya programa toplam 4375 milyon $(ABD Doları) katkıda bulunmuştur Programın toplam maliyeti yaklaşık olarak 40 milyar $(ABD Doları) olarak tahmin edilmektedir(ABD tarafından genellikle saklı tutulur) Uluslararası katılımlarda 3 seviye vardır ve katlımcılar bulundukları finansal katkıya göre seviyelendirilir Büyük Britanya "1 seviye" partnerdir ve 25 milyar $ (ABD Doları)'lık katkıda bulunmuştur "2 seviye" partnerler ise 1 milyar $ (ABD Doları) katkı yapan İtalya ve 800 milyon $ (ABD Doları) ile Hollanda'dır "3seviye" partnerler ise Kanada - 440 milyon $ (ABD doları); Türkiye - 175 milyon $ (ABD Doları); Avustralya - 144 milyon $ (ABD Doları); Norveç - 122 milyon $ (ABD Doları) ve Danimarka - 110 milyon $ (ABD Doları) İsrail ve Singapur ise güvenlik yardımına katılmışlardır Hollanda Hollanda JSF'nin ilk ortaklarından olmasına rağmen 2009 Nisan ayında F-35 alımı konusunda ciddi tartışmalar sahne olmuş bir ülkedir Ülkedeki işçi partililer F-35'in maliyetinin artması ve henüz birim fiyatının belli olmaması sebebiyle alımın iptal edilmesi fikrini öne atmış, ancak koalisyonun diğer ortağı olan Hristiyan Demokratlar projenin devamından yana olmuşlardır Mecliste süren uzun tartışmalar sonucunda Hollanda meclisten kendi lehine önemli bir karar çıkarttırmış ve Lockheed Martin'e kabul ettirmiştir: İlk F-35 test uçağı temin edilecek ve Hollanda eğer bu uçağı kendi ihtiyaçlarına uygun bulmayıp anlaşmadan vazgeçerse 113 milyon avronun sadece 20 milyon avrosunu ödeyecek Kalan maliyet ise Lockheed Martin'in sorumluluğunda karşılanacak Türkiye Türkiye JSF(Joint Strike Fighter) Projesine 12 Temmuz 2002'de yedinci uluslararası partner olarak katılmıştır Ayrıca Türkiye yapacağı F-35 üretimi ile ilgili olarak karşılıklı anlayış muhtırası imzalamıştır Türkiye 116+18 adet F-35A "CTOL/Hava Kuvvetleri(Geleneksel kalkma ve inme)versiyonu" siparişinde bulunmuş ve bu uçaklar için 11 milyar $ (Amerikan Doları) ödeyeceği bildirilmişitir Türkiye'deki uluslararası üretime katkıyı Tusaş Havacılık ve Uzay Sanayi tarafından lisanslı olarak yapılması planlanmaktadırAyrıca üretilen bütün uçakların motor bölümü ve diğer kısımlardan bazılarının parçaları Türkiye'de üretilecektirİlk motor teslimatı yakın zaman önce gerçekleşmiştirAyrıca uçağın elektronik kablo tesisatını üreten Hollanda'lı firma dördüncü fabrikasını Türkiye'de açmıştırTürkiye için ilk teslimatın ise 2014 yılında alınması planlanmaktadır Avustralya Hollanda'dan sonra Avustralya'da da projenin maliyetleri konusunda soru işaretleri oluşmuş ve bazı iddialar basına yansımıştır ancak Avustralya Savunma Bakanlığı bürokratlarının 2009 Mayıs ayında kaleme aldığı Beyaz Kitap'ın yazarlarının yorumunda, Avustralya için 2030 yılına kadar beşinci nesil savaş uçağı alternatifinin sadece F-35 olduğu, zira 20 yıl boyunca F-35'ten daha üstün bir uçak olmayacağı iddia edilmiştir Yapılan yorumda, F-35'in stealth özelliği ve modern aviyoniği ile her türlü tehdite cevap verebilecek bir uçak olacağı dile getirildi Avustralya, 100 adet F-35A (CTOL) tipi taarruz uçağı tedarik etmeyi planlıyor Bu uçaklar, F/A-18A/B Hornet'lerin yerine geçerek F/A-18F Super Hornet uçaklarını tamamlayacaklardır Kaynak : Wikipedia