Prof. Dr. Sinsi
|
Mehmet Celal
Mehmet Celal (d 1876,İstanbul) kendi döneminin en popüler yazarı ve şairidir
=Biyografi=
Jandarma Dairesi Başkanı General Hakkı Paşa`nın oğlu olan Mehmet Celal,düzenli bir eğitim görmemesine rağmen kendini yetiştirmiştir Genç yaşta yazınla ilgilenmeye başlamış,Jandarma Dairesi Yazışma Bürosu`na memur olarak girmiştir İçkiye düşkünlüğünden dolayı memurluktan atılan Mehmet Celal,özel okullarda Türkçe dersleri vermeye başlar
Beş kere evlenen ve boşanan aydının evine yapılan aramalarda Padişah II Abdülhamit`in aleyhine yazdığı yazılardan dolayı tutuklanır 1912 yıında henüz kırk beş yaşındayken ölen Mehmet Celal,Yenikapı Mevlevihanesi mezarlığına gömülmüştür
=Sanatı=
==Dönemindeki Edebiyat Dünyası==
O dönemde,bir taraftan eski Divan şiiri anlayışıni izleyenler bir taraftan Muallim Naci`nin öderlik yaptığı yeniye açık ama Divan şiiri anlayışını sürdürenler,diğer yandan Muallim Naci 1850'de İstanbul'da doğdu 12 Nisan 1893'te İstanbul'da yaşamını yitirdi Asıl adı Ömer'dir Babasının ölümü üzerine 7 yaşında dayısının yanına [[Varna]]'ya gitti Orada medrese öğrenimi gördü Varna Rüştiyesi'nde öğretmenlik yaptı Sait Paşa'nın özel kâtibi olarak Rumeli ve Anadolu'nun birçok kentini dolaştı İlk şiirlerini 1867'den başlayarak yazdı "Naci" takma ismini kullandı
Servet-i Fünun şairleri dolayısıyla çok canlı bir şiir ortamı vardı Yazın tartışmaları hükümetin dikaktini çekecek kadar ateşliydi
==Şiir Anlayışı==
İlk şiir kitabı olan Ada `yı daha 19 yaşında iken yayınlayan Mehmet Celal şiir yazmaya küçük yaşlarda başladı Mehmet Celal,dönemindeki edebiyat ortamı içinde Muallim Naci`nin yolunu izleyerek Servet-i Fünunculara şiddetler saldırılarda bulundu;ama bu arada Batı`dan gelen etkileri de pek reddetmedi Bu konudaki kimi eleştiri ve yazıları Divan şairleriyle ilgili kitaplar olan Elvah-ı Ma`sumane ve Makalat-ı Edebiye (1895) adlı yapıtlarında yer almaktadır Şiirerini kolayca ve kısa zamanda yazdığı için şair-i zi-irtical (doğaçlama yapabilen şair) sanıyla ünlenen aydın,titiz bir sanat endişesi ve kudreti taşımayan ve bütün değerini gerek içerik gerekse ifadesindeki samimilikten alan şiirler yazmıştır
==Öykü ve Roman Anlayışı==
Mehmet Cela`in anlatı yapıtları,
Namık Kemal`in açtığı yazınsal anlattığı çığırıyla Tanzimat edebiyatının meşhur gazeteci, siyâsetçi, şâir ve yazarı 21 Aralık 1840ta Tekirdağda doğdu 1889da mutasarrıflık yaptığı Sakız Adasında öldü Bolayıra gömüldü Yenişehirli Mustafa Âsım Beyin oğlu, Râtib bin Osman Paşanın torunudur Anası Fatma Zehra hanım, Arnavuddur
Ahmed Mithat Efendi `nin geliştirdiği popüler anlatı anlayışının arasında bir yerdedir Popüler anlatıya daha yakındır Bu nedenle romanları ve öyküleri kolay anlaşılır Okuru ilk anda duygularıyla kavrayan yapıtlardır Romanlarında kendi yaşamından esinlendiği gibi,örneğin Leman (1910) roman,karşı çıtığı Servet-i Fünun yazarlarından Halit Ziya Uşaklıgil `in Aşk- Memnu (1900) romanından belirgin izler taşır
=Yapıtları=
==Şiir==
Ada`da Söylediklerim (1886),Gazellerim (1894),Zade-i Şair (Şair Oğlu,1895),Asar-ı Celal (Celal`in Yapıtları,1896),Şir-i Gaza (Gaza Aslanı,1896),Şairane (1896)
==Roman ve Uzun Öykü==
Orora (1886),Venüs (1887),Bir Kadının Hayatı (1890),Elvah-ı Sevda (Sevda Görünümleri,1892),Küçük Gelin (1892), Mükaat (1894),Zehra (1895),Rene (1895),Bir Sefil Kadının Hayatı (?),Danemalude (İffetsiz,1900),Kuşdili`nde (1910),Leman (1910),Nedamet (Pişmanlık,1910),İsyan (1910)
==Öykü==
Margarit (1890),Vicdan Azabları yahut Bilinmeyen Kıymet (1892),Müzeyyen (1899),İsmete Taarruz (1900),Ninni (1900),Solgun Yadigarlar (1901),Samimiyet (1901),Piyano (1902)
==Eleştiri==
Makalat-ı Edebiyye (1902)
Bu makale, online kullanıcı topluluğu tarafından oluşturulan ve düzenlenen özgür ansiklopedi projesi Wikipedia'nın Türkçe versiyonu Vikipedi'deki Mehmet Celal maddesinden kopyalanmıştır Bu makale, GNU Özgür Belgeleme Lisansı ilkeleri kapsamında özgürce kullanılabilir
|