Prof. Dr. Sinsi
|
Meksika - Ekonomik Göstergeler
Meksika’nın nüfus artışı, ülke ekonomisine büyük ölçüde tesir eder, her yıl yaklaşık 800 000 kişilik net iş gücü artışı vardır Bunlara iş temin edilmesi gerektiğinden büyük bir mesele ortaya çıkar
Meksika’da gelir dağılımında büyük eşitsizlik vardır Sanâyi işçileri, tarım işçilerine nazaran beş misli fazla gelire sâhiptir Bu büyük fark, mâmul tüketim maddelerinin iç piyasada yaygın olarak satılmasını geciktirmektedir
Meksika sanâyisi büyük ölçüde ülkenin yeraltı zenginliklerini işlemeye dayanır Çelik, sanâyi sektöründe önemli bir rol oynar Yıllık çelik üretimi beş milyon tonun üstündedir Çelik, uzun zamandan beri öncelikle Kuzey Meksika’da (Monclova ve Montorkrey) üretilmektedir Veracruz’da, Ciuda Lazaro Carden’da yeni çelik fabrikaları açılmıştır Kömür üretimi yetersiz olup, 11 000 000 ton civârındadır Yeni bulunan petrol yatakları (Poza Rica, Panuco, Veracruz’un kuzeyi) ile petrol üretimi yılda 910 137 000 varile çıkmıştır Tabiî gaz ve petrol iç ihtiyaçlara cevap verir ve çoğu sanâyi tesislerinin temelini teşkil eder (Tampico, Poza Rica, Mexico City’de petrol rafinerileri) Meksika, gümüş üretiminde (2400 ton) Kanada’dan sonra dünyâda ikincidir Flor, baryum oksit ve tuz, ABD’ye ihraç edilir Sodyum güçlü bir selüloz sanâyiine imkân verir Bu sanâyi bilhassa Mexico City’de Veracruz’da, Colima’da ve Chihvahua’da gelişmiştir Ülkede kimyevî gübre sanâyii de gelişmiştir Çimento, kauçuk otomobil sanâyileri de önemlidir
1910 ihtilâlinden önce köylü âilelerin % 95’inin toprağı olmadığı tahmin edilmektedir Bu ihtilâlin getirdiği tarım reformuyla köylüye toprak dağıtılmıştır 1910’dan beri önceden toprağı olmayan üç milyon tarım işçisi 90 milyon hektarlık toprak sâhibi olmuştur Tarım sektöründeki üretim artışı, nüfus artışını karşılayacak seviyede değildir İç piyasadaki talep, dayanıklı mallar, tahıl (buğday ve mısır) süt tozu, yağ tohumları ithal edilerek karşılanmaktadır Pamuk, şeker, sebze, meyve, tâze süt, iç tüketime ayrılmıştır
Mısır, Meksika’nın her tarafında yetiştirilir Ülke topraklarının ekime elverişli olan kısmının yaklaşık yarısı bu bitkiye ayrılmıştır Fasulye, en çok ekilen ikinci bitkidir Diğer bitkiler sınırlı miktardaki topraklarda yetiştirilir 800 000 hektardan fazla bir arâzide, bilhassa kuzeybatının sulanan vâdilerinde ve Merkezi Bajio bölgesinde buğday ekilir Süpürge darısı (sorghum) üretimi artırılmaktadır Kış sebzeleri bilhassa kuzeybatıdaki Sinalova eyâletinde yetiştirilir Tropikal bitkiler kıyı bölgelerinde ve güneyde yetişir
Meksika’da ithâlât ve ihrâcat dengesizdir Ticâret açığı, çok fazladır En çok mâmül maddeler ithal edilir Tarım ürünleri (bilhassa sığır, kahve kış sebzeleri) ihraç mallarının % 25’ini teşkil eder Meksika’nın en büyük müşterisi ABD olup, ihraç mallarının % 63’ü bu ülkeye gider İthâlatın büyük çoğunluğu da bu ülkeden yapılır Turizm ülkeye her yıl bir milyar dolarlık gelir sağlamaktadır Ayrıca artan iş gücüne, iş sahaları temin edilmektedir
Ulaşım: Meksika 26 000 km’lik demiryolu ağına sâhiptir Karayollarının uzunluğu 235 431 km’ye ulaşır Karayollarının % 45’i asfalt kaplanmıştır Meksika Körfezi kıyısındaki Veracruz ve Pasifik kıyısındaki Acapulco, Meksika’nın eski deniz limanlarıdır Diğer büyük limanlar, körfez kıyısındaki Tampico ve Pasifik kıyısındaki Mazotlan, Manzanillo ve Cindada Lazero Cardenas’tır
Ülkede hava ulaşımı çok yaygındır Birçok şehirlerinde havaalanı olup, sayısı 78’i bulmaktadır
GSYİH: Satınalma Gücü paritesi - 915 milyar $ (2000 verileri)
GSYİH - reel büyüme: %7 1 (2000 verileri)
GSYİH - sektörel bileşim: tarım: %5
endüstri: %27
hizmet: %68 (2000)
Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %9 (2000 verileri)
İş gücü: 39 8 milyon (2000)
Sektörlere göre işgücü dağılımı: tarım %20, endüstri %24, hizmet %56 (1998)
İşsizlik oranı: %2 2 (2000)
Endüstri: Yiyecek, içecek, tütün, kimyasal ürünler, demir ve çelik, petrol, madencilik, tekstil, giysi, motorlu araçlar, tüketim malları, turizm
Endüstrinin büyüme oranı: %7 5 (2000 verileri)
Elektrik üretimi: 182 492 milyar kWh (1999)
Elektrik tüketimi: 170 754 milyar kWh (1999)
Elektrik ihracatı: 11 milyon kWh (1999)
Elektrik ithalatı: 1 047 milyar kWh (1999)
Tarım ürünleri: Mısır, buğday, soya fasulyesi, pirinç, baklagiller, pamuk, kahve, meyve, domates, sığır eti, kümes hayvanları, süt ürünleri, ağaç ürünleri
İhracat: 168 milyar $ ( 2000)
İhracat ürünleri: Sanayi malları, petrol ürünleri, gümüş, meyve, sebze, kahve, pamuk
İhracat ortakları: ABD %88 6, Kanada %2, İspanya %0 9, Almanya %0 9, Japonya %0 6, İngiltere %0 6, Hollanda Antilleri %0 5, İsviçre %0 3 Venezuela %0 3, Şili %0 3 (2000 verileri)
İthalat: 176 milyar $ (2000)
İthalat ürünleri: Metal kesme makineleri, çelik ürünleri, tarım makineleri, elektrik cihazları, motorlu araçlar için yedek parçalar, uçak ve uçak parçaları
İthalat ortakları: ABD %73 6, Japonya %3 7, Almanya %3 3, Kanada %2 3, Güney Kore %2, Çin %1 6, Tayvan %1 2, İtalya %1, Brezilya %1 (2000 verileri)
Dış borç tutarı: 162 milyar $ (2000)
Para birimi: Meksika Pesosu (MXN)
Para birimi kodu: MXN
Mali yıl: Takvim yılı
|