Gravür

Bir baskı tekniği olarak matbaacılıkta ve Bir yazıyı ya da resmi, kâğıtlara basma yoluyla çoğaltmak işi İnsanlar için yazmak ve okumak ihtiyacı, o kadar kesindir ki, matbaacılığın keşfinden çok yıllar önce, mağaralarda yaşayan insanlar devrinden başlayarak, bu ihtiyacın türlü

sanat ürünlerinin yaratımında kullanılan gravür, bir kazıma şekli, çukurbaskı veya oyma baskı olarak adlandırılabilir Baskı yapılacak görüntü ahşap, metal veya taş levha üzerine çeşitli yöntemler (elle kazıyarak veya asite yedirme) aktarıldıktan sonra levha mürekkep ile sıvanır Levhanın yüzeyi temizlenince mürekkep yalnız çukur yerlerde kalır ve levhanın üzerindeki görüntü baskı uygulanarak kağıda aktarılır


1- Bir etkinliğin gerçekleştirilmesi veya belli bir işin yapılmasıyla ilgili yöntem, bilgi ve kuralla*rın tümü 2- Bir işi belli bir estetik duyguyu yansıtacak bir biçimde gerçekleştirme tarzı Doğada olmayan bir şeyi yaratma ama*cına yönelmiş rasyonel faaliyet 3- Sanat eserlerinin yaratılmasını mümkün kılan doğal yeteneğe dayalı ya da deneyim yoluy*la kazanılmış beceri ya da ustalık Birtakım fiziki araçları, arzu edilen sonuçlara ulaşmak üzere, sezgi ya da bilgi yoluyla öğrenilen estetik ilke

15 yüzyıldan sonra ortaya çıkışından itibaren gravür, günümüze kadar sanatçıları tarafından yaygın bir biçimde kullanılmış ve geliştirilmiştir Günümüzde bir çok sanatçı gravür baskı tekniğinden sanat baskılarının üretilmesinde yararlanmaktadır Matbaacılıkta ise 19 Yüzyılın sonlarına kadar basımı yapılan kitaplarda yer alan resimlerin kaliteli reprodüksiyonu için kullanılan gravür, bir baskı tekniği olarak günümüzde fotogravür ya da tiftruk baskı (rotagravür) biçiminde kullanılmaktadır


1Gezi eserleri ve gezi albümleri


Genel olarak gezi eserleri içine serpiştirilen gravürler kimi eserlerde ayrı bir ciltte albüm ya da taşbaskılarını albüm şeklinde yayınlamıştır


2Dergiler ve yıllıklar


Batı dünyasında yayınlanan kaliteli dergilerde 15 yüzyıl olayları, ölümler, doğumlar ve diğer önemli gelişmeler

Osmanlı İmparatorluğu ile ilgili daha çok haber niteliğindeki yazılar gravürlerle süslenerek zenginleştirilmiştir 1854-1856 Osmanlı Devleti, 13 yüzyıl sonlarından 20 yüzyılın ilk çeyreğine değin varlığını sürdüren Türk devleti Anadolu'da kurulmuş, sınırları tarihi boyunca çok değişmekle birlikte en geniş döneminde bugünkü Arnavutluk, Yunanistan, Bulgaristan, Yugoslavya, Romanya ye Akdeniz'in doğusundaki adaları, Macaristan ve Rusya'nın bazı kesimlerini, Kafkasya, Irak, Suriye, Filistin ve Mısır'ı, Cezayir'e kadar tüm Kuzey Afrika'yı ve Arabistan'ın bir bölümünü kapsamıştır

Kırım Savaşı ve 1877-1878 Türk-Rus savaşı sırasında başta Kırım Savaşı, 12 Mart 1854-10 Eylül 1855 tarihleri arasında gerçekleşen, Sultan Abdülmecid devrinde Osmanlı, Fransız ve İngiliz devletlerin Rusya'ya karşı yaptıkları savaş


Sultan Abdülmecid'in Osmanlı İmparatorluğunu diriltmek amacıyla giriştiği reformlar, kendini "hasta adam"ın varisi sayan Rus çarı Nikolay I'i memnun etmemişti Bu yüzden, Türkiye'deki bütün ortadoksların himayesine verilmesini istedi ve padişahın ret cevabı üzerine Enflak-Boğdan

İstanbul ve İstanbulda günlük yaşam olmak üzere, İmparatorluğun diğer kentlerinin görüntüleribu dergilerde oldukça çokturBu dergilere örnek olarak Pariste yayınlanan "LIllustration", Londrada yayınlanan "The illustrated London news" ve "The graphic" i gösterebiliriz Bunun yanısıra İstanbul ile ilgili nefis gravürler içeren Leipzigde yayınlanan "Hesperos" da ve Londrada yayınlanan "He brettanikos aster" adlarında kaliteli iki Rumca dergi vardırİstanbulda çıkan İstanbul, Marmara Bölgesi'nde il ve Türkiye'nin en büyük kenti Tarih boyunca çeşitli imparatorluklara başkentlik yapan, 133 milyar dolarlık yıllık üretimiyle Dünyada 34 sırada yer alır Türkiye'nin kültür ve finans merkezidir İstanbul, 41° K, 29° D koordinatlarında yer alır Marmara kıyısı ve İstanbul Boğazı (Boğaziçi) boyunca, Haliç'i de çevreleyecek şekilde Türkiye'nin kuzeybatısında kurulmuştur

Servet-i Fünun da gravür ve taşbaskı resimleriyle yayınlanan dergilerden biridir


3Özel konularda yazılmış eserler


Bu tür eserlerin başında

Osmanlı İmparatorluğu ile ilgili tarihi ve sosyal içerikli yayınlar gelir Mouradgea dOhssonun "Tableau général de lEmpire Othoman", Osmanlı Devleti, 13 yüzyıl sonlarından 20 yüzyılın ilk çeyreğine değin varlığını sürdüren Türk devleti Anadolu'da kurulmuş, sınırları tarihi boyunca çok değişmekle birlikte en geniş döneminde bugünkü Arnavutluk, Yunanistan, Bulgaristan, Yugoslavya, Romanya ye Akdeniz'in doğusundaki adaları, Macaristan ve Rusya'nın bazı kesimlerini, Kafkasya, Irak, Suriye, Filistin ve Mısır'ı, Cezayir'e kadar tüm Kuzey Afrika'yı ve Arabistan'ın bir bölümünü kapsamıştır

Dimitri Kantemirin "The history of the growth and decay of the Ottoman Empire", 1877-1878 Türk-Rus savaşı kaleme alınan "Cassells illustrated history of the Russo-Turkish war" ve "Russed et Turcs: la guerre dOrient" adlı eserleri örnek olarak gösterebiliriz