Prof. Dr. Sinsi
|
Çorum (İl) Ekonomi
Ekonomi
Dosya:Osmancık ve çeltik tarlaları jpg
Osmancık ve çeltik tarlaları Çeltik, Kızılırmak boyunca İskilip, Çorum, Osmancık ile Kargının tüm ovalarında olur ve Türkiye üretiminin yıllara göre %10 - 12'si Çorum ilinden çıkar
Çorum ilinin ekonomisi; tarım, hayvancılık, sanayi ve ticarete dayanır
2000 yılı istatistiklerine göre Çorum il ekonomisinde sektörlere göre dağılımı; hizmetler %32, ticaret %30, tarım %25, sanayi %9, inşaat %4 olarak meydana gelmiştir
İlin coğrafi konumu nedeniyle İç Anadolu bölgesi ile Karadeniz bölgesi arasında önemli bir geçiş yolu üzerinde olması önemini artırmakta olup ekonomisini olumlu olarak etkilemektedir Ankara ile Samsun arasında kuzey - güney doğrultusunda geçiş üzerinde yer aldığı gibi batı - doğu doğrultusunda da Kastamonu, Çankırı, Amasya ve Tokat illeride Çorum topraklarında yer alan yollardan yararlanmaktadırlar
İl dışından alınan ürünler olarak; beyaz eşya, petrol ürünleri, otomotiv yedek parçası, makinalar, kazanlar, mekanik araçlar, hazır giyim gibi kalemlerdir İl dışına satışı yapılan üretim kalemleri ise; süt ve süt ürünleri, çimento, bal, yumurta, kazanlar, makinalar, mekanik araçlar, hazır giyim, ayakkabı, değirmencilik ürünleri, kağıt ve karton türleridir
Tarım
İskilip ilçesi civarı bir fasulye tarlası, yazın yeşil olarak, kurutup kışlık yahut konserve olarak tüketilir
Bamya, Kargı ve Hacıhamza Türkiye üretiminin %8 - 10'unu karşılar
Sarımsak
Soğan; İskilip, Sungurlu ve Çorum ovaları ana üreticiler olup Türkiyenin yıllara göre %8 - 12'i karşılanır
Haşhaş
Çorum ilinde çeşitlenmiş tarım yapısı olup ürün yelpazesi geniş üretim miktarları fazladır En çok yetiştirilen tarım bitkileri; buğday, şekerpancarı, arpa, soğan, domates, patates, kavun, karpuz, hıyar, üzüm, nohut, fiğ, pirinç, ayçiçeği, yeşil mercimek, ceviz, elma, kiraz, gebere 2002 yılı Türkiye istatistiklerine göre yeşil mercimeğin %14'ü, pirincin %11'i, soğanın %8'i Çorum ilinde üretilmiştir Geleneksel yöre sebze ve meyvelerinin dışında olanlarda özellikle İskilip ve bölgesinin mikro klima iklimi sayesinde yetişebilmektedir; Antepfıstığı, haşhaş, kayısı, Trabzon Hurması gibi bitkilerde yetişebilmektedir 2002 yılında ildeki traktör sayı 20 929 adet
2004 Yılındaki Tarım Arazileri
Arazi
Miktar (ha)
Ekili Arazi
474 126
Nadas Arazisi
121 757
Bağ Arazisi
9 093
Meyve Arazisi
2 876
Sebze Arazisi
11 753
Tarıma elverişli kullanım dışı alan
2 863
Tarım Arazisi
662 468Yıllara Göre Traktör Sayısı
1970
1 862
1979
9 234
2002
20 929
2005
30 505
Ekin, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale böyük ölçüde kuru tarım arazilerinde üretilirek elde edilir Mısır bitkisi iklim özelliğince su ister, çeltik tümüyle su içinde olan tavalarda üretilir Üretim genellikle ve çoğunlukla üretici eliyle tahıl borsasında satılmakta yahut un ve yem fabrikalarına verilmektedir
2005 yılı Tarla bitkileri üretimi
Türü
Alan (ha)
Miktar (Ton)
Buğday
292 610
924 396
Arpa
87 632
282 604
Çavdar
710
1 528
Yulaf
660
1 581
Çeltik
8 280
59 097
Mısır
200
1 082
Tritikale
875
274
Nohut ve yeşil mercimek kuru tarım arazilerinde istehsal edilir yetiştirilmekte olup, kuru fasulye sulama yapmadan yetişmemektedir
2005 yılı baklagiller üretimi
Türü
Alan (ha)
Miktar (Ton)
Nohut
25 676
28 406
Kuru Fasulye
1 468
1 600
Yeşil Mercimek
9 054
9 1732005 yılı Yem bitkileri üretimi
Türü
Alan (ha)
Miktar (Ton)
Fiğ (Dane)
17 755
17 945
Fiğ (K Ot)
4 005
10 428
Mısır (Silaj)
993
46 035
Yonca (K Ot)
2 365
25 598
Korunga
1 191
4 193
Heyvan Pancarı
12
4502005 yılı Endüstri bitkileri üretimi
Türü
Alan (ha)
Miktar (Ton)
Şeker Pancarı
7 555
310 198
Haşhaş
634
205
Ayçiçeği (Yağlık)
6 955
10 004
Ayçiçeği (Çerezlik)
425
732
Patates
1 262
29 0402005 yılı Bahçe bitkileri üretimi
Türü
Alan (ha)
Miktar (Ton)
Lahana (Beyza)
161
3 811
Ispanak
220
1 321
Pırasa
73
689
Kabak (Sakız)
32
378
Kabak (Bal)
108
1 427
Hıyar
411
5 315
Patlıcan
64
444
Bamya
130
536
Domates
1 810
46 845
Biber (Sivri)
132
836
Biber (Dolmalık)
29
177
Karpuz
508
8 426
Kavun
1 736
30 799
Fasulye (Taze)
718
3 761
Barbunya (Taze)
201
1 366
Sarımsak
8
61
Soğan (Kuru)
4 689
109 659
Havuç
22
198
Turp (Bayır)
19
232
Soğan (Taze)
110
1 1742005 yılı Meyve üretimi
Türü
Miktar (Ton)
Erik
1 229
Kayısı
391
Gilas
1 104
Vişne
683
Badem
165
Ceviz
2 902
Dut
974
Üzüm
14 623
Elma
7 4262005 yılı il Gübre kullanımı
Türü
Miktar (Ton)
Saf N
60 991
Saf P205
45 559
Saf K20
11,4
Orman
Vilayetin ormanlık arazileri daha çok kuzeyinde olup Çorum, Bayat, İskilip, Osmancık ve Kargıda sık olarak mevcuttur Dağ köylerinin geçimi ormancılık üretimine bağlıdır
Toplam ormanlık arazisi 373 825 hektardır 185 873 hektar orman verimli, 187 952 hektar orman verimsizdir Bu ormanların 194 564 hektarı koru ormanı, 179 261 hektarı baltalık ormandır İl ormanlarının tümü kamu adına devlete ait olup şahıs ormanı yoktur
Dosya:Çorum ili Iskilip ilçesi çukurhan yaylası jpg
İskilip - Çukurhan Yaylası, Ormanlar vilayetin önemli bir geçim kayanğıdır
Bayat ilçesinde: Göknar, Kayın, Karaçam, Meşe, Ardıç
Kargı ilçesinde Sarıçam, Göknar, Kayın, Karaçam, Kızılçam, Meşe, Ardıç
İskilip ilçesinde: Göknar, Kayın, Karaçam, Meşe, Ardıç
Osmancık ilçesinde: Kayın, Karaçam
Laçin ilçesinde: Karaçam, Meşe
Uğurludağ ilçesinde: Karaçam, Meşe
Çorum ilçesinde: Sarıçam, Göknar, Kayın, Karaçam, Meşe
Mecitözü ve Sungurlu ilçel?rind?: Karaçam, Meşe
2005 yılı Orman üretimi
Türü
Miktar (ma³)
Tomruk
37 730
Maden Direk
4 413
Sanayi Odunu
3 641
Kağıtlık Odun
13 580
Lif Yonga Odunu
73 000
Yakacak Odun
152 9312005 yılı Orman - Mera alanı
Türü
Miktar (ha)
Çayır alanı
5 530
Mera alanı
139 582
Orman alanı
365 208
Yoz alanı
145 593
Hayvancılık
Dosya:Kızılırmak mandalar jpg
Camışlar / Mandalar, Kızılırmak içinde serinleşiyor, Osmancık
Koyunlar ve tavuklar
Bal arısı
Yumurta, Türkiye yumurta istehsalatının %5 faizi Çorum'da yapılır
Ankara - Tiftik Keçisi
Sığır
Tahıl Ambarı
İl ekonomisinde hayvancılık üretimi ikinci derecededir 2002 yılı Türkiye istatistiklerine göre il dahilinde 162 000 sığır, 139 000 koyun, 17 000 kıl keçisi, 3 000 Ankara keçisi, 5 000 manda mevcuttur Yumurta, deri, süt, arıcılık, tavukçuluk önemli hayvancılık kaynaklı ürünlerdir
Mera arazisi 139 582 hektar olup ilin hayvancılık üretimi için önem arz etmektedir
1913 yılı hayvancılık üretimi; 89 059 sığır, 195 735 koyun, 220 856 keçi, 8 000 kömüş/camış vardır Ek olarak 5 592 at, 12 575 eşek, 385 katır gibi çekim hayvanı vardı
1927 yılında üretimi devlet istatistiklerine göre; ilde 83 000 kadar sığır, 160 000 kadar koyun, 230 000 kadar keçi, 230 000 kadar tavuk ile ek olarak 80 000 kadar eşek, katır ve at diğer çekim hayvanı vardı
Lezzetli yoğurdu için özellikle camış sulak köylerde ve Kızılırmak kenar köylerinde beslenmektedir
1980 yılına kadar ilde çok sayı kıl keçisi vardı Orman alanlarında taze sürgünlere verilen zarar neticede çok sayı köyde yasaklandılar
İlde dahilinde bir adet balıkçılık üretimi ile iştigal eden şirket var olup yıllık kapasitesi 15 000 ton olup ancak 10 000 ton kadar istehsal mümkün olmaktadır
Büyük baş hayvan üretimi (adet)
Türü
2003 yılı
2005 yılı
Sığır (Kültür)
28 418
Sığır (Melez)
89 465
Sığır (Yerli)
46 461
Sığır Toplamı
162 144
164 344
Manda
4 830
3 297
At
1 104
Katır
1 245
Eşek
10 766
Küçük baş hayvan üretimi (adet)
Türü
2003 yılı
2005 yılı
Koyun
139 334
154 180
Kıl Keçisi
17 125
17 249
Tiftik Keçisi
3 285
3 6492005 yılı kuş - kanatlı ve yumurta üretimi
Türü
Miktar
Yumurtacı Tavuk
2 426 200
Et Tavuk
18 950
Ördek
10 695
Kaz
18 805
Hindi
23 680
Tavuk Yumurtası
514 318 000
Ördek Yumurtası
372 750
Kaz Yumurtası
621 400
Hindi Yumurtası
798 5002005 yılı Arıcılık üretim bilgileri
Türü
Miktar
Eski Usul Kovan Sayı
722
Fenni Usul Kovan Sayı
44 384
Bal Üretimi
565 120 kg
Bal Mumu Üretimi
13 808 kg
Arı Bakan Köy Sayısı
626
Sanayi
Çorum'daki başlıca sanayi tesisleri; çeşitli gıda maddeleri, süt ürünleri, un, yem, şeker, kereste, parke, alçı, kireç, çimento, prefabrik yapı elemanları, tuğla ve kiremit, demir - çelik döküm ve makina, dokuma, ayakkabı, ısıcam fabrikalarıdır 2001 yılında Çorum'da 10'dan fazla çalışanı olan işletme sayısı 82'dir Bunlardan 40'ı taş ve toprak sanayisi; 18'i gıda, içki ve tütün sanayisi; 10'u metal eşya, makina ve teçhizat sanayisi; 5'i metal ana sanayisi; 4'ü tekstil, giyim ve deri sanayisi; 2'si mobilya sanayisi; 1'i kağıt, kağıt ürünleri ve basım sanayisi ve 1'i de motorlu kara taşıtları sanayisine aittir Çorum ilinin sembolü olan leblebi ise Çorum, Sungurlu ve Osmancık civarlarında küçük işletmeler tarafından üretilir
2005 Yılında Çorum İlindeki Sanayi Tesisleri
İlçe : Gıda Sanayisi
Faizi (%)
Makina Sanayisi
Faizi (%)
Taş/Toprak Sanayisi
Faizi (%)
Diğer Faaliyetler
Faizi (%)
Toplam(cem)
Çorum
43
56
76
95
41
76
59
82
212
Alaca
3
3
-
-
-
-
1
1
4
Bayat
1
1
-
-
-
-
2
2
3
Boğazkale
-
-
-
-
-
-
-
-
Dodurga
-
-
-
-
-
-
-
-
İskilip
3
3
-
-
-
-
4
6
7
Kargı
8
11
-
-
1
2
-
-
9
Laçin
1
1
-
-
-
-
-
-
1
Mecitözü
2
2
-
-
1
2
-
-
3
Oğuzlar
-
-
-
-
-
-
-
-
Ortaköy
-
-
-
-
-
-
-
-
Osmancık
16
21
-
-
11
20
-
-
27
Sungurlu
9
12
4
5
-
-
6
9
19
Uğurludağ
-
-
-
-
-
-
-
-
Toplam
79
------
80
------
54
------
72
------
285
Madencilik
Çorum'da işletilmekte olan çok sayıda linyit kömür işletmesi vardır Bu işletmeler; İskilip, Dodurga ve Bayat ilçelerindedir Bu rezervlerden Bayat ve Dodurga'daki en zengin rezervdir ve en kalorili kömür de buradan çıkarılır
Bayat'ta 4000 yıllık maden ocağı galerisi bulunmuş mevcut rezerv nabit bakırdan oluşmaktadır Bayat Sağpazar köyünde 95 yılında petrol araştırmaları yapılmış ve TPAO nun 1 derece arama sahasında bulunmatır Ayrıca ilçede Tuz ve Kireçtaşıda mevcuttur
İl genelinde; bakır, manganez, çinko, antimon, demir, kurşun, asbest, linyit, grafit yatakları ile jeotermal kaynaklar olduğu tespit edilmiştir
Kaynak : Wikipedia
|