Filozoflarda Ruh Kavramı

Geç Batı düşüncesinde ruh kavramı

Tarihsel süreç boyunca ruh kavramını açıklama konusunda çeşitli girişimlerde bulunulmuştur Felsefi idealizmin düalist açıklaması, gnostik açıklama ve varoluşçu açıklama bunlardan yalnızca bazılarıdır Antik çağın maddecilerine göre ruh, canın akli kısmıdır 17 ve 18 yüzyıl maddecileri (Hobbes, Locke,La Mettrie) ise ruhu yalnızca duyumsal bilginin bir çeşidi olarak kabul etmişlerdir Diyalektik materyalizm ruhsallığı duyumlar bütünü olarak da görmemiş ve maddeden bağımsız bir ruhu kabul etmemiştir

Batı düşüncesinde ruh kavramı hakkındaki görüşlerde ruh ve beden düalitesinin vurgulandığı görülür Plotinus’un görüşünde olduğu gibi, kimi görüşlerde ruh ancak sezgisel olarak kavranabilecek akıl-ötesi bir prensiptir (kaynak) Birçok dinsel görüşte de ruh, doğaüstü yani maddi doğanın ötesindeki bir öz olarak kabul edilir Klasik Alman felsefesinde de ruhun aktif özelliği bireysel şuur etkinliği olarak kabul edilir Ruhu ilk prensip olarak kabul eden Hegel de, ruhu zihin olarak gerçekleşen bireysel şuurla ilgili görmüş ve "mutlak bilgi"nin peşinde koşan bir varlık olarak kabul etmiştir

Ruhu teori ve pratik faaliyetleri açısından da ele alan Hegel’e göre, ruh kendini bilme sürecinde maddi doğayı aşarak kendisine (zâtına) kadar yükselir

Aşağıda, Batı düşüncesini biçimlendirmiş, 16 yüzyıl ile 20 yüzyıl arasında yaşamış, tanınmış isimlerden bazılarının ruh kavramı hakkındaki görüşleri tek cümleye indirgenerek verilmiştir:

Descartes ruhu “eşyanın zıddı olan düşünen şey” olarak tanımlar
Spinoza ruhtan “ilahî cevherin özellik ve tarzı” olarak söz eder
Leibnitz ruha “kendi içine kapalı monad (teklik) alevi” adını verir
Lessing ruhu “sonsuz soluk” olarak ifade eder
Kant ruhu “mutlak olanı idrak etmenin imkânsızlığı”yla niteler
Fichte ruhu “bilgi ve fiil” olarak ifade eder
Hegel ruhu “fikrin (idea) gelişiminin kendisi” olduğunu söyler
Schelling ruhu “mistik kudret” olarak tanımlar
Nietzsche ruhu “kudretin iradesi” olarak ifade eder
Freud ruhu ego ile süperego arasındaki fark olarak belirtir
Jaspers ruhu varoluşla tanımlar
Heidegger ruhu “orada olmak” olarak ifade eder
Bloch “geleceğin kökenindeki gerçekleşme” olarak ifade eder

Alıntı
Kaynak:Vikipedi