Levha Hareketleri Nelerdir

yer kabuğunu oluşumu sağlayan parçalar nelerdir - ye kabuğu - levha hareketleri nelerdir




LEVHA HAREKETLERİ

Karaları meydana getiren ve aynı zamanda okyanusların altında devam eden yerkabuğu bir bütün değildir Yerkabuğunu meydana getiren parçalara levha denir

Bu levhaların başlıcaları; Avrasya, KAmerika, GAmerika, Pasifik, Arap, İran, Anadolu, Afrika, Hindistan -Avustralya, Antarktika, Filipin, Nazka,Karayip ve Kokos’tur

Türkiye Arap, Afrika ve Avrasya Levhaları arasında bulunmaktadır



Magmada sıcaklık ve basınca bağlı olarak oluşan konveksiyonel akıntılar vardır Bu akıntılara bağlı olarak levhalar, üzerindeki kıtalarla birlikte magmanın akıcı olan üst kısmında hareket eder

Alman meteorolog Alfred Wegener 1915'de kıtaların kayması teorisini ortaya atmıştır

Wegener teorisine göre kıtalar birinci zamanın ikinci yarısına kadar tek bir parça halinde idi Bu varsayımsal kıtaya Pangaea adını verdi

II ve III zamanlarda kıtalar parçalanarak birbirinden uzaklaşmıştır

Kıtaların arasındaki boşluklara suların dolmasıyla okyanus ve denizler meydana gelmiştir

A Wegener’in teorisi geliştirilerek 1950’de levha tektoniği teorisi adıyla yeni bir teori ortaya atıldı Bu teoriye göre yerkabuğu levha ya da tabla adı verilen çok büyük parçalar halindedir ve manto üzerinde yüzer haldedir Bu nedenle kimi zaman birbirinden uzaklaşırken, kimi zaman da birbirlerine yaklaşırlar

Levhaların birbirinden uzaklaşması sonucu okyanus tabanlarındaki kırıklar genişler ve bazaltik lavlar ortaya çıkar Bunlar katılaşarak kıtaların kenarlarına eklenir Bunun sonucunda kıtalar birbirinden uzaklaşır ve okyanus tabanları genişler

Okyanus tabanındaki kırık hatlarından çıkan magma katılaşarak okyanus sırtlarını oluşturur

Levhaların hareketi sırasında iki okyanusal levhanın çarpışması sonucunda derin okyanus çukurları ile volkanik ada yayları oluşur Ör: Japonya, Filipinler ve Mariana Çukuru

İki kıtasal levhanın birbirine doğru yaklaşması sonucunda çarpışma olur

Bu çarpışma sonucunda, sıkışma ve kırılma yoluyla kıvrımlı dağ sıraları oluşur Örneğin, Himalayalar ve Tibet Yaylası iki kıtasal levhanın yakınlaşması sonucu oluşmuştur

Ayrıca buralarda depremler ve volkanik etkinlikler de görülür