Bir Bölgede Nüfusun Yoğun Olmasının Sebepleri Nelerdir

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-20-2012

KENTSEL YERLEŞMELERDE YAŞANAN BAŞLICA SORUNLAR
1

Göçler nedeniyle kentsel nüfus hızla artmaktadır

2

Konut yetersizliği, gecekondulaşmaya buda düzensiz kentleşmeye neden olmaktadır
3

Aşırı nüfuslanma çeşitli çevre sorunlarına yol açmaktadır

(çevre kirliliği)
4

Alt yapının yetersiz kalması(yol, su, elektrik, atıksu)
5

Ulaşım hizmetleri aksamakta, trafik sorunları yaşanmaktadır

6

Sosyal ve kültürel imkânlar giderek yetersiz hale gelmektedir

Konut Tipinde Etkili Faktörler

1

İklim ve bitki örtüsü:Nemli iklim bölgelerinde genellikle ahşap evler, kurak iklim bölgelerinde ise toprak ve kerpiç evler vardır

örnek ; Karadeniz Bölgesinde ahşap, İç Anadolu, Doğu Anadolu ve G

Doğu Anadolu Bölgelerinde kerpiç evler hakimdir

2

Doğal çevrede en fazla bulunan yapı malzemesi

3

Ekonomik ve sosyal yapı: Göçebe hayatı sürdürenlerde konut genelde çadırdır

4

Ekonomik olarak gelişmişlik arttıkça betonarme yapılar artmaktadır

5

Deprem bölgeleri

Türkiye’de Nüfus ve Yerleşme

Türkiye’de Nüfus

Ülkemizdeki nüfusun sayısı ve nüfusla ilgili veriler yapılan nüfus sayımları ile elde edilir

Bu sayımlar sonucunda, toplam nüfus, nüfusun yaş gruplarına ve cinsiyete göre dağılımı, okur yazar oranı, eğitilmiş nüfus durumu, işsiz
sayısı, çalışan nüfusun iş kollarına göre dağılımı, köy ve kent nüfus sayıları belirlenir

Türkiye’de ilk düzenli nüfus sayımı 1927’de, ikinci nüfus sayımı ise 1935’te yapılmıştır

Daha sonra 5 ve 0 ile biten yıllarda nüfus sayımı yinelenmiştir

En son nüfus sayımı 1990’da yapılmış ve daha sonraki sayımların 10 yılda bir yapılması kararlaştırılmıştır

Yıllara Göre Nüfus Sayımları ve Sonuçları

1927-1990 yılları arasında Türkiye nüfusu 43 milyon kişi artmıştır

En düşük nüfus artış hızı (% 10,5)

1940-1945 arası dönemde görülür

Bu durumun nedeni II

Dünya savaşı koşullarıdır

Nüfus artış hızının enfazla olduğu dönem 1955-1960 arasıdır

Nedeni sağlık hizmetlerinin yaygınlaşması ve yanlış nüfus politikalarıdır

1960-1965 arası dönemde bir önceki döneme göre nüfus artışında azalma görülür

Nedeni yurt dışına yapılan işçi göçleridir

1985’ten itibaren nüfus artış hızında sürekli olarak azalma görülür

Türkiye’de Doğal Nüfus Artış Hızı (Doğurganlık Hızı)

Bir yıl içinde,doğum ve ölüm sayısına bağlı nüfus artışına doğal nüfus artışı hızı ya da doğurganlık hızı denir

Doğurganlık hızı, eğitime, kültüre ve ekonomik gelişime bağlı olarak değişir

Türkiye genelinde kırsal kesimde doğurganlık hızı fazladır

Doğurganlığın en az olduğu bölgeler Marmara ve Kıyı Ege, en fazla olduğu bölgeler, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu’dur

Doğurganlık Hızının Sonuçları
Doğurganlığın fazla olduğu bölgelerden ve kırsal kesimlerden iş olanaklarının fazla olduğu gelişmiş bölge ve kentlere göçler olur

Göçler nedeniyle nüfusun bölgeler arası dağılım dengesi ve cinsiyet dengesi bozulur

Doğurganlık arttıkça iç tüketim artar, hammadde kaynakları hızla tükenir, iş, eğitim, sağlık, beslenme, barınma gibi temel ihtiyaçlar karşılanamaz

Türkiye’de Göçlerin Nedenleri
Türkiye’de 1850’den itibaren kırsal kesimden kentlere doğru hızlı bir iç göç başlamıştır

Türkiye’deki göçlerin nedenleri şunlardır

Kırsal kesimdeki hızlı nüfus artışı

Tarım arazisinin mirasyoluyla parçalanıp küçülmesi

Tarımda makineleşmenin başlamasıyla oluşan işsizlik

Verimli tarım alanlarının azalması

Kan davaları ve güvenlik sorunu

Kentlerin iş, eğitim ve sağlık bakımından çekiciliği

İç göçlerin hızla artması, bir çok sorunu da beraberinde getirmiştir

UYARI : iç göçler sonucu nüfus,ülke sınırları içerisinde yer değiştirdiği için toplam nüfusta artma ya da eksilme olmaz

Nüfusun dağılım dengesi ve cinsiyet dengesi, bölgeden bölgeye değişir

08-20-2012	#3
Prof. Dr. Sinsi	Bir Bölgede Nüfusun Yoğun Olmasının Sebepleri Nelerdir KENTSEL YERLEŞMELERDE YAŞANAN BAŞLICA SORUNLAR 1Göçler nedeniyle kentsel nüfus hızla artmaktadır 2Konut yetersizliği, gecekondulaşmaya buda düzensiz kentleşmeye neden olmaktadır 3Aşırı nüfuslanma çeşitli çevre sorunlarına yol açmaktadır(çevre kirliliği) 4 Alt yapının yetersiz kalması(yol, su, elektrik, atıksu) 5Ulaşım hizmetleri aksamakta, trafik sorunları yaşanmaktadır 6Sosyal ve kültürel imkânlar giderek yetersiz hale gelmektedir Konut Tipinde Etkili Faktörler 1 İklim ve bitki örtüsü:Nemli iklim bölgelerinde genellikle ahşap evler, kurak iklim bölgelerinde ise toprak ve kerpiç evler vardırörnek ; Karadeniz Bölgesinde ahşap, İç Anadolu, Doğu Anadolu ve GDoğu Anadolu Bölgelerinde kerpiç evler hakimdir 2 Doğal çevrede en fazla bulunan yapı malzemesi 3 Ekonomik ve sosyal yapı: Göçebe hayatı sürdürenlerde konut genelde çadırdır 4 Ekonomik olarak gelişmişlik arttıkça betonarme yapılar artmaktadır 5 Deprem bölgeleri Türkiye’de Nüfus ve Yerleşme Türkiye’de Nüfus Ülkemizdeki nüfusun sayısı ve nüfusla ilgili veriler yapılan nüfus sayımları ile elde edilir Bu sayımlar sonucunda, toplam nüfus, nüfusun yaş gruplarına ve cinsiyete göre dağılımı, okur yazar oranı, eğitilmiş nüfus durumu, işsiz sayısı, çalışan nüfusun iş kollarına göre dağılımı, köy ve kent nüfus sayıları belirlenir Türkiye’de ilk düzenli nüfus sayımı 1927’de, ikinci nüfus sayımı ise 1935’te yapılmıştır Daha sonra 5 ve 0 ile biten yıllarda nüfus sayımı yinelenmiştir En son nüfus sayımı 1990’da yapılmış ve daha sonraki sayımların 10 yılda bir yapılması kararlaştırılmıştır Yıllara Göre Nüfus Sayımları ve Sonuçları 1927-1990 yılları arasında Türkiye nüfusu 43 milyon kişi artmıştır En düşük nüfus artış hızı (% 10,5) 1940-1945 arası dönemde görülür Bu durumun nedeni II Dünya savaşı koşullarıdır Nüfus artış hızının enfazla olduğu dönem 1955-1960 arasıdır Nedeni sağlık hizmetlerinin yaygınlaşması ve yanlış nüfus politikalarıdır 1960-1965 arası dönemde bir önceki döneme göre nüfus artışında azalma görülür Nedeni yurt dışına yapılan işçi göçleridir 1985’ten itibaren nüfus artış hızında sürekli olarak azalma görülür Türkiye’de Doğal Nüfus Artış Hızı (Doğurganlık Hızı) Bir yıl içinde,doğum ve ölüm sayısına bağlı nüfus artışına doğal nüfus artışı hızı ya da doğurganlık hızı denir Doğurganlık hızı, eğitime, kültüre ve ekonomik gelişime bağlı olarak değişir Türkiye genelinde kırsal kesimde doğurganlık hızı fazladır Doğurganlığın en az olduğu bölgeler Marmara ve Kıyı Ege, en fazla olduğu bölgeler, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu’dur Doğurganlık Hızının Sonuçları Doğurganlığın fazla olduğu bölgelerden ve kırsal kesimlerden iş olanaklarının fazla olduğu gelişmiş bölge ve kentlere göçler olur Göçler nedeniyle nüfusun bölgeler arası dağılım dengesi ve cinsiyet dengesi bozulur Doğurganlık arttıkça iç tüketim artar, hammadde kaynakları hızla tükenir, iş, eğitim, sağlık, beslenme, barınma gibi temel ihtiyaçlar karşılanamaz Türkiye’de Göçlerin Nedenleri Türkiye’de 1850’den itibaren kırsal kesimden kentlere doğru hızlı bir iç göç başlamıştır Türkiye’deki göçlerin nedenleri şunlardır Kırsal kesimdeki hızlı nüfus artışı Tarım arazisinin mirasyoluyla parçalanıp küçülmesi Tarımda makineleşmenin başlamasıyla oluşan işsizlik Verimli tarım alanlarının azalması Kan davaları ve güvenlik sorunu Kentlerin iş, eğitim ve sağlık bakımından çekiciliği İç göçlerin hızla artması, bir çok sorunu da beraberinde getirmiştir UYARI : iç göçler sonucu nüfus,ülke sınırları içerisinde yer değiştirdiği için toplam nüfusta artma ya da eksilme olmaz Nüfusun dağılım dengesi ve cinsiyet dengesi, bölgeden bölgeye değişir