Türkiyenin Tarihi Değerleri - Türkiyenin Kültürel Değerleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-20-2012

Türkiyenin tarihi değerleri, Türkiyenin kültürel değerleri

Karain Mağarası
Antalya'nın 27 km

kuzeybatısında ve Katran dağları üzerindedir

Doğal bir mağaradır

Yapılan arkeolojik kazılarda mağaranın Prehistorik çağlarda (Paleolitik Mezolitik Neolitik ve Kalkolitik) insanlarca barınak olarak kullanıldığı anlaşılmıştır

Mağarada iskeletler yontma ve cilalı taştan aletler işlenmiş çakmak taşları ve önemli eserler bulunmuştur

Ana Tanrıça Heykelciği
Pişmiş toprak M

Ö

VI

binyılın ilk yarısı yüksekliği 20 cm

Çatalhöyük

(Anadolu Medeniyetleri Müzesi)

İvriz Kaya Kabartması
Konya'nın Ereğli ilçesine 12 km

uzaklıkta İvriz Suyu'nun kaynak başındadır

Geç Hitit dönemi eseridir

M

Ö

VIII

yüzyıla tarihlenmektedir

6

08 m

yüksekliğindeki kabartmada Warpalavas'ın bereket tanrısı Santaj'a şükranı anlatılmaktadır

Yazılıkaya - Midas Şehri Büyük Anıt
Eskişehir'e 90 km

uzaklıkta M

Ö

VII

yüzyılda kurulmuş Yazlıkaya-Midas şehri bulunmaktadır

Bu şehirde Frig döneminin önemli bir eseri olan Büyük Anıt göze çarpmaktadır

Anıtın üzerinde çeşitlli geometrik motifler ve yazılar vardır

Frig döneminde önünde dini törenler yapılıyordu

Lidya (Karun) Hazineleri
Uşak ili Güre yakınlarındaki Toptepe tümülüsünü 1965 İkiztepe tümülüsünü 1966 ve Aktepe I tümülüsünü 1968 yılında gizlice kazan eski eser kaçakçılarının 1970 yılında ABD'deki Metropolitan Sanat Müzesi'ne sattıkları eserlerdir

Bu eserler M

Ö

VI

yüzyıl Lidya sanatının en güzel örnekleridir

Kültür Bakanlığı'nca verilen uzun bir hukuk savaşından sonra 1993 yılında Türkiye'ye geri gönderilmiştir

(Uşak Müzesi)
Resim: Lidya "Karun" Hazinesi Güneş Kursu Biçimli Gerdanlık
Akik-Altın M

Ö

6

y

(Uşak Müzesi)

Bergama Zeus Sunağı
Bergama Krallarından Eumenes II tarafından M

Ö

197-159 yılları arasında yaptırılmıştır

Alman arkeologların 1865 yılından itibaren Bergama'da yaptıkları kazılarda ortaya çıkarılmış kalıntıları Berlin'e gönderilmiştir

Berlin Devlet Müzesi'nde restore edilerek 1871 yılında sergilenmiştir

O tarihten sonra müzenin adı Pergamon Müzesi olmuştur

İskender Büstü

42 cm

yüksekliğindeki mermer büst Bergama kazılarında bulunmuştur

M

Ö

III

yüzyıla tarihlenmektedir

Makedonya Karalı Büyük İskender'in sağlığında ünlü heykeltraşlara yaptırdığı büstlerin aslıllarının hiç biri günümüze ulaşmamış sadece kopyaları bulunmuştur

Bergama'da bulunan büst Paris Louvre Müzesi'nde dünyaca ün yapmıştır

(İstanbul Arkeoloji Müzesi)

Afrodisias

Aydın'ın Karacasu ilçesi yakınlarında bir antik kenttir

Tanrıça Afrodit adına kurulmuştur

Tunç çağından Bizans dönemine değin (M

Ö

2800 - M

S

220) büyük bir yerleşim merkeziydi

Arkeolojik kazılarda Afrodit tapınağı odeon stadium ve agorası hamamları gün ışığına çıkarılmıştır

Afrodisias İlkçağ'da önemli bir heykel yapım merkezi olarak tanınmıştır

Anadolu antik kentleri içinde Afrodisias'ın stadyumu iyi korunmuş stadyumlar arasındadır

Efes Artemis Tapınağı

İzmir Selçuk'ta Efes (Ephesos) antik kentinin dünyanın 7 harikasından sayılan ünlü tapınağıdır

Astemision olarak da bilinir

Önce M

Ö

560-550 yıllarında Lydia Kralı Kroisos tarafından İon düzeninde yaptırıldı

M

Ö

356'da bir delinin yakması üzerine aynı büyüklükte ancak 3 m

yüksek olarak yeniden inşa edildi

55

10 x 115 m

boyutlarında mermer heykelleriyle de ünlü tapınak Hellenistik dönem tapınaklarının en büyüğüydü

262'de Gotlar tarafından yıkıldıktan sonra onarılmadı

Bristish Museum adına 1869-1874'te J

T

Wood ve 1904-1905'te David G

Hogart'ın yaptığı kazılarda bulunan tapınak kalıntıları İngiltere'ye götürüldü

Sart (Sardes)

Manisa'nın Salihli İlçesindedir

Lidya devletine başkentlik yapmış bir antik kenttir

XIX

yüzyıldan itibaren yapılan arkeolojik kazılarda Artemis Tapınağı gymnasion stadion Roma ve Bizans hamamları gibi önemli yapıları ortaya çıkarılmıştır

Resimde gymnasiondan bir bölüm görülmektedir

Bodrum - Halikarnas Masoleumu

Pers Valisi Maussolos'un Bodrrum - Halikarnassos'taki mezarı dünyanın yedi harikası arasındadır

MAussolos M

Ö

352'de ölünce karısı Artemisia tarafından yapımına başlanmıştır

Mimarlar Pytheos ve Satyrus'tur

Skopas Timotheos Bryaris ve Leochares adlı ünlü heykeltraşlar birer cephesini çalışmışlardır

60 x 80 m

boyutlarında ve 46m

yüksekliğinde olduğu belirlenmiştir

9 x 11 sütunludur

Bazı parçaları Bodrum kalesinin yapımında kullanılmıştır

Mausoleum'a ait parçalar XIX

yüzyılın ortalarında Londra British Museum'a götürülmüştür

Aspendos (Belkıs)

Antalya'nın 48 km

doğusunda İlkçağ'da kurulmuş bir antik kenttir

En önemli yapısı tiyatrosudur

Bu tiyatro sahnesiyle birlikte günümüze ulaşabilen Anadolu'daki Roma tiyatrolarının en sağlam örneğidir

15

000 seyirci kapasitelidir

İmparator Antonius pius döneminde (138-164) Zenon adlı bir mimar tarafından yapılmıştır

Derinkuyu Yeraltı Şehri

Nevşehir'in Derinkuyu ilçesindedir

Hristiyanlığın yayılma döneminde savunma ve saklanma amacıyla yer altındaki yumuşak kayalar oyularak yapılmıştır

VI-X

yüzyıllar arasında yapıldığı tahmin edilmektedir

Dar geçitlerin sağında ve solunda oyulmuş odalardan havalandırma bacalarından şapel ve bir kuyudan oluşmaktadır

Kaymaklı Yeraltı Şehri

Nevşehir'e 15 km uzaklıktaki Kaymaklı'dadır

Hristiyanlığın yayılma döneminde saldırılara karşı korunma amacıyla VI-X yüzyıllarda kayalar oyularak yapılmıştır

Yer altındaki 8 katlı kentte katlar ve bölmeler bir havalandırma bacası etrafında yer almıştır

Bir hol etrafında toplanmış odalarda ortalama tavan yüksekliği 2 m'dir

Şapeller odalardan büyük ve yüksek tavanlıdır

Efes Selsus (Celcius) Kitaplığı

İzmir Selçuk'ta Efes Antik Kenti'nin en önemli kalıntılarından biridir

Roma döneminde 115-117 yılları arasında yapılmıştır

260 yılında bir yangın geçirmiştir

İki katlı cephesinin görkemli mimarisiyle ün yapmıştır

Kitaplığın içindeki duvarlarda yazı rulolarının konduğu üst üste üç sıra halinde nişler bulunmaktadır

08-20-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Türkiyenin Tarihi Değerleri - Türkiyenin Kültürel Değerleri Türkiyenin tarihi değerleri, Türkiyenin kültürel değerleri Karain Mağarası Antalya'nın 27 km kuzeybatısında ve Katran dağları üzerindedir Doğal bir mağaradır Yapılan arkeolojik kazılarda mağaranın Prehistorik çağlarda (Paleolitik Mezolitik Neolitik ve Kalkolitik) insanlarca barınak olarak kullanıldığı anlaşılmıştır Mağarada iskeletler yontma ve cilalı taştan aletler işlenmiş çakmak taşları ve önemli eserler bulunmuştur Ana Tanrıça Heykelciği Pişmiş toprak MÖ VI binyılın ilk yarısı yüksekliği 20 cm Çatalhöyük (Anadolu Medeniyetleri Müzesi) İvriz Kaya Kabartması Konya'nın Ereğli ilçesine 12 km uzaklıkta İvriz Suyu'nun kaynak başındadır Geç Hitit dönemi eseridir MÖ VIII yüzyıla tarihlenmektedir 608 m yüksekliğindeki kabartmada Warpalavas'ın bereket tanrısı Santaj'a şükranı anlatılmaktadır Yazılıkaya - Midas Şehri Büyük Anıt Eskişehir'e 90 km uzaklıkta MÖ VII yüzyılda kurulmuş Yazlıkaya-Midas şehri bulunmaktadır Bu şehirde Frig döneminin önemli bir eseri olan Büyük Anıt göze çarpmaktadır Anıtın üzerinde çeşitlli geometrik motifler ve yazılar vardır Frig döneminde önünde dini törenler yapılıyordu Lidya (Karun) Hazineleri Uşak ili Güre yakınlarındaki Toptepe tümülüsünü 1965 İkiztepe tümülüsünü 1966 ve Aktepe I tümülüsünü 1968 yılında gizlice kazan eski eser kaçakçılarının 1970 yılında ABD'deki Metropolitan Sanat Müzesi'ne sattıkları eserlerdir Bu eserler MÖ VI yüzyıl Lidya sanatının en güzel örnekleridir Kültür Bakanlığı'nca verilen uzun bir hukuk savaşından sonra 1993 yılında Türkiye'ye geri gönderilmiştir (Uşak Müzesi) Resim: Lidya "Karun" Hazinesi Güneş Kursu Biçimli Gerdanlık Akik-Altın MÖ 6yy (Uşak Müzesi) Bergama Zeus Sunağı Bergama Krallarından Eumenes II tarafından MÖ 197-159 yılları arasında yaptırılmıştır Alman arkeologların 1865 yılından itibaren Bergama'da yaptıkları kazılarda ortaya çıkarılmış kalıntıları Berlin'e gönderilmiştir Berlin Devlet Müzesi'nde restore edilerek 1871 yılında sergilenmiştir O tarihten sonra müzenin adı Pergamon Müzesi olmuştur İskender Büstü 42 cm yüksekliğindeki mermer büst Bergama kazılarında bulunmuştur MÖ III yüzyıla tarihlenmektedir Makedonya Karalı Büyük İskender'in sağlığında ünlü heykeltraşlara yaptırdığı büstlerin aslıllarının hiç biri günümüze ulaşmamış sadece kopyaları bulunmuştur Bergama'da bulunan büst Paris Louvre Müzesi'nde dünyaca ün yapmıştır (İstanbul Arkeoloji Müzesi) Afrodisias Aydın'ın Karacasu ilçesi yakınlarında bir antik kenttir Tanrıça Afrodit adına kurulmuştur Tunç çağından Bizans dönemine değin (MÖ 2800 - MS 220) büyük bir yerleşim merkeziydi Arkeolojik kazılarda Afrodit tapınağı odeon stadium ve agorası hamamları gün ışığına çıkarılmıştır Afrodisias İlkçağ'da önemli bir heykel yapım merkezi olarak tanınmıştır Anadolu antik kentleri içinde Afrodisias'ın stadyumu iyi korunmuş stadyumlar arasındadır Efes Artemis Tapınağı İzmir Selçuk'ta Efes (Ephesos) antik kentinin dünyanın 7 harikasından sayılan ünlü tapınağıdır Astemision olarak da bilinir Önce MÖ 560-550 yıllarında Lydia Kralı Kroisos tarafından İon düzeninde yaptırıldı MÖ 356'da bir delinin yakması üzerine aynı büyüklükte ancak 3 m yüksek olarak yeniden inşa edildi 5510 x 115 m boyutlarında mermer heykelleriyle de ünlü tapınak Hellenistik dönem tapınaklarının en büyüğüydü 262'de Gotlar tarafından yıkıldıktan sonra onarılmadı Bristish Museum adına 1869-1874'te JT Wood ve 1904-1905'te David G Hogart'ın yaptığı kazılarda bulunan tapınak kalıntıları İngiltere'ye götürüldü Sart (Sardes) Manisa'nın Salihli İlçesindedir Lidya devletine başkentlik yapmış bir antik kenttir XIX yüzyıldan itibaren yapılan arkeolojik kazılarda Artemis Tapınağı gymnasion stadion Roma ve Bizans hamamları gibi önemli yapıları ortaya çıkarılmıştır Resimde gymnasiondan bir bölüm görülmektedir Bodrum - Halikarnas Masoleumu Pers Valisi Maussolos'un Bodrrum - Halikarnassos'taki mezarı dünyanın yedi harikası arasındadır MAussolos MÖ 352'de ölünce karısı Artemisia tarafından yapımına başlanmıştır Mimarlar Pytheos ve Satyrus'tur Skopas Timotheos Bryaris ve Leochares adlı ünlü heykeltraşlar birer cephesini çalışmışlardır 60 x 80 m boyutlarında ve 46m yüksekliğinde olduğu belirlenmiştir 9 x 11 sütunludur Bazı parçaları Bodrum kalesinin yapımında kullanılmıştır Mausoleum'a ait parçalar XIX yüzyılın ortalarında Londra British Museum'a götürülmüştür Aspendos (Belkıs) Antalya'nın 48 km doğusunda İlkçağ'da kurulmuş bir antik kenttir En önemli yapısı tiyatrosudur Bu tiyatro sahnesiyle birlikte günümüze ulaşabilen Anadolu'daki Roma tiyatrolarının en sağlam örneğidir 15000 seyirci kapasitelidir İmparator Antonius pius döneminde (138-164) Zenon adlı bir mimar tarafından yapılmıştır Derinkuyu Yeraltı Şehri Nevşehir'in Derinkuyu ilçesindedir Hristiyanlığın yayılma döneminde savunma ve saklanma amacıyla yer altındaki yumuşak kayalar oyularak yapılmıştır VI-X yüzyıllar arasında yapıldığı tahmin edilmektedir Dar geçitlerin sağında ve solunda oyulmuş odalardan havalandırma bacalarından şapel ve bir kuyudan oluşmaktadır Kaymaklı Yeraltı Şehri Nevşehir'e 15 km uzaklıktaki Kaymaklı'dadır Hristiyanlığın yayılma döneminde saldırılara karşı korunma amacıyla VI-X yüzyıllarda kayalar oyularak yapılmıştır Yer altındaki 8 katlı kentte katlar ve bölmeler bir havalandırma bacası etrafında yer almıştır Bir hol etrafında toplanmış odalarda ortalama tavan yüksekliği 2 m'dir Şapeller odalardan büyük ve yüksek tavanlıdır Efes Selsus (Celcius) Kitaplığı İzmir Selçuk'ta Efes Antik Kenti'nin en önemli kalıntılarından biridir Roma döneminde 115-117 yılları arasında yapılmıştır 260 yılında bir yangın geçirmiştir İki katlı cephesinin görkemli mimarisiyle ün yapmıştır Kitaplığın içindeki duvarlarda yazı rulolarının konduğu üst üste üç sıra halinde nişler bulunmaktadır