Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-20-2012

Parçacık hızlandırıcının yeraltı tüneli

CERN Nükleer Araştırmalar için Avrupa Konseyi anlamına gelen Fransızca Conseil Europeen pour la Recherche Nucleaire sözcüklerinin kısaltmasıdır

Bu kurum, İsviçre ve Fransa sınırında yer alan dünyanın en büyük parçacık fiziği laboratuvarıdır

1954 yılında 12 ülkenin katılımıyla kurulmuş olan CERN'in günümüzde 20 asil üyesine ilaveten Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 8 gözlemci üyesi vardır

CERN'de yüzlerce bina, 3000 kişilik destek personeli ve CERN personeli olan 2500 kadar fizikçi vardır

Bunlardan 100 kadarı kuramsal fizikçilerdir

Diğerleri ise, çeşitli kuramların araştırıldığı deney düzeneklerinin projelerini hazırlayan, yapımını sağlayan ve deneyleri yürüten deneysel fizikçiler ve mühendislerdir

CERN'ün kendi personeline ek olarak dünyanın ****en ülkesinden yaklaşık 8000 kadar fizikçi ve mühendis de CERN'de yer almaktadır

CERN'de en önemli yeri, yeraltındaki Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (LHC) denilen parçacık hızlandırıcılarının, olduğu bölgedir

Tarım arazisinin altında kilometrelerce uzanan dev makinalarda proton denilen atom parçacıkları yahut atom çekirdekleri birbirleriyle çok yüksek hızlarda çarpıştırılırlar

Örneğin özel görelilik kuramına göre LHC'deki protonlar ışık hızının %99

999998'sine kadar hızlanınca protonun kütlesi de 7000 katına (7 TeV) çıkacaktır

1956'da kurulan 28 GeV'lik eşzamanlı proton hızlandırıcısından sonra 1976'da da 450 GeV'lik bir başka hızlandırıcı daha kulanıma girdi

1981'de geliştirilerek çarpışma halkası olarak kullanılabilecek duruma getirilen bu cihazdan bugün, dönüşümlü olarak parçacık hızlandırıcısı ve çarpıştırıcı olarak faydalanılmaktadır

Çarpışmalar ile bazı kısa ömürlü yeni madde biçimleri bu arada parçacık fizikçilerinin ilgilendiği W ve Z parçacıkları ortaya çıkarılmıştır

CERN, Avrupa'nın fizik alanında Amerika ve Rusya ile yarışa girmesini sağlamıştır

Kaynak : Wikipedia

08-20-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi Parçacık hızlandırıcının yeraltı tüneli CERN Nükleer Araştırmalar için Avrupa Konseyi anlamına gelen Fransızca Conseil Europeen pour la Recherche Nucleaire sözcüklerinin kısaltmasıdır Bu kurum, İsviçre ve Fransa sınırında yer alan dünyanın en büyük parçacık fiziği laboratuvarıdır 1954 yılında 12 ülkenin katılımıyla kurulmuş olan CERN'in günümüzde 20 asil üyesine ilaveten Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 8 gözlemci üyesi vardır CERN'de yüzlerce bina, 3000 kişilik destek personeli ve CERN personeli olan 2500 kadar fizikçi vardır Bunlardan 100 kadarı kuramsal fizikçilerdir Diğerleri ise, çeşitli kuramların araştırıldığı deney düzeneklerinin projelerini hazırlayan, yapımını sağlayan ve deneyleri yürüten deneysel fizikçiler ve mühendislerdir CERN'ün kendi personeline ek olarak dünyanın **en ülkesinden yaklaşık 8000 kadar fizikçi ve mühendis de CERN'de yer almaktadır CERN'de en önemli yeri, yeraltındaki Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (LHC) denilen parçacık hızlandırıcılarının, olduğu bölgedir Tarım arazisinin altında kilometrelerce uzanan dev makinalarda proton denilen atom parçacıkları yahut atom çekirdekleri birbirleriyle çok yüksek hızlarda çarpıştırılırlar Örneğin özel görelilik kuramına göre LHC'deki protonlar ışık hızının %99999998'sine kadar hızlanınca protonun kütlesi de 7000 katına (7 TeV) çıkacaktır 1956'da kurulan 28 GeV'lik eşzamanlı proton hızlandırıcısından sonra 1976'da da 450 GeV'lik bir başka hızlandırıcı daha kulanıma girdi 1981'de geliştirilerek çarpışma halkası olarak kullanılabilecek duruma getirilen bu cihazdan bugün, dönüşümlü olarak parçacık hızlandırıcısı ve çarpıştırıcı olarak faydalanılmaktadır Çarpışmalar ile bazı kısa ömürlü yeni madde biçimleri bu arada parçacık fizikçilerinin ilgilendiği W ve Z parçacıkları ortaya çıkarılmıştır CERN, Avrupa'nın fizik alanında Amerika ve Rusya ile yarışa girmesini sağlamıştır Kaynak : Wikipedia**