08-20-2012
|
#1
|
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Enzim Endüstriyel Uygulamalar
Endüstriyel uygulamalar
Enzimler, spesifik katalizörlere gerek duyulan kimya endüstrisinde ve diğer enüstriyel uygulamalarda kullanılır Ancak, enzimler genelde katalizleyebildikleri tepkime sayısı ve ayrıca organik çözücü ve yüksek sıcaklıklarda stabiliteleri açısından sınırlıdırlar Bu yüzden protein mühendisliği aktif bir araştırma sahası olmuştur, konusu yeni özelliklere sahip enzimlerin tasarımıdır Bunun için ya rasyonel tasarım ya da laboratuvar ortamında (in vitro) evrim yöntemleri kullanılır [70][71]Uygulama
Kullanılan enzim
Örnekler
Ekmek endüstrisi
alpha-amylase catalyzes the release of sugar monomers from starchFungal alfa-amilaz enzimleri normalde 50 derecede etkisizleşirler ve pişirme sırasında imha olurlar
Undaki nişastanın şekere parçalanmasını katalizler Mayanın şeker üzerindeki etkisi ile karbon dioksit meydana gelir Ekmek ve ekmek ürünleri yapımında kullanılır
alpha-amylase catalyzes the release of sugar monomers from starch
Proteazlar
Bisküvi imalatçıları undaki proteaz seviyesini azaltmak için kullanırlar
Bebek gıdaları
Tripsin
Bebek gıdalarının önceden sindirimi
***** endüstrisi
Malt üretimi için arpanın çimlendirilmesi Bira üretiminde arpanın ezilmesi ile enzimler salınır
Bu enzimler nişasta ve proteinleri parçalayarak basit şekerler, amino asitler ve peptitler üretir, bunlar da fermantasyonda kullanılır
Arpa enzimlerinin endüstriyel üretimi
Biracılıkta yaygınca kullanılır, arpadaki doğal enzimler yerine kullanılırlar
Amilaz, glukanaz, proteazlar
Malttaki polisakkarit ve proteinleri parçalarlar
Betaglukanazlar ve arabinoksilanazlar
Arpa bulamacını (wort) ve biranın filtrelenme özelliklerini iyileştirirler
Amiloglukozidaz ve pullulanazlar
Düşük kalorili bira yapımı ve fermantasyonun ayarlanması
Proteazlar
Biranın saklanması sırasında oluşan bulanıklığın giderilmesi
Asetolaktatdekarboksilaz (ALDC)
Diasetil oluşumunu engellemek
Meyve suları
Selulazlar, pektinazlar
Meyve sularının berraklaştırılması
Süt endüstrisi
Rokfor peyniriGenç geviş getirici hayvanların midesinden elde edilen Rennin
Peynir üretimi, proteinin hidrolizi için
Mikroplar tarafından üretilmiş enzim
Süt endüstrisinde artarak kullanılmaktadır
Lipazlar
Mavi küflü Rokfor peynirinin üretimi sırasında peynirin olgunlaşmasında kullanılır
Laktazlar
Laktozun glukoz ve galaktoza parçalar
Et yumuşatması
Papain
Pişirilecek etin yumuşamasını sağlar
Nişasta endüstrisi
Glukoz
FruktozAmilazlar, amiloglucosideazlar ve glukoamilazlar
Nişastayı glukoza ve çeşitli şuruplara dönüştürür
Glukoz izomeraz
Nişastalı malzemelerden yüksek fruktozlu mısır şurubu üretiminde glukozu fruktoza dönüştürür Bu şurupların kuvvetli tatlandırıcı özellikleri ve ayni tatlılık derecesi için sükroza kıyasla daha düşük kalori değerleri vardır
Kağıt endüstrisi
South Carolina, ABD'de bir kağıt fabrikası Amilaz, Ksilanaz, Selülaz ve ligninazlar
Nişastanın daha düşük viskoziteye indirerek kağıdın şekillenmesi ve kaplanmasını kolaylaştırır Ksilinaz, renk gidermek için kullanılan çamaşır suyu miktarını azaltır selülaz lifleri düzgünleştirir, su çekilmesini artırır ve mürekkep giderilmesini kolaylaştırır; lipazlar kalınlığı azaltır; ligninazlar lignini sindirip kağıdı yumuşatırlar
Biyoyakıt endüstrisi
Selülozun 3 boyutlu yapısıSelülazlar
Selülozu fermante edilebilir şekerlere parçalamak için kullanılır (bkz selülozik etanol)
Ligninazlar
Lignin atıkların kullanımı
Biyolojik çamaşır tozu
Başlıca proteazlar, bunlar bakteriler tarafından hücre dışına salgılanır
Giysilerden protein lekelerinin çıkarılması için
Amilazlar
Bulaşık makinası deterjanlarında, dayanıklı nişasta lekelerinin çıkarılmasında
Lipazlar
Yağ lekelerinin çıkartılmasını kolaylaştırmak için
Selülazlar
Çamaşır yumuşatıcılarında kullanılır
kontakt lens temizleyicileri
Proteazlar
Enfeksiyon olmaması için kontakt lenslerden proteinleri çıkarmak
Kauçuk endüstrisi
Katalaz
Peroksitten oksijen üretilerek lateksten sünger kauçuk imal etmek için
Fotoğraf endüstrisi
Proteaz (fisin)
Artık fotoğraf filmindeki jelatini çözerek içindeki gümüşü elde etmek için
Moleküler biyoloji
DNA çift sarmalı Restriksiyon enzimleri, DNA ligaz ve polimerazlar
Gen mühendisliğinde DNA'nın manipülasyonu için, farmakoloji, tarım ve tıpta kullanılır restriksiyon sindirimi ve polimeraz zincir reaksiyonu için esastırlar Moleküler biyolojinin ayrıca adli tıpta de önemli bir yeri vardır
Kaynak : Wikipedia
|
|
|
|