C Vitamini Kaynakları Ve Kullanım Alanları

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-20-2012

Kaynakları ve kullanım alanları
Askorbik asit bütün canlı dokularda bulunur

Doğada çok yaygın şekilde bulunan bu vitaminin en zengin kaynaklarını taze meyve ve sebzeler oluşturur

Meyveler arasında en çok askorbik asit içerenler; limon, portakal, greyfurt, kivi, ananas, çilek ve frenk üzümüdür

Elma, armut ve erik ise bunlara göre daha az miktarda askorbik asit içerir

Bu meyvelerden özellikle sitrus meyveleri (limon, portakal, greyfurt), kivi ve domatesin dış kısımları (kabuk) askorbik asit bakımından zengindir

Sebzeler, özellikle kuşburnu, karnabahar, lahana, ıspanak, kuru soğan, biber, turp, tere, maydanoz ve yer elması askorbik asit bakımından en zengin kaynaklardandır

Aşağıdaki tabloda çeşitli sebze ve meyvelerin askorbik asit değerleri görülmektedir

Çeşitli sebze ve meyvelerde askorbik asit miktarları:

Kuşburnu, 0,450 gramla C vitamini açısından en zengin sebzelerdendir

Limon C vitamini açıından en zengin meyvelerdendir

Yeşil sivri biberde 0,100 g

C vitamini bulunur

Karnabahar ve kara lahana da C vitamini açısından zengin bitkilerdendir

Sebze-meyve

Askorbik asit (g/100g)

Kuşburnu
0,450

Maydanoz
0,180

Şalgam yaprağı
0,130

Asma yaprağı
0,120

Yeşil sivri biber
0,100

Kara lahana
0,094

Kivi
0,090

Karnabahar
0,080

Ispanak
0,050

Çilek
0,070

Kızılcık
0,055

Portakal
0,050

Limon
0,050

Lahana
0,042

Greyfurt
0,043

Mandalina
0,030

Şeftali
0,028

Domates
0,023

Ahududu
0,022

Böğürtlen
0,020

Taze fasulye
0,020

Patates
0,016

(Verilen rakamlar çeşitli türlerin ortalamasıdır

)
Sebze ve meyvelerin askorbik asit değeri türüne, yetiştiği toprağa, iklime ve olgunluk derecesine göre değişir

Genellikle ham meyve ve sebze iyice olgunlaşmışından daha çok askorbik asit içerir

Yine güneş ışığından çok yararlanan bitkilerin askorbik asit değeri az olanlardan daha yüksektir

Askorbik asit oksijen tutma özelliğine sahip olması nedeniyle antioksidan olarak kullanılır

Yağların ve yağlı besinlerin uzun süre saklanabilmesi, beyaz renkteki sebze ve meyvelerin kararmasının önlenmesi için kullanılır

Ayrıca çabuk soğutularak dondurulumuş meyveler erime sırasında doğal renk ve kokularını yitirir

Bunlara dondurmadan önce saf askorbik asit katmakla bu sakıncalar önlenebilmektedir

Oksijen hoşa gitmeyen değişiklikleri yapmadan önce askorbik asit tarafından tutulur

Bu şekilde dondurulumuş kayısı, şeftali, elma, üzüm, muz, armut, ananas gibi meyvelerde 25 yıldan beri askorbik asit antioksidan olarak yeğlenerek kullanılır ve yaygın biçimde de gıda sanayiinde kullanılır

Sadece tek yanlı zincir hidroksil grubunun konfigürasyonunda değişiklik gösteren sentetik izomer eritorbik asid de kuvvetli bir antioksidandır fakat tam tersine pek az vitamin aktivitesi vardır

Yine de doğal olarak oluşur ve belli mantarlarda askorbatın yerini alır

Bundan başka askorbik asit birçok preparatlarında, besin ve içeceklerin vitamince zenginleştirilmesinde kullanılır

Askorbik asit kuvvetli bir indirgeyici ajandır; 280 mV'lik düşük bir redoks potansiyeline sahip olması onun hemen tüm diğer okside olan serbest radikallerle reaksiyona girme termodinamik potansiyelinin varolduğu anlamına gelir

Demir ve bakır tuzlarının askorbattan H2O2 ve hidroksil radikallerinin oluşumunu desteklediği iyi bilinir ki bu muhtemelen onun bazı koşullarda sitotoksik olabilmesi veya prooksidan olarak davranmasıyla ilgilidir

Askorbik asit tipik peroksil radikallerle suda tepkimeye girer; daha aktif triklorometilperoksil radikaliyle 100 kat daha hızlı tepkimeye girer

Askorbat molü başına yakalanan peroksil radikallerinin sayısı, düşük askorbat yoğunluklarında 2'den, yüksek askorbat yoğunluklarında 0'a kadar değişiklik gösterir

Bunun nedeni yüksek askorbat seviyelerinde radikal yakalamayla rekabet eden kendi kendini sonlandıran reaksiyonlardır

Kaynak : Wikipedia

08-20-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	C Vitamini Kaynakları Ve Kullanım Alanları Kaynakları ve kullanım alanları Askorbik asit bütün canlı dokularda bulunur Doğada çok yaygın şekilde bulunan bu vitaminin en zengin kaynaklarını taze meyve ve sebzeler oluşturur Meyveler arasında en çok askorbik asit içerenler; limon, portakal, greyfurt, kivi, ananas, çilek ve frenk üzümüdür Elma, armut ve erik ise bunlara göre daha az miktarda askorbik asit içerir Bu meyvelerden özellikle sitrus meyveleri (limon, portakal, greyfurt), kivi ve domatesin dış kısımları (kabuk) askorbik asit bakımından zengindir Sebzeler, özellikle kuşburnu, karnabahar, lahana, ıspanak, kuru soğan, biber, turp, tere, maydanoz ve yer elması askorbik asit bakımından en zengin kaynaklardandır Aşağıdaki tabloda çeşitli sebze ve meyvelerin askorbik asit değerleri görülmektedir Çeşitli sebze ve meyvelerde askorbik asit miktarları: Kuşburnu, 0,450 gramla C vitamini açısından en zengin sebzelerdendir Limon C vitamini açıından en zengin meyvelerdendir Yeşil sivri biberde 0,100 g C vitamini bulunur Karnabahar ve kara lahana da C vitamini açısından zengin bitkilerdendir Sebze-meyve Askorbik asit (g/100g) Kuşburnu 0,450 Maydanoz 0,180 Şalgam yaprağı 0,130 Asma yaprağı 0,120 Yeşil sivri biber 0,100 Kara lahana 0,094 Kivi 0,090 Karnabahar 0,080 Ispanak 0,050 Çilek 0,070 Kızılcık 0,055 Portakal 0,050 Limon 0,050 Lahana 0,042 Greyfurt 0,043 Mandalina 0,030 Şeftali 0,028 Domates 0,023 Ahududu 0,022 Böğürtlen 0,020 Taze fasulye 0,020 Patates 0,016 (Verilen rakamlar çeşitli türlerin ortalamasıdır) Sebze ve meyvelerin askorbik asit değeri türüne, yetiştiği toprağa, iklime ve olgunluk derecesine göre değişir Genellikle ham meyve ve sebze iyice olgunlaşmışından daha çok askorbik asit içerir Yine güneş ışığından çok yararlanan bitkilerin askorbik asit değeri az olanlardan daha yüksektir Askorbik asit oksijen tutma özelliğine sahip olması nedeniyle antioksidan olarak kullanılır Yağların ve yağlı besinlerin uzun süre saklanabilmesi, beyaz renkteki sebze ve meyvelerin kararmasının önlenmesi için kullanılır Ayrıca çabuk soğutularak dondurulumuş meyveler erime sırasında doğal renk ve kokularını yitirir Bunlara dondurmadan önce saf askorbik asit katmakla bu sakıncalar önlenebilmektedir Oksijen hoşa gitmeyen değişiklikleri yapmadan önce askorbik asit tarafından tutulur Bu şekilde dondurulumuş kayısı, şeftali, elma, üzüm, muz, armut, ananas gibi meyvelerde 25 yıldan beri askorbik asit antioksidan olarak yeğlenerek kullanılır ve yaygın biçimde de gıda sanayiinde kullanılır Sadece tek yanlı zincir hidroksil grubunun konfigürasyonunda değişiklik gösteren sentetik izomer eritorbik asid de kuvvetli bir antioksidandır fakat tam tersine pek az vitamin aktivitesi vardır Yine de doğal olarak oluşur ve belli mantarlarda askorbatın yerini alır Bundan başka askorbik asit birçok preparatlarında, besin ve içeceklerin vitamince zenginleştirilmesinde kullanılır Askorbik asit kuvvetli bir indirgeyici ajandır; 280 mV'lik düşük bir redoks potansiyeline sahip olması onun hemen tüm diğer okside olan serbest radikallerle reaksiyona girme termodinamik potansiyelinin varolduğu anlamına gelir Demir ve bakır tuzlarının askorbattan H2O2 ve hidroksil radikallerinin oluşumunu desteklediği iyi bilinir ki bu muhtemelen onun bazı koşullarda sitotoksik olabilmesi veya prooksidan olarak davranmasıyla ilgilidir Askorbik asit tipik peroksil radikallerle suda tepkimeye girer; daha aktif triklorometilperoksil radikaliyle 100 kat daha hızlı tepkimeye girer Askorbat molü başına yakalanan peroksil radikallerinin sayısı, düşük askorbat yoğunluklarında 2'den, yüksek askorbat yoğunluklarında 0'a kadar değişiklik gösterir Bunun nedeni yüksek askorbat seviyelerinde radikal yakalamayla rekabet eden kendi kendini sonlandıran reaksiyonlardır Kaynak : Wikipedia