Malatya`Nın Genel Tarihi Ve Tarih Öncesinde Malatya

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-19-2012

PERSLER DÖNEMİ

Pers kralı I

Dareios (Daryus), (M

Ö

522-485) ülkesinde düzenli bir yönetim kurmak amacıyla ülkeyi 127 vilayetten oluşan 23 büyük Satrab'lığa ayırdı

Malatya bölgesi, merkezi Kayseri (Mazaka) olan Kapadokya büyük satrablığına bağlandı

Malatya yöresinde Med ve Pers egemenliğini yansıtan anıt eserlere rastlanmamıştır

Bölge ekonomisinin can damarı olan Mazaka-Malatya arasındaki yol, bu dönemde önem kazandı

Malatya; İran yaylasını Akdeniz'e bağlayan ulaşım yolu üzerinde sosyal ve ekonomik ilişkilerin düğümlendiği doğu ile batı arasında bir kent oldu

[1]

Malatya, M

Ö

4

yüzyılda Makedonya Kralı İskender ‘in Anadolu'yu ele geçirmesinden sonra Perslerin idari sistemine dokunmadı

Bölgeye atadığı komutanları ile Hellenistik kültürünün Anadolu'ya yayılmasını sağladı

Malatya, bu dönemde Helen kültürünün etkisinde kalmıştır

İskender'in M

Ö

323 yılında ölümünden sonra bu büyük İmparatorluk, onun komutanları ve satrabları arasında bölüşülmeye başlandı

Malatya bölgesine ilk önce, İskender'in Kapadokya Satrabı Evmenes sahip çıktı

Ancak, Evmenes M

Ö

315'de komutan Antigonos'a yenildi

İskender'in Babil satrabı Selevkos, uzun savaşlardan sonra Antigonos'u yenince İran, Irak ve Güney Anadolu toprakları bu sefer onun egemenliği altına girdi

(M

Ö

312) Büyük Selökid devletinin temelleri atılmış oluyordu

Selevkos'un Malatya'yı içerisine alan topraklarda da egemenlik kurması, ancak rakibi Lizimakhos'u M

Ö

281 'de yenilgiye uğratmasından sonra gerçekleşmiştir

Selevkosların Malatya'da tahakkümleri bir yıl sürmüştür

Yöre insanının isyanı sonucu Selevkoslar Malatya'yı terk etmek zorunda kaldılar

Aynı zamanda Kapadokya Krallığı bölgede hakimiyeti ele geçirdi

Güney komşu Selökidlerle iyi geçinmeye çalışan Kapadokya yönetiminin Malatya bölgesindeki egemenliği daha güçlendi

Kapadokya Krallığı, bir süre sonra "Sofen Presleri" diye anılan ve bugünkü Harput yöresinde bağımsızlığını ilan eden prensIere boyun eğdi ve Malatya yöresinin yönetimini bırakmak zorunda kaldı

(M

Ö

212) Böylece bölgedeki yönetim, tekrar Selevkosların eline geçmiştir

Bu yönetimden memnun olmayan yöre haklı, kuzeyde bulunan Pontus Kralı Farmekes'in koruması altına sığınmıştır

(M

Ö

170) Malatya bölgesi uzun süre Pontus Krallığına bağlı olarak kalmıştır

Pontus Kralı Mitridates Evpator'un (M

Ö

120-63), Pompeius komutasındaki Roma ordusuna yenilmesinden sonra bölge, merkezi Kelkit ırmağı kıyısındaki Kabira olan Roma eyaletinin sınırları içine alındı

(M

Ö

66)

08-19-2012	#4
Prof. Dr. Sinsi	Malatya`Nın Genel Tarihi Ve Tarih Öncesinde Malatya PERSLER DÖNEMİ Pers kralı I Dareios (Daryus), (MÖ 522-485) ülkesinde düzenli bir yönetim kurmak amacıyla ülkeyi 127 vilayetten oluşan 23 büyük Satrab'lığa ayırdı Malatya bölgesi, merkezi Kayseri (Mazaka) olan Kapadokya büyük satrablığına bağlandı Malatya yöresinde Med ve Pers egemenliğini yansıtan anıt eserlere rastlanmamıştır Bölge ekonomisinin can damarı olan Mazaka-Malatya arasındaki yol, bu dönemde önem kazandı Malatya; İran yaylasını Akdeniz'e bağlayan ulaşım yolu üzerinde sosyal ve ekonomik ilişkilerin düğümlendiği doğu ile batı arasında bir kent oldu [1] Malatya, MÖ 4 yüzyılda Makedonya Kralı İskender ‘in Anadolu'yu ele geçirmesinden sonra Perslerin idari sistemine dokunmadı Bölgeye atadığı komutanları ile Hellenistik kültürünün Anadolu'ya yayılmasını sağladı Malatya, bu dönemde Helen kültürünün etkisinde kalmıştır İskender'in MÖ 323 yılında ölümünden sonra bu büyük İmparatorluk, onun komutanları ve satrabları arasında bölüşülmeye başlandı Malatya bölgesine ilk önce, İskender'in Kapadokya Satrabı Evmenes sahip çıktı Ancak, Evmenes MÖ 315'de komutan Antigonos'a yenildi İskender'in Babil satrabı Selevkos, uzun savaşlardan sonra Antigonos'u yenince İran, Irak ve Güney Anadolu toprakları bu sefer onun egemenliği altına girdi (MÖ 312) Büyük Selökid devletinin temelleri atılmış oluyordu Selevkos'un Malatya'yı içerisine alan topraklarda da egemenlik kurması, ancak rakibi Lizimakhos'u MÖ 281 'de yenilgiye uğratmasından sonra gerçekleşmiştir Selevkosların Malatya'da tahakkümleri bir yıl sürmüştür Yöre insanının isyanı sonucu Selevkoslar Malatya'yı terk etmek zorunda kaldılar Aynı zamanda Kapadokya Krallığı bölgede hakimiyeti ele geçirdi Güney komşu Selökidlerle iyi geçinmeye çalışan Kapadokya yönetiminin Malatya bölgesindeki egemenliği daha güçlendi Kapadokya Krallığı, bir süre sonra "Sofen Presleri" diye anılan ve bugünkü Harput yöresinde bağımsızlığını ilan eden prensIere boyun eğdi ve Malatya yöresinin yönetimini bırakmak zorunda kaldı (MÖ 212) Böylece bölgedeki yönetim, tekrar Selevkosların eline geçmiştir Bu yönetimden memnun olmayan yöre haklı, kuzeyde bulunan Pontus Kralı Farmekes'in koruması altına sığınmıştır (MÖ 170) Malatya bölgesi uzun süre Pontus Krallığına bağlı olarak kalmıştır Pontus Kralı Mitridates Evpator'un (MÖ 120-63), Pompeius komutasındaki Roma ordusuna yenilmesinden sonra bölge, merkezi Kelkit ırmağı kıyısındaki Kabira olan Roma eyaletinin sınırları içine alındı (MÖ 66)