08-19-2012
|
#11
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Erzurum Hakkında Bilgi
Erzurum Köprüleri
Altın Halkalı Köprüsü (Merkez)
Erzurum’da Aras Nehri üzerindeki Altın Halkalı Köprüsü’nün kitabesi günümüze gelemediğinden ne zaman ve kimin tarafından yaptırıldığı kesinlik kazanamamıştır Bununla beraber XIII yüzyılda yapıldığı mimari üslubundan anlaşılmaktadır
Evliya Çelebi köprünün Çobaniyandan Melik Gazi tarafından yaptırıldığını yazmıştır Ayrıca köprü yıkılır veya harap olursa onarılması için de mermer üzerine altından bir halka konulduğunu belirtmiştir Bu yüzden de köprüye Altın Halkalı Köprü ismi yakıştırılmıştır
Kesme taştan, yuvarlak kemerli bir köprüdür
Murat Köprüsü (Merkez)
Erzurum’da şehir içinde, Murat Suyu üzerinde bulunan köprü Narmanlı ve Sıvırcık mahallelerini birbirine bağlamaktadır Köprü Sultan IV Murat’ın (1623-1640) Erzurum’u imar ederken bu köprünün yapılmasını istemiştir Kitabesi bulunmamaktadır Ancak yapı üslubundan XVII yüzyılda yapıldığı anlaşılmaktadır
Köprü kesme taştan ve tek kemerli olarak yapılmıştır
Çoban Dede Köprüsü (Köprüköy)
doğusundadır Köprü İlhanlı hükümdarı Gazan Han’ın (1295-1304) zamanında yörede yapılan imar çalışmaları sırasında Veziri Salduzlu Emir Çoban Noyin tarafından l297-1298 yıllarında yapılmıştır Köprünün yapı formu ve baş kısmındaki bezmeler Selçuklu ve İlhanlı üslubunu yansıtmaktadır
Karga Pazarı ve Aras nehirlerinin birleştiği yerde yapılan köprü 128 00 m uzunluğunda, 8 50 m genişliğindedir Köprünün en büyük kemer açıklığı l3 00m olup en yüksek noktası da 30 00 m dir Yedi yuvarlak kemerli gözden meydana gelen köprünün ilk gözü son yıllarda yapılan onarım sırasında kapatılmıştır Bugün altı gözlü olan köprü Homigi Köyü’nden getirilen taşlarla yapılmıştır Köprünün kemerleri siyah, kırmızı ve gri renkli kesme taşlardan yapılmıştır Taşların işlenişinde son derece ahenkli ve iyi bir işçilik gözlemlenmektedir Ayrıca köprü ayaklarının altına yatay olarak ardıç ağaçları döşenmiştir Böylece köprünün batmaması sağlanmıştır Köprü ağırlığını hafifletmek için de tampon duvarları arasında boşluklar bırakılmıştır Köprünün ayakları üzerinde son derece güzel işlemeleri olan köşkler yapılmıştır Köprünün iki tarafında dörderden, üzerleri kubbeli sekiz köşk yerleştirilmiştir Bunların bazılarının üzerlerinde alemler ve işaretler görülmektedir
Köprü çeşitli dönemlerde onarılmıştır Köprünün l872 yılı onarımını gösteren kitabe güneydeki korkuluk üzerine yerleştirilmiştir Bu onarım öncesinde, l727 yılında da bir onarım daha geçirmiştir Bunun dışında l946-l948 yıllarında bir kez daha onarılmıştır
Dervişağa Köprüsü (Kuzgunköyü Köprüsü) (Pasinler)
Erzurum Serçme Çayı üzerinde, Kuzgunköyü’nde olan köprü kitabesinden öğrenildiğine göre Derviş Ağa tarafından l703 yılında yaptırılmıştır
Köprü muntazam taşlarla tek gözlüdür Çeşitli onarımlar geçirmiş, tek kemeri yıkılınca ahşap olarak yapılmıştır En son l938’de bir kez daha onarılmıştır
Karas Köprüsü (Ilıca)
Erzurum, Ilıca ilçesinde, Karaz Köyü’nün doğusunda bulunan köprü XVII yüzyılda yapılmıştır Bu köprünün daha önceden yapılmış bir köprü üzerine Osmanlı döneminde yapıldığı sanılmaktadır
Köprü 85 00 m uzunluğunda, 5 20 m genişliğindedir Sekiz sivri kemerli gözden meydana gelen köprünün en büyük kemer açıklığı 4 60 m dir Köprü kemerlerinin üzerinde ince bir tahfif kemeri daha bulunmaktadır Bunun üzerinde de oldukça iri blok taşlardan oluşan bir korkuluk duvarı bulunmaktadır
Kesik Köprü (Tortum)
Erzurum, Tortum ilçesindeki köprü Tortum-Çamlıyamaç yolu üzerindedir Kitabesi bulunmadığından ne zaman ve kimin tarafından yaptırıldığı bilinmemektedir Ancak yapı şeklinden Osmanlı döneminde yapıldığı anlaşılmaktadır
Kireçli Köprü (Tortum)
Köprünün kitabesi bulunmadığından ne zaman ve kimin tarafından yaptırıldığı bilinmemektedir Yapı şeklinden Osmanlı döneminde yapıldığı anlaşılmaktadır
Kesme taştan ve tek gözlü bir köprüdür Ortadaki tek göz oldukça geniş ve sivri kemerlidir Günümüzde de kullanılmaktadır
|
|
|