Genç Yaşlarda Beslenmeye Dikkat!

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-18-2012

Genç yaşlarda beslenmeye dikkat!

Yediğiniz bu yiyecekler gelecekteki hastalıklarınızı belirliyor

Çocukların bebeklik çağı beslenmesinde anne ve babalara önemli sorumluluklar düşer

Ancak çocuklara doğru beslenme alışkanlıklarının kazandırılması, anne ve babaların en az bebeklik çağı sorumlulukları kadar önemli bir yükümlülüktür

Unutmayın ki ağaç yaşken eğilir

Ergenlik çağında gençlerin sağlıklı ve dengeli beslenmeleri onların büyüme ve gelişim dönemleri olduğu için çok önemlidir

ABUR CUBURU ÖNLEYİN

Özellikle çocukluk ve gençlik çağında aburcuburların, fast food türü yiyeceklerin, kahve ve kola gibi içeceklerin beslenme sisteminde alışkanlık haline gelmesi gelecek yıllarda bir çok hastalığa zemin hazırlamaktadır

Bu dönemde alınması gereken besinlerin ve vitaminlerin yerini alan sağlıksız gıdalar çocukların boylarının uzamasını etkileyecek, fiziksel ve biyolojik gelişimlerine darbe vuracaktır

SAĞLIKLI YETİŞKİNLİK

Yaşamın bu önemli döneminde doğru beslenme hazırlığının kazanılması beraberinde sağlıklı bir yetişkinlik ve yaşlılık getirecektir

DiYET YAŞI 12’YE DÜŞTÜ

Yapılan araştırmalar diyet yapma yaşının 12'lere indiğini gösteriyor

Gelişim çağı olan ergenlikte yapılan diyetler, bu dönemde yukarıda da belirttiğimiz temel vitamin ve minerallerin alınmaması sağlıklı bir beslenme şekli kurgulanamaması durumunda pek çok hastalığı ortaya çıkarmakta fiziksel, ruhsal ve zihinsel gelişimi engellemektedir

Çocukluktan gençliğe adım atıldığı ergenlik döneminde yaşanan bazı fiziksel değişimler, gençlerde fizikleriyle ilgili bazı takıntılar yaratabilmekte çözümü ise diyetlerde aramaktalar

Gençlerin bu dönemde yaptıkları diyetler özellikle kulaktan duyma diyetler konusunda ailelerin ciddi bir önlem alması gerekiyorsa bir hekime başvurmaları gerekmektedir

Diyete başlama yaşı ise 18 olmalıdır

GENÇ KIZ VE ERKEKLERDE DURUM

Organların yapı taşı olan proteinlere ergenlik çağı döneminde vücudun büyümeden kaynaklanan ihtiyacı artar

Bu nedenle yaklaşık olarak kızlar günde 45-50 gram, erkekler ise 50-60 gram proteini yiyecekler ile almalıdır

Ergenlik çağında enerji ihtiyacının yaklaşık yüzde 12-15'i proteinlerden sağlanır

Gelişimin tam olarak tamamlanabilmesi için günlük alınması gereken protein miktarı, et, süt ve yumurtadan karşılanmalıdır

Büyüme ve gelişmede en önemli mineral kalsiyumdur

Kemik kitlesini arttıran ve boyun uzamasına katkıda kalsiyum büyüme ve gelişimde en önemli mineraldir

Bu dönemde günlük ortalama 1200-1300 mg kalsiyum alınmalıdır ki bu da 4-5 su bardağı süt veya yoğurt ile karşılanabilir

B12’NiN ÖNEMi

Hücre yapımındaki rolü nedeni ile ergenlikte B12 vitaminine büyük ölçüde ihtiyaç duyulur

Yine ergenlik döneminin olmazsa olmazı çinkodur

Bu dönemde gençlerin çinko içeren gıdaları beslenme sistemlerine yerleştirmeleri gerkir

Tavuk, balık, yağsız kırmızı et, süt, baklagiller ve tam tahıllar çinko ihtiyacını karşılayacaktır

Çinkonun büyümedeki önemi ise protein yapımına bulunduğu katkıdan gelmektedir

Katkısı olduğu için etkilidir

Yine günlük 12 ila 15 gr

çinko alınması yeterli olacaktır

ERGENLiKTE ORTAYA ÇIKABiLECEK SORUNLAR

Ergenlik çağında görülebilecek bazı temel sorunlar vardır

Bu konulara ailelerin dikkat etmesi, görülecek bu tip sorunlar karşısında önlem alıp bir hekime başvurması gerekir

Boy kısalığı

Cinsel gelişim yetersizliği

Demir eksikliği anemisi

Guatr

Obezite

Aşırı Kıllanma

Adet düzensizliği

Kemik gelişimi

DEMİR EKSİKLİĞİ ve OBEZİTE

Demir vücudun pek çok fonksiyonun yerine getirilmesinde görev alır ve tüm organları etkiler

Demir eksiliği zihin gelişimini de yavaşlatır

Toplum sağlığı açısından giderek tehlike olan obeziteye karşı ciddi ve köklü önlemler alınması gerekir

Önlemlerin başında eğitim geliyor

Aile içi eğitimde sağlıklı beslenme alışkanlklarının kazandırılması alınabilecek en etkili tedbir

Ancak sağlıklı ve dengeli beslenme alışkanlığının önce aile içinde benimsenmesi ve çocuğa okul öncesi dönemden itibaren kazandırılması gerekir

KiM NE YiYOR?

Ülkeler coğrafi ve kültürel yapılarıyla farklı gıda ve beslenme alışkanlıklarına sahip olsa da sağlıklı beslenmenin evrensel olduğunu hatırlatmak istiyorum

Dünya Sağlık Örgütü’nün raporlarında belirtilen beslenme uyarıları bu evrenselliğin bir ispatıdır

Dünya Sağlık Örgütü hazırladığı raporda şu noktalara dikkat çekiyor: “Beslenmeye bağlı bozukluklar kronik hastalık faktörlerinin belli başlısıdır

Kardivasküler hastalıklar, diabettes mellitus, kanserin bazı türleri ve karaciğer hastalıklarıyla dental kariyes gibi bazı hastalıkların önlenmesinde uygun bir diyet esansiyeldir

KRONİK YETERSİZ BESLENME

Yetersiz bir diyet başlıca iki tür metabolik beslenme bozukluğuna neden olabilir: Protein enerji fakir bir beslenme ve mikro besin bozuklukları

Kronik yetersiz beslenme, uzun süreli gıda tüketimi, günlük enerji harcamasını karşılayamazsa ortaya çıkar; akut yetersiz beslenme aniden gıda alımı ciddi ölçülerde azaldığında olur

Yetersiz beslenme gelişmekte olan ülke çocuklarının yarıdan çoğunun ölümüne neden olmaktadır

''

DÜNYA NE YİYOR

Amerika’nın %31’i l İngiltere’nin %23ü l Avusturalya'nın%22’si

İspanya’nın%13ü

Türkiye’nin%12si Tüm bu rakamlar bize, dünya yüzeyindeki insanların giderek şişmanladığını, ülkelerin obezite tehlikesiyle ne denli iç içe olduğunu anlatıyor

Hazır, hızlı yemeklerle doldurulan mideler sağlıksız beslenme koşullarına maruz bırakıldığı sürece rakamlar giderek artacak

Diğer yanda başka rakamlar da gözümüze çarpıyor

İtalya %9 l Norveç %8l Kore %3 l Japonya %3 Bu rakamlar da ülkelerdeki obezite oranlarını gösteriyor

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre dünyada: "400 milyon üzerinde obez "1,6 milyar civarında hafif şişman bulunmaktadır

2015 yılında bu rakamların 700 milyon obez, 2,3 milyar hafif şişmana ulaşacağı düşünülüyor

Obezite tehlikesini önlemede sağlıklı ve dengeli beslenmenin önemi çok büyük

Burada ailelere özellikle yeni nesile sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırmada önemli görevler düşüyor

Dr İsmail Ağar

08-18-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Genç Yaşlarda Beslenmeye Dikkat! Genç yaşlarda beslenmeye dikkat! Yediğiniz bu yiyecekler gelecekteki hastalıklarınızı belirliyor Çocukların bebeklik çağı beslenmesinde anne ve babalara önemli sorumluluklar düşer Ancak çocuklara doğru beslenme alışkanlıklarının kazandırılması, anne ve babaların en az bebeklik çağı sorumlulukları kadar önemli bir yükümlülüktür Unutmayın ki ağaç yaşken eğilirErgenlik çağında gençlerin sağlıklı ve dengeli beslenmeleri onların büyüme ve gelişim dönemleri olduğu için çok önemlidir ABUR CUBURU ÖNLEYİN Özellikle çocukluk ve gençlik çağında aburcuburların, fast food türü yiyeceklerin, kahve ve kola gibi içeceklerin beslenme sisteminde alışkanlık haline gelmesi gelecek yıllarda bir çok hastalığa zemin hazırlamaktadır Bu dönemde alınması gereken besinlerin ve vitaminlerin yerini alan sağlıksız gıdalar çocukların boylarının uzamasını etkileyecek, fiziksel ve biyolojik gelişimlerine darbe vuracaktır SAĞLIKLI YETİŞKİNLİK Yaşamın bu önemli döneminde doğru beslenme hazırlığının kazanılması beraberinde sağlıklı bir yetişkinlik ve yaşlılık getirecektir DiYET YAŞI 12’YE DÜŞTÜ Yapılan araştırmalar diyet yapma yaşının 12'lere indiğini gösteriyor Gelişim çağı olan ergenlikte yapılan diyetler, bu dönemde yukarıda da belirttiğimiz temel vitamin ve minerallerin alınmaması sağlıklı bir beslenme şekli kurgulanamaması durumunda pek çok hastalığı ortaya çıkarmakta fiziksel, ruhsal ve zihinsel gelişimi engellemektedir Çocukluktan gençliğe adım atıldığı ergenlik döneminde yaşanan bazı fiziksel değişimler, gençlerde fizikleriyle ilgili bazı takıntılar yaratabilmekte çözümü ise diyetlerde aramaktalar Gençlerin bu dönemde yaptıkları diyetler özellikle kulaktan duyma diyetler konusunda ailelerin ciddi bir önlem alması gerekiyorsa bir hekime başvurmaları gerekmektedir Diyete başlama yaşı ise 18 olmalıdır GENÇ KIZ VE ERKEKLERDE DURUM Organların yapı taşı olan proteinlere ergenlik çağı döneminde vücudun büyümeden kaynaklanan ihtiyacı artar Bu nedenle yaklaşık olarak kızlar günde 45-50 gram, erkekler ise 50-60 gram proteini yiyecekler ile almalıdır Ergenlik çağında enerji ihtiyacının yaklaşık yüzde 12-15'i proteinlerden sağlanır Gelişimin tam olarak tamamlanabilmesi için günlük alınması gereken protein miktarı, et, süt ve yumurtadan karşılanmalıdır Büyüme ve gelişmede en önemli mineral kalsiyumdur Kemik kitlesini arttıran ve boyun uzamasına katkıda kalsiyum büyüme ve gelişimde en önemli mineraldir Bu dönemde günlük ortalama 1200-1300 mg kalsiyum alınmalıdır ki bu da 4-5 su bardağı süt veya yoğurt ile karşılanabilir B12’NiN ÖNEMi Hücre yapımındaki rolü nedeni ile ergenlikte B12 vitaminine büyük ölçüde ihtiyaç duyulur Yine ergenlik döneminin olmazsa olmazı çinkodur Bu dönemde gençlerin çinko içeren gıdaları beslenme sistemlerine yerleştirmeleri gerkir Tavuk, balık, yağsız kırmızı et, süt, baklagiller ve tam tahıllar çinko ihtiyacını karşılayacaktır Çinkonun büyümedeki önemi ise protein yapımına bulunduğu katkıdan gelmektedir Katkısı olduğu için etkilidir Yine günlük 12 ila 15 gr çinko alınması yeterli olacaktır ERGENLiKTE ORTAYA ÇIKABiLECEK SORUNLAR Ergenlik çağında görülebilecek bazı temel sorunlar vardır Bu konulara ailelerin dikkat etmesi, görülecek bu tip sorunlar karşısında önlem alıp bir hekime başvurması gerekir Boy kısalığı Cinsel gelişim yetersizliği Demir eksikliği anemisi Guatr Obezite Aşırı Kıllanma Adet düzensizliği Kemik gelişimi DEMİR EKSİKLİĞİ ve OBEZİTE Demir vücudun pek çok fonksiyonun yerine getirilmesinde görev alır ve tüm organları etkiler Demir eksiliği zihin gelişimini de yavaşlatır Toplum sağlığı açısından giderek tehlike olan obeziteye karşı ciddi ve köklü önlemler alınması gerekir Önlemlerin başında eğitim geliyor Aile içi eğitimde sağlıklı beslenme alışkanlklarının kazandırılması alınabilecek en etkili tedbir Ancak sağlıklı ve dengeli beslenme alışkanlığının önce aile içinde benimsenmesi ve çocuğa okul öncesi dönemden itibaren kazandırılması gerekir KiM NE YiYOR? Ülkeler coğrafi ve kültürel yapılarıyla farklı gıda ve beslenme alışkanlıklarına sahip olsa da sağlıklı beslenmenin evrensel olduğunu hatırlatmak istiyorum Dünya Sağlık Örgütü’nün raporlarında belirtilen beslenme uyarıları bu evrenselliğin bir ispatıdır Dünya Sağlık Örgütü hazırladığı raporda şu noktalara dikkat çekiyor: “Beslenmeye bağlı bozukluklar kronik hastalık faktörlerinin belli başlısıdır Kardivasküler hastalıklar, diabettes mellitus, kanserin bazı türleri ve karaciğer hastalıklarıyla dental kariyes gibi bazı hastalıkların önlenmesinde uygun bir diyet esansiyeldir KRONİK YETERSİZ BESLENME Yetersiz bir diyet başlıca iki tür metabolik beslenme bozukluğuna neden olabilir: Protein enerji fakir bir beslenme ve mikro besin bozuklukları Kronik yetersiz beslenme, uzun süreli gıda tüketimi, günlük enerji harcamasını karşılayamazsa ortaya çıkar; akut yetersiz beslenme aniden gıda alımı ciddi ölçülerde azaldığında olur Yetersiz beslenme gelişmekte olan ülke çocuklarının yarıdan çoğunun ölümüne neden olmaktadır'' DÜNYA NE YİYOR Amerika’nın %31’i l İngiltere’nin %23ü l Avusturalya'nın%22’si İspanya’nın%13ü Türkiye’nin%12si Tüm bu rakamlar bize, dünya yüzeyindeki insanların giderek şişmanladığını, ülkelerin obezite tehlikesiyle ne denli iç içe olduğunu anlatıyor Hazır, hızlı yemeklerle doldurulan mideler sağlıksız beslenme koşullarına maruz bırakıldığı sürece rakamlar giderek artacak Diğer yanda başka rakamlar da gözümüze çarpıyor İtalya %9 l Norveç %8l Kore %3 l Japonya %3 Bu rakamlar da ülkelerdeki obezite oranlarını gösteriyor Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre dünyada: "400 milyon üzerinde obez "1,6 milyar civarında hafif şişman bulunmaktadır 2015 yılında bu rakamların 700 milyon obez, 2,3 milyar hafif şişmana ulaşacağı düşünülüyor Obezite tehlikesini önlemede sağlıklı ve dengeli beslenmenin önemi çok büyük Burada ailelere özellikle yeni nesile sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırmada önemli görevler düşüyor Dr İsmail Ağar