08-18-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Obezitede Diyet Tedavisi
OBEZITEDE DIYET TEDAVISI
OBEZITEDE DIYET TEDAVISI
Diyet tedavisine enerji alinmasini azaltmak için hastanin halen aldigi günlük kalorinin 500-1000 Kkal azaltilmasi ile baslanmalidir Bu kalori kisitlamasi haftada 0 5-1 Kg kilo kaybi saglar Genellikle çogu kadin için günlük 1000-1200 Kkal ve erkekler için 1200-1600 Kkal seçilir Diyet kalori olarak düsük olmali ancak 800 kalorinin altinda olmamalidir Günlük kalori hesaplanmasi günlük istirahat enerji harcanmasi yoluyla hesaplanabilir Bunun formülü asagida verilmistir:
Günlük Istirahat Enerji Harcanmasi= (9 99x Agirlik, kg)+ (6 25xboy, cm)-(4 92x yas, yil)+ (166x**** (erkek=1, Kadin=0)-161
Bulunan deger kadin hasta için 1 5la, erkek ise 1 6 ile çarpilir ve sonra bundan 500 çikarilarak haftada 0 5 kg kaybedecek kalori bulunur
Bazal metabolizma Hizi (BMH) Harris-Benedict formulü ile de bulunabilir:
Erkek için BMH=66+13 8 (kg, agirlik)+5(Boy, cm)-6 8(Yas, yil)
Kadin için BMH=65 5+9 6(Agirlik, k g)+1 8(Boy, cm)-4 7(yas, yil)
Tüm diyetlerde kilo kaybinin 2 fazi vardir Ilk faz hizlidir Glikojen ve protein katabolizmasi ile ilgili olarak belirgin sivi kaybi olur 24-48 saat içinde glikojen depolari azalir Kilo kaybi için enerji açigi yaratacak sekilde bir diyet planlanmasi tedavinin temelini olusturur Diyetteki yag miktarinin azaltilmasi herkes tarafindan benimsense de total enerji aliminin azalmamasi durumunda kilo azalmasi olmaz Sadece diyetteki yag miktarini azaltmakla 6-9 ayda ortalama 0 7-4 4 kg zayiflanir O nedenle obeziteye çok fazla bir etkisi olmaz, ancak obezite gelisimini önleyebilir Bu durum magazin basininda çikan diyetler için de geçerli bir durumdur özel bir gidanin yenmesi veya yenmemesi total enerji alimi azalmadikça hiçbir avantaj saglamaz Bu diyetlerle genellikle devamlilik saglanamaz ve diyetin birakilmasi durumunda kilo alimi olur
Dengeli bir diyette enerjinin %30 veya daha azi yaglardan saglanmali ve geri kalani sebze ve meyva olusturmalidir Gida aliminin azaltilmasi veya egzersizin artirilmasi ile saglanacak olan 250-500 kilokalorilik günlük bir enerji azalmasi agirligin haftada 0 25-0 5 Kg azalmasina neden olur çok düsük kalorili diyetler örnegin günlük 250-800 Kilokalorilik diyetler baslangiçta büyük bir kilo kaybina neden olur Bu diyetler siklikla uzun süre devam ettirilemez ve tekrar kilo alma orani çok yüksektir ve o nedenle pek tavsiye edilmez çok düsük kalorili bu diyetler 12-16 haftayi geçmemelidir Bazi tibbi problemler nedeniyle böyle bir diyet uygulanacak hasta siki gözlem altinda tutulmalidir
Diyet yaparken bazi besinlerin kalori miktarlarinin bilinmesinin faydasi vardir Bunlara söyle örnek verebiliriz: 1 Elma: 75 Kkal, 1 bira:410 Kkal, biftek: 300 Kkalori, kola: 100 Kkalori, 1 dilim kek:165 Kkal, 1 yumurta:78 kkal, 1 hamburger::400 kkal, 1 küçük süt; 166 kkal, 1 portakal: 115 Kkal, ufak patates cipsi: 100 kkal Asagidaki besinlerin ise her biri yaklasik 100 kkaloridir: bir elma, ufak patates cipsi, 1 kasik tereyagi, küçük çikolata, kutu kola, bezelye 4 kasik, tavuk 20 gram
Diyet yapan hastalara günde en az 2 litre su içmeleri önerilmelidir
Diyetle ilgili olarak hastalara su konulara dikkat etmeleri de önerilir:
1-Farkli gidalarin enerji degerini ögrenme
2-Gidalarin içerigini bilme
3-Gidalarin üzerindeki enerji miktarlarina dikkat etme
4-Alisveris yaparken düsük kalorili gidalar almayi aliskanlik haline getirme
5-Yemek pisirirken yüksek kalorili gidalar ilave etmeme
6-Yüksek kalorili gidalar almamaya dikkat etme
7-Günde en az 2 litre su içmek
8-***** alimini azaltma
DüSüK KALORILI BIRINCI BASAMAK DIYETI
Total kalori mevcut kalorinin 500-1000 kalori eksigi olmalidir Total yag miktari total kalorinin %30undan az olmalidir Sature yag asitleri total kalorinin %8-10nunu olusturmali, monoansatüre yag asitleri total kalorinin %15ine kadar ve poliansature yag asitleri total kalorinin %10nuna kadarini olusturmali, proteinler total kalorinin %15ni, karbonhidratlar total kalorinin %55ni olusturmalidir Günlük kolesterol alimi 300 mg altinda olmalidir Günde 6 gramdan fazla tuz alinmamali, kalsiyum 100-1500 mg alinmali ve lifli gidalar günlük 20-30 gram alinmalidir
IKINCI BASAMAK DIYET
Kolesterol düzeyleri yüksek ise bu diyet önerilir Sature yag asitleri %7den daha az, günlük kolesterol alimi 200 mg den daha az olmalidir Diger gidalar birinci basamak diyet ile aynidir
Bu diyetlerdeki protein bitkisel kaynakli olmali veya yagsiz hayvan etlerinden saglanmalidir
Diyet yaparken salata ve meyvalari artirmali, sebze yemeklerine agirlik vermeli ve yagli gidalar azaltilmalidir Seker yerine tatlandiricilar kullanilmali ve tuz alimi kisitlanmalidir
ZAYIFLAMA DIYET öRNEKLERI
1000 kalorilik zayiflama diyeti
Sabah
[/b]
çay (sekersiz)
Beyaz peynir (1 kibrit kutusu)
1 dilim kepekli ekmek
Ara ögün
[/b]
1 Meyva
öglen
[/b]
Izgara köfte 2 adet (60 gr)
Pilav (4 yemek kasigi)
Salata
Zeytinyagli sebze yemegi (4 yemek kasigi -
1 porsiyon)
Ara ögün
[/b]
1 meyva
Aksam
[/b]
Zeytinyagli kabak yemegi
Yogurt (1)
2 dilim ekmek
Ara ögün
[/b]
Meyva (1)
Bu diyet %54 karbonhidrat, %16 protein ve %30 yag içerir Ara ögünler saat 10 30, 15 30 ve 22 30 da alinmalidir
1200 kalorilik zayiflama diyeti
Sabah
[/b]
Yarim su bardagi süt (sekersiz)
Beyaz peynir (1 kibrit kutusu)
2 ince dilim kepekli ekmek
Ara ögün
[/b]
Meyva (1)
öglen
[/b]
Manti (1 porsiyon)
Salata
Ara ögün
[/b]
Meyva (1)
Aksam
[/b]
Etli kabak dolma (2 adet)
Yogurt (Yarim su bardagi)
2 dilim ekmek
Ara ögün
[/b]
Meyva (1)
ögle yemegi alternatifi olarak: 1 porsiyon kiymali bezelye, 4 yemek kasigi pilav, ½ su bardagi yogurt olabilir Bu diyet %55 karbonhidrat, %15 protein ve %30 yag içerir
1400 kalorilik zayiflama diyeti
Sabah
[/b]
Ihlamur
[/b]
Yumurta (1)
[/b]
2 dilim ekmek
Ara ögün
[/b]
Meyva (1)
öglen
[/b]
K Baklagil 12 yemek kasigi
[/b]
Pilav (6 yemek kasigi)
[/b]
Salata
Ara ögün
[/b]
Meyva (1)
Aksam
[/b]
Zeytinyagli sebze yemegi (4 yemek kasigi)
[/b]
çorba (1)
[/b]
Salata + (1 kibrit kutusu peynir)
[/b]
3 dilim ekmek
Ara ögün
[/b]
2 galeta veya 5 eti form
ögle yemegi alternatifIi söyle olabilir: 3 izgara köfte+ 1 porsiyon zeytinyagli taze fasulye, 4 yemek kasigi pilav, salata ve 1 dilim ekmek Bu diyet %56 karbonhidrat, %15 protein ve %29 yag içerir DEGISIM LISTELERI:
ET GRUBU (1 PORSIYON MIKTARLARI):
30 gram tavuk, balik, kirmizi et (yagsiz)
1 kibrit kutusu kadar beyaz peynir
1 yumurtaTAHILLAR-KURUBAKLAGILLER:
1 ince dilimli kepekli ekmek
1 kepçe çorba
2 yemek kasigi bulgur, pirinç pilavi veya makarna
1 orta boy patates
|
|
|