Toplum Sağlığı Yönünden Kurşun Zehirlenmesi

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-17-2012

Kurşun bileşikleri iki bin yıldır insanlar tarafından kullanılmaktadır

Günümüzde gereksinimle birlikte kullanım da giderek artmaktadır

Kurşun zehirlenmesi (plumbism) kentlerde ve kurşun kullanılan endüstri dallarında görülür

Kurşun zehirlenmesi akut ve kronik olabilir

Akut zehirlenmeler kısa sürede yüksek dozda kurşunla karşılaşılması sonucu kısa zamanda semptomların ortaya çıkması sonucu, kronik zehirlenmeler daha uzun sürede oluşan vakalardır

Yaygınlığı nedeniyle, su ve besinlerle kırsal bölgedekiler bile günde birkaç yüz mikrogram kurşun alırlar

Kentlerde buna endüstriyel atıklar ve motorlu araçların egzozlarından yayılan bulaşma da eklenir

Bu nedenle, meslek gereği kurşunla ilişkisi bulunmayanlarda bile, kandaki kurşun düzeyi, özellikle kent halkında normalin üst sınırına yaklaşır

Kurşunla temasın yaygın olmasına karşın, toksik etkiler daha çok 1-5 yaşındaki çocuklarda gözlenir; özellikle 18-24 aylık çocuklar yüksek risk altındadırlar

Çünkü bu çocuklar toprak, boya ve kurşunla bulaşmış çeşitli materyalleri ağızlarına götürme alışkanlığına sahiptirler

İş Yaşamında Kurşun Bileşikleri

Kurşunun (Pb), kolay işlenebilen, yaygın bir metal olması ve ergime derecesinin düşüklüğü (327

5°C) nedeniyle iş yaşamında çok yaygın olarak kullanılır

550°C'nin üstünde ortam havasında buharlaşır ve kondanse olmuş, kurşun oksit partikülleri olarak yayılır

İnorganik kurşun bileşikleri

A

Saf metalolarak: Kurşun levha ve borular, tel ve kablolar, yapı kaplamaları

B

Bileşikleri olarak: Kurşun monoksit (PbO=mürdesenk), Kırmızı kurşun (Pb304, kurşun tetraoksit=sülyen), Beyaz kurşun (PbCO3, kurşun karbonat=üstübeç), Kurşun silikat (PbSiO3), Kurşun sülfür (PbS), Kurşun kromat (PbCrO4)

C

Alaşımlan: Kurşun antimon alaşımları akümülatör vb

yapımında kullanılır

08-17-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Toplum Sağlığı Yönünden Kurşun Zehirlenmesi Kurşun bileşikleri iki bin yıldır insanlar tarafından kullanılmaktadır Günümüzde gereksinimle birlikte kullanım da giderek artmaktadır Kurşun zehirlenmesi (plumbism) kentlerde ve kurşun kullanılan endüstri dallarında görülür Kurşun zehirlenmesi akut ve kronik olabilir Akut zehirlenmeler kısa sürede yüksek dozda kurşunla karşılaşılması sonucu kısa zamanda semptomların ortaya çıkması sonucu, kronik zehirlenmeler daha uzun sürede oluşan vakalardır Yaygınlığı nedeniyle, su ve besinlerle kırsal bölgedekiler bile günde birkaç yüz mikrogram kurşun alırlar Kentlerde buna endüstriyel atıklar ve motorlu araçların egzozlarından yayılan bulaşma da eklenir Bu nedenle, meslek gereği kurşunla ilişkisi bulunmayanlarda bile, kandaki kurşun düzeyi, özellikle kent halkında normalin üst sınırına yaklaşır Kurşunla temasın yaygın olmasına karşın, toksik etkiler daha çok 1-5 yaşındaki çocuklarda gözlenir; özellikle 18-24 aylık çocuklar yüksek risk altındadırlar Çünkü bu çocuklar toprak, boya ve kurşunla bulaşmış çeşitli materyalleri ağızlarına götürme alışkanlığına sahiptirler İş Yaşamında Kurşun Bileşikleri Kurşunun (Pb), kolay işlenebilen, yaygın bir metal olması ve ergime derecesinin düşüklüğü (3275°C) nedeniyle iş yaşamında çok yaygın olarak kullanılır 550°C'nin üstünde ortam havasında buharlaşır ve kondanse olmuş, kurşun oksit partikülleri olarak yayılır İnorganik kurşun bileşikleri A Saf metalolarak: Kurşun levha ve borular, tel ve kablolar, yapı kaplamaları B Bileşikleri olarak: Kurşun monoksit (PbO=mürdesenk), Kırmızı kurşun (Pb304, kurşun tetraoksit=sülyen), Beyaz kurşun (PbCO3, kurşun karbonat=üstübeç), Kurşun silikat (PbSiO3), Kurşun sülfür (PbS), Kurşun kromat (PbCrO4) C Alaşımlan: Kurşun antimon alaşımları akümülatör vb yapımında kullanılır