Etik, Gen-Etik Ve Kopyalanmışlık İşığında Bilimin Üzerine

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-17-2012

Kopyalama Olgusu Üzerine Toplumsal Düzeyde Bazı Etik Sorular

Kimi uzmanlar Dolly'den haberdar olunmasıyla başlayan bir "kakafoni"den söz etmektedirler

Öyle ki akla pek de kolay gelmeyecek hemen tüm ilginç olasılıkların ve gizli tehlikelerle dolu öykülerin, bu süreçte dile getirildiği belirtilmektedir

Bu tür sorulardan birkaçı şöyle dile getirilebilir:

* "Yedek parça depoları" yaratmaya hakkımız var mıdır?

* Onayları alınmaksızın, kuşakları araştırma deneği yapabilir miyiz? Ayrıca onların doğal genetik miraslarını değiştirme hakkımız var mıdır?

* Gelişmiş ülkelerde kopyalamaya yasaklamalar getirirken, geri kalmış ülkelerde uygulanmasına göz yummak bilimi emperyalizmin hizmetinde yapmaz mı, ya da varolanı daha da pekiştirmeyecek midir?

* Cinselliğin rastlantısallığını ortadan kaldırmak ve üremeye hükmetme şansı/fırsatı nereye kadar zorlanacaktır?

* Genetik çeşitliliğin kopyalama yoluyla önlenmesi, evrim olgusunun bir önkoşulundan da vazgeçildiği anlamına gelmeyecek midir?

* Kopyalama çalışmalarını kimler paraca desteklemektedir? Bir başka deyişle bu araştırmalar kimin denetimindedir? Başlıca destekleyicinin ilaç ve hayvancılık sektörü olması nasıl yorumlanabilir?

* Kopyalama sonuçlarının, dünyada farklı birkaç merkezden "pıtrak" gibi birbiri arkasından müjdelenmesi ve hem de bunun "deli dana" krizinden anlamlı bir süre sonra

ortaya çıkması bir rastlantı mıdır?

* Bilim-ticaret ilişkisi ya da bağlantısı nasıl kurulabilir? Özelde de genetik bilgiye dayalı buluşların, "patent hakkı" konusuna nasıl açıklık getirilebilir?

08-17-2012	#5
Prof. Dr. Sinsi	Etik, Gen-Etik Ve Kopyalanmışlık İşığında Bilimin Üzerine Kopyalama Olgusu Üzerine Toplumsal Düzeyde Bazı Etik Sorular Kimi uzmanlar Dolly'den haberdar olunmasıyla başlayan bir "kakafoni"den söz etmektedirler Öyle ki akla pek de kolay gelmeyecek hemen tüm ilginç olasılıkların ve gizli tehlikelerle dolu öykülerin, bu süreçte dile getirildiği belirtilmektedir Bu tür sorulardan birkaçı şöyle dile getirilebilir: * "Yedek parça depoları" yaratmaya hakkımız var mıdır? * Onayları alınmaksızın, kuşakları araştırma deneği yapabilir miyiz? Ayrıca onların doğal genetik miraslarını değiştirme hakkımız var mıdır? * Gelişmiş ülkelerde kopyalamaya yasaklamalar getirirken, geri kalmış ülkelerde uygulanmasına göz yummak bilimi emperyalizmin hizmetinde yapmaz mı, ya da varolanı daha da pekiştirmeyecek midir? * Cinselliğin rastlantısallığını ortadan kaldırmak ve üremeye hükmetme şansı/fırsatı nereye kadar zorlanacaktır? * Genetik çeşitliliğin kopyalama yoluyla önlenmesi, evrim olgusunun bir önkoşulundan da vazgeçildiği anlamına gelmeyecek midir? * Kopyalama çalışmalarını kimler paraca desteklemektedir? Bir başka deyişle bu araştırmalar kimin denetimindedir? Başlıca destekleyicinin ilaç ve hayvancılık sektörü olması nasıl yorumlanabilir? * Kopyalama sonuçlarının, dünyada farklı birkaç merkezden "pıtrak" gibi birbiri arkasından müjdelenmesi ve hem de bunun "deli dana" krizinden anlamlı bir süre sonra ortaya çıkması bir rastlantı mıdır? * Bilim-ticaret ilişkisi ya da bağlantısı nasıl kurulabilir? Özelde de genetik bilgiye dayalı buluşların, "patent hakkı" konusuna nasıl açıklık getirilebilir?