08-16-2012
|
#3
|
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Bronş Asmasını Ortaya Çıkaran Madde,Yiyecek Ve İlaçlar
B - Göz İlaçları:
Göz hastalıklarının tedavisinde kullanılan bir takım ilaçların akciğerlerde yan etkilere yol açtığı bilinmektedir En iyi bilinen yan etkiler astma krizlerinin şiddetlenmesi ve duyarlı kişilerde soluk darlığına neden olmasıdır Yan etkilerin çoğu gl6kom (karasu) tedavisi sırasında kullanılan göz damlaları sonucu meydana gelmektedir Bu ilaçların %80-90'ı 1-2 dakika içinde gözden atılmakla beraber, vücutta yan etkilere neden olabilecek yeterli miktardaki ilaç, göz yaşı kanalları ve bütün içinden emilmektedir Glokom tedavisi için sık olarak kullanılan ilaçlar ve oluşturdukları etkiler şunlardır:
1 Beta-bloker ilaçlar -Timolol maleate (Imol, Timoftal, Timoptic, Timosol) Timolol glokom tedavisinde en sık kullanılan ilaç grubunu oluşturmaktadır Selektif olmayan güçlü bir beta-bloker ilaçtır Hava yolu hassasiyeti olanlarda astma krizlerinin ortaya çıkması, ağırlaşması ve soluk darlığına neden olmaktadır Yine yaşlılarda, astma, kronik bronşit, amfizem gibi akciğer hastalığı olanlarda soluk daralması sık olarak gelişmektedir Hastaların %5-10'unda şiddetli yan etkiler nedeniyle ilacın kesilmesi gerekebilmektedir Belirtiler dakikalar içinde gelişmekte yaklaşık 2 saatte en yüksek seviyeye çıkmaktadır İlk dozdan sonra solunum durması gelişen hastalar rapor edildiği gibi astmalı hastalarda kriz tablosu da ortaya çıkabilmektedir
-Betaxolol (Betoptic) ve levobutonolol (betagan liqui filim)
Glokom tedavisinde kullanılan iki yeni beta-bloker damla olup bunlardan betaxolol'un timolol ve levobutonolol'dan daha az olarak astmalı hastalarda soluk daralmasına yol açtığı belirtilmektedir Tedavide inhalasyon (içe çekme) yolu ile kullanılan bronkodilatör ilaçlar (beta-agonistler, antikolinerjikler) önerilmektedir Eğer bu ilaçların kullanılması kesinkes gerekiyorsa ilk doz doktor gözetiminde verilmeli, hastalar bu ilaçları kullandıkları süre içinde yakından takip edilmelidir
2 Direkt etkili parasempatomimetik ilaçlar (asetükolin benzeri)
Glokom tedavisinde kullanılan direkt parasempatomimetik etkili ilaçlardan
-Pilokarpin (Pilokarsol, Pilosel) ve karbakol'un soluk daralmasına yol açtığı gösterilmiştir Kronik bronşitti hastalarda karbakol ile timolol'la olandan daha az şiddette soluk daralması da rapor edilmiştir Daha önceleri glokom tedavisinde kullanılan metakolin, şimdilerde bu amaçla kullanılmamaktadır Metakoline bağlı soluk daralması gayet iyi bilinmekte olup halen astma tanısında inhalasyon yolu ile verilerek test amacı ile kullanılmaktadır
3 Indirekt etkili parasempatomimetik ilaçlar (antikolinesteraz ilaçlar)
Bu ilaçlardan glokom tedavisinde kullanılan ekotiyofat iyodürün hassas kişilerde soluk daralması ve soluk durmasına yol açtığı belirtilmiştir Yine bu tür ilaçlardan myasteni gravis tedavisinde kullanılan piridostigmin (Mestinon) ve neostigmin (Neostigmin, Prostigmin, Plantlgillin) ile de hassas kişilerde soluk daralması beklenmelidir
4 Sempatomimetik amin ilaçlar
Açık açılı glokom tedavisinde kullanılan dipivefrin hidroklorür (Propine solüsyon)'un astma krizini açığa çıkardığı bilinmektedir Daha sonra açıklanacağı gibi ilacın terkibindeki koruyucu olarak kullanılan sodyum metabisülfit'in bu durumdan sorumlu olduğu bulunmuştur
5 Diğer ilaçlar
Göz hastalıklarının tanısında kullanılan suda eriyen bir boya olan sodyomfloressein ile göz içi iltibaplarının tedavisinde kullanılan indometazin göz damlalarının astma krizlerini ortaya çıkardığı ve soluk daralmasına yol açtığı belirtilmektedir Yine mevsimsel olarak alerjik konjunktivitlerin tedavisinde yüzeysel kullanılan kromolin sodyum damlalarının da çok ender olarak alerjik reaksiyonla astma krizlerine yol açtığı hatırlanmalıdır
|
|
|
|