Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu'nun (Dehb) Tedavisi

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-16-2012

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu DEHB TEDAVİSİ

A) DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU'NUN İLAÇ TEDAVİSİ

Tedavi mutlaka bir çocuk ve ergen psikiyatisti tarafından başlanmalı ve kullanıldığı süre boyunca doktoru tarafından yakın takip edilmelidir

En sık kullanılan ilaçlar stimulan dediğimiz Metilfenidat içeren ilaç grubudur

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tedavine başlanmadan, doktor tarafından ayrıntılı özgeçmiş ve aile öyküsü alınmalı, yine doktor tarafından uygun görülen tetkikler (tam kan tahlili, biyokimya, tiroid hormon testleri, EKG vs

gibi) yaptırılmalıdır

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tedavisinde kullanılan ilaçlar, davranış kontrolünden ve dikkatten sorumlu olan sistemlerin çalışabilmesi için gerekli olan nörokimyasal maddelerin beyindeki miktarlarını düzenleyerek etki göstermektedir

Böylece çocuğun varsa hiperaktivitesi azalır, dikkat süresi uzar ve harekete geçmeden önce durup düşünme yeteneği artar

Uygun süre ve dozda tedavi gören dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocukların sosyal ve akademik alanda başarılarının arttığı bilinmektedir

Tedavi olmayan çocukların ise depresyona daha yatkın ve alkol ve madde kullanımının fazla olduğunu çalışmalar göstermektedir

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tedavisinin süresi, hastalığın şiddetine göre ve çocuktan çocuğa değişmektedir

Hareketlilik yaşla birlikte azalma eğilimindedir

Dikkat eksikliği sıklıkla daha uzun bir süre sorun olmaya devam eder ve genellikle ergenlik sonrası azalarak kaybolur

Küçük bir kesimde erişkinlikte de devam eder

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tedavisinin ne kadar süreceği çocuğun ihtiyacına göre belirlenir

Ağırlıklı olarak akademik sorunlar yaşayan çocuklarda okul dönemi ilaç kullanılır, tatillerde kesilir, davranış sorunları ve hiperaktivite fazlaysa tatillerde de devam edilebilir veya başka ilaçlarla desteklenebilir

Okul başlangıç dönemlerinde sorun hala devam ediyorsa ilaç tekrar başlanır, artık ihtiyaç duyulmadığında tedavi sonlandırılır

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tedavisi 1-2 yıl da sürebilir, ergenlik sonuna kadar da devam edebilir

Erişkinlikte kullanım daha sınırlıdır

Bu grup ilaçlarda en sık rastlanılan yan etkiler iştahsızlık, uykusuzluk, başağrısı ve karın ağrısı olarak sıralanabilir

Genellikle 1-2 hafta içinde azalarak kaybolurlar

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olan çocukların %90’ı, stimulan tedavisine yanıt vermekle birlikte, fayda görmeyen ve yan etkileri tolere edemeyen gruplarda atomoksetin, TCA’lar, bupropion, klonidin ve guanfasin içeren ilaçlar kullanılabilmektedir

Yine bu ilaçlar da mutlaka doktor kontrolünde kullanılmalıdır

B) DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞUNDA BİREYSEL DESTEK

Dikkat eğitimi, kendini programlama, zaman yönetimi, sosyal beceri eğitimi, eşlik eden öğrenme güçlüğü, depresyon gibi durumlara yönelik özel eğitim ve terapi desteğinin sağlanması, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocukların tedavisinde çok değerli destek sağlamaktadırlar

C) DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞUNDA OKULLA İŞBİRLİĞİ

Çocuğun ön sıraya oturtulması, uygun disiplin, yönlendirme ve takibin yapılması çok önemlidir

Eğer varsa rehber öğretmen, sınıf öğretmenlerinin konu hakkında bilgilendirilmeleri gerekmektedir

Böylece, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocukların okul, sınıf ve ders başarılarında ortak hareket edilmesi sağlanacaktır

D) DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞUNDA EBEVEYNLERİN EĞİTİMİ

E) DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞUNDA ORTAMIN DÜZENLENMESİ

Görsel , işitsel ve dokunsal dikkat dağıtıcı uyaranların azaltılması, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda ortam uyumunu arttırcaktır

Konu hakkında ilgili tedavi kurumu gerekli düzenlemeleri aile ile paylaşmaktadır

Kaynaklar:
Ergenlik
Çocuk Psikiyatrisi
Çocuk ve Genç Psikolojik Danışma ve Psikiyatri Merkezi
Dikkat Eksikliği Tedavisi
Dikkat Eksikliği
Çocuk Psikolojisi

08-16-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu'nun (Dehb) Tedavisi Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu DEHB TEDAVİSİ A) DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU'NUN İLAÇ TEDAVİSİ Tedavi mutlaka bir çocuk ve ergen psikiyatisti tarafından başlanmalı ve kullanıldığı süre boyunca doktoru tarafından yakın takip edilmelidir En sık kullanılan ilaçlar stimulan dediğimiz Metilfenidat içeren ilaç grubudur Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tedavine başlanmadan, doktor tarafından ayrıntılı özgeçmiş ve aile öyküsü alınmalı, yine doktor tarafından uygun görülen tetkikler (tam kan tahlili, biyokimya, tiroid hormon testleri, EKG vs gibi) yaptırılmalıdır Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tedavisinde kullanılan ilaçlar, davranış kontrolünden ve dikkatten sorumlu olan sistemlerin çalışabilmesi için gerekli olan nörokimyasal maddelerin beyindeki miktarlarını düzenleyerek etki göstermektedir Böylece çocuğun varsa hiperaktivitesi azalır, dikkat süresi uzar ve harekete geçmeden önce durup düşünme yeteneği artar Uygun süre ve dozda tedavi gören dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocukların sosyal ve akademik alanda başarılarının arttığı bilinmektedirTedavi olmayan çocukların ise depresyona daha yatkın ve alkol ve madde kullanımının fazla olduğunu çalışmalar göstermektedir Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tedavisinin süresi, hastalığın şiddetine göre ve çocuktan çocuğa değişmektedir Hareketlilik yaşla birlikte azalma eğilimindedir Dikkat eksikliği sıklıkla daha uzun bir süre sorun olmaya devam eder ve genellikle ergenlik sonrası azalarak kaybolur Küçük bir kesimde erişkinlikte de devam eder Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tedavisinin ne kadar süreceği çocuğun ihtiyacına göre belirlenir Ağırlıklı olarak akademik sorunlar yaşayan çocuklarda okul dönemi ilaç kullanılır, tatillerde kesilir, davranış sorunları ve hiperaktivite fazlaysa tatillerde de devam edilebilir veya başka ilaçlarla desteklenebilir Okul başlangıç dönemlerinde sorun hala devam ediyorsa ilaç tekrar başlanır, artık ihtiyaç duyulmadığında tedavi sonlandırılır Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tedavisi 1-2 yıl da sürebilir, ergenlik sonuna kadar da devam edebilir Erişkinlikte kullanım daha sınırlıdır Bu grup ilaçlarda en sık rastlanılan yan etkiler iştahsızlık, uykusuzluk, başağrısı ve karın ağrısı olarak sıralanabilir Genellikle 1-2 hafta içinde azalarak kaybolurlar Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olan çocukların %90’ı, stimulan tedavisine yanıt vermekle birlikte, fayda görmeyen ve yan etkileri tolere edemeyen gruplarda atomoksetin, TCA’lar, bupropion, klonidin ve guanfasin içeren ilaçlar kullanılabilmektedir Yine bu ilaçlar da mutlaka doktor kontrolünde kullanılmalıdır B) DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞUNDA BİREYSEL DESTEK Dikkat eğitimi, kendini programlama, zaman yönetimi, sosyal beceri eğitimi, eşlik eden öğrenme güçlüğü, depresyon gibi durumlara yönelik özel eğitim ve terapi desteğinin sağlanması, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocukların tedavisinde çok değerli destek sağlamaktadırlar C) DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞUNDA OKULLA İŞBİRLİĞİ Çocuğun ön sıraya oturtulması, uygun disiplin, yönlendirme ve takibin yapılması çok önemlidir Eğer varsa rehber öğretmen, sınıf öğretmenlerinin konu hakkında bilgilendirilmeleri gerekmektedir Böylece, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocukların okul, sınıf ve ders başarılarında ortak hareket edilmesi sağlanacaktır D) DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞUNDA EBEVEYNLERİN EĞİTİMİ E) DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞUNDA ORTAMIN DÜZENLENMESİ Görsel , işitsel ve dokunsal dikkat dağıtıcı uyaranların azaltılması, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda ortam uyumunu arttırcaktır Konu hakkında ilgili tedavi kurumu gerekli düzenlemeleri aile ile paylaşmaktadır Kaynaklar: Ergenlik Çocuk Psikiyatrisi Çocuk ve Genç Psikolojik Danışma ve Psikiyatri Merkezi Dikkat Eksikliği Tedavisi Dikkat Eksikliği Çocuk Psikolojisi