Arabalarda Hava Yastıkları Nasıl Çalışıyor?

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-16-2012

Hava yastıkları 80'li yılların başında ortaya çıktıklarından beri binlerce hayatı kurtarmışlardır

Aslında hava yastıkları İkinci Dünya Savaşı sırasında uçakların yere çakılmalarında bir önlem olarak tasarlanmış ve ilk patent o zamanlarda alınmıştı

Hava yastıklarının arabalara uygulanmasında birçok problemle karşılaşıldı

Basınçlı havanın araba içinde muhafazası, süratle şişmenin sağlanması, ani şişme sırasında yastığın patlamasının veya kişiye zarar vermesinin önlenmesi vs

Hava yastığında üç ana parça vardır

Birincisi yastığın kendisi ki, ince naylon iplikten yapılmış ve konsolda bir silindir üzerine sarılmıştır

Aslında sürücü tarafındaki hava yastığı diğerlerinden farklıdır

Diğerleri tipik bir silindir şeklinde iken sürücü tarafındaki direksiyonun ortasına uyacak şekildedir

İkinci olarak yastığa ne zaman şişeceğini bildiren, arabanın ön tarafında bir sensör vardır

Bir tuğla duvara yaklaşık saatte 15 - 25 kilometre süratle çarpıldığında oluşacak kuvvet karşısında sinyal verecek şekilde ayarlanmıştır

Son olarak da şişirme sistemi vardır

Hava yastıkları sıkıştırılmış veya basınç altındaki havanın veya bir gazın salıverilmesiyle şişmezler

Bir kimyasal reaksiyonun sonucunda şişerler

Bu kimyasal reaksiyonun ana maddesi 'sodyum azide'dir, yani NaN3

Normal şartlarda durağan olan bu molekül ısıtılınca anında ayrışır ve ortaya nitrojen gazı çıkar

Çok az miktarından, yani 130 gramından 67 litre nitrojen çıkabilir

Ancak bu ayrışmadan ortaya bir de sodyum (Na) çıkar ki, çok reaktiftir

Su ile birleşince vücuda bilhassa gözlere, buruna ve ağza ağır tahribat verebilir

Bu tehlikeyi önlemek için hava yastığı üreticileri kimyasal reaksiyonda sodyum ile birleşebilecek bir gaz daha kullanıyorlar ki, bu da potasyum nitrattır (KNO3)

Bu reaksiyondan da yine ortaya nitrojen çıkar

Arabanın önündeki sensör belli bir seviyenin üstündeki çarpmada, NaNS'ün bulunduğu tüpe bir elektrik sinyali gönderir

Burada çok küçük bir spark oluşur ve bunun yarattığı ısıdan da NaN3 çözülür, açığa çıkan nitrojen hava yastığına dolarak şişirir

Burada ilginç olan sensörün çarpmayı algılaması ile yastığın şişmesi arasında geçen zamandır

Sadece 30 milisaniye yani 0

030 saniye

Bir saniye sonra yastık üzerindeki özel delikler vasıtası ile kendi kendine söner ve kazazedeye devamlı baskı yapılmasına mani olur

(Alıntıdır)

08-16-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Arabalarda Hava Yastıkları Nasıl Çalışıyor? Hava yastıkları 80'li yılların başında ortaya çıktıklarından beri binlerce hayatı kurtarmışlardır Aslında hava yastıkları İkinci Dünya Savaşı sırasında uçakların yere çakılmalarında bir önlem olarak tasarlanmış ve ilk patent o zamanlarda alınmıştı Hava yastıklarının arabalara uygulanmasında birçok problemle karşılaşıldı Basınçlı havanın araba içinde muhafazası, süratle şişmenin sağlanması, ani şişme sırasında yastığın patlamasının veya kişiye zarar vermesinin önlenmesi vs Hava yastığında üç ana parça vardır Birincisi yastığın kendisi ki, ince naylon iplikten yapılmış ve konsolda bir silindir üzerine sarılmıştır Aslında sürücü tarafındaki hava yastığı diğerlerinden farklıdır Diğerleri tipik bir silindir şeklinde iken sürücü tarafındaki direksiyonun ortasına uyacak şekildedir İkinci olarak yastığa ne zaman şişeceğini bildiren, arabanın ön tarafında bir sensör vardır Bir tuğla duvara yaklaşık saatte 15 - 25 kilometre süratle çarpıldığında oluşacak kuvvet karşısında sinyal verecek şekilde ayarlanmıştır Son olarak da şişirme sistemi vardır Hava yastıkları sıkıştırılmış veya basınç altındaki havanın veya bir gazın salıverilmesiyle şişmezler Bir kimyasal reaksiyonun sonucunda şişerler Bu kimyasal reaksiyonun ana maddesi 'sodyum azide'dir, yani NaN3 Normal şartlarda durağan olan bu molekül ısıtılınca anında ayrışır ve ortaya nitrojen gazı çıkar Çok az miktarından, yani 130 gramından 67 litre nitrojen çıkabilir Ancak bu ayrışmadan ortaya bir de sodyum (Na) çıkar ki, çok reaktiftir Su ile birleşince vücuda bilhassa gözlere, buruna ve ağza ağır tahribat verebilir Bu tehlikeyi önlemek için hava yastığı üreticileri kimyasal reaksiyonda sodyum ile birleşebilecek bir gaz daha kullanıyorlar ki, bu da potasyum nitrattır (KNO3) Bu reaksiyondan da yine ortaya nitrojen çıkar Arabanın önündeki sensör belli bir seviyenin üstündeki çarpmada, NaNS'ün bulunduğu tüpe bir elektrik sinyali gönderir Burada çok küçük bir spark oluşur ve bunun yarattığı ısıdan da NaN3 çözülür, açığa çıkan nitrojen hava yastığına dolarak şişirir Burada ilginç olan sensörün çarpmayı algılaması ile yastığın şişmesi arasında geçen zamandır Sadece 30 milisaniye yani 0030 saniye Bir saniye sonra yastık üzerindeki özel delikler vasıtası ile kendi kendine söner ve kazazedeye devamlı baskı yapılmasına mani olur (Alıntıdır)