08-16-2012
|
#2
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Geçmişi Nasıl Yok Edebiliriz?
Bir solukta okudum uykum gelmedi
Bu kitap yakmak keşke çinle sınır kalsaydı ama kalmadı sıçradı kısaca hatırlatıyım
Hıristiyanlığın ilk yıllarında Efes'te pek çok kitap "tuhaf ve acayip" olduğu için yakıldı
En ünlü yangınlardan biri İskenderiye Kitaplığı'nın M S 392 yılında yakılmasıydı
Ardından 5 yüzyılda Etrüsk'lerin dine ilişkin kitaplarının toplanması ve yakılması tarihe geçti
1233'te Maimonides'in "Şaşırtma Rehberi" isimli kitabı Güney Fransa'da yakıldı
1480 yılında Tomas Torwuemada Katolik olmayan kitapları, özellikle de Yahudileri'nin Talmut'unun yakılacağını duyurdu
1497'de Girolamo Savonarola'nın "Bonfire of the Vanities" adlı kitabı açık saçık, şehvet düşkünü bulunduğu için Boccaccio'nun ünlü Dekameron'u gibi yakıldı
Nazi'lerin iktidara yaklaştığı 30'lı yıllarda yoğunlaşacaktı Naziler pek çok Yahudi yazarın kitabını ya da diğer "dejenere" kitapları neredeyse bir tören ihtişamında yakıyordu Nazilerin 10 Mayıs 1933'de Berlin'de Opera Meydanı'nda yaktığı büyük ateş hafızalardan hiç kaybolmadı Humboldt Üniversitesi'nin ve Cinsel Bilimler Enstitüsü'nün içlerinde Thomas Mann, Erich Maria Remarque, Henrich Heine, Karl Marx ve H G Wells gibi yazarlara ait 20 bin kitap SA ve Nazi gençlik örgütleri tarafından coşkuyla yakıldı Bu büyük bir kampanyaya dönüştü ve ardından pek çok kentte kitaplar meydanlara toplanarak öğrenciler tarafından yakıldı
1948 yılında New York Binghamton'da, rahipler, öğretmenler ve ailelerinin gözetimindeki çocuklar yaklaşık 2 bin çizgi romanı dini gerekçelerle yaktılar
90'lı yılların ortasında Salman Rüşdi'nin İslam dünyasında büyük tepkilere neden olan "Şeytan Ayetleri" isimli kitabı İngiltere'deki kızgın kalabalıkların gösterilerinde toplu halde yakılıyordu
2001 yılında Mısır Kültür Bakanlığı şair Abu Nuwas'ın "erotik şiirlerini" içeren 6 bin kitabı radikal İslamcılardan gelen tepkilerle yaktı Batı dünyasında büyük bir dalga halinde yakılan kitaplardan biri de bestseller listelerinin üst sıralarındaki "Harry Potter" kitapları oldu Amerika'daki çeşitli kiliseler "şeytani" buldukları bu kitabın yakılmasını istedi ve çok sayıda kitap, fanatik kalabalıklar tarafından törenle yakıldı
Türkiye'de de kitap yakma genellikle "Askeri darbelerle" birlikte gelen bir faaliyet oldu Kitabı her zaman devlet yok etmedi Bazen insanlar da başları derde girmesin diye kitaplarını yakmak zorunda kalıyordu 12 Mart'ta özellikle İstanbul'un "ev ev aranması" sırasında pek çok kitap "suç unsuru" sayılabileceği için sahipleri tarafından sobalarda, bodrumlarda yakılmıştı 12 Eylül'deki askeri darbenin ardından da on binlerce kitap hem devlet tarafından, hem de sahipleri tarafından yakıldı 12 Eylül döneminde Milli Güvenlik Konseyi tarafından çıkarılan bir yasa ile "müsadere edilen kitapların" imhasına olanak tanınması kitap kıyımını doruğa çıkardı Ağırlıkla sol düşüncedeki on binlerce kitap yakılarak ya da SEKA'ya gönderilerek imha edildi
Birde, Isparta Sütçüler Kaymakamı Mustafa Aldemir'in Orhan Pamuk'un kitaplarının imhası için yayınladığı genelge vardı, işin bir boyutu ise bu kaymakamın ankara hukuk fakültesi mezunu olması, sanırım tarihe geçmek istiyordu kaymakam ama neyseki istediği olmadı ve kitaplar yakılmadı ama o ilçedede kamu kurum ve kuruluşlarında orhan pamuk'un yazdığı bir kitapta bulunamazdı
|
|
|