Satrançta Hamleler Nasıl Yazılır?

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-16-2012

Satranç tahtası 8 yatay ve 8 dikey sıradan oluşur Yataylar 1'den 8'e kadar numaralandırılır Dikeyler de a, b, c, d, e, f, g, h şeklinde isimlendirilir Böylece 64 karenin herbirine bir sayı ve bir harften oluşan isim verilir a1, b2, h8 gibi Kare isimlerinde önce harf sonra sayı belirtilmelidirPiyon dışındaki taşlar için baş harflerinden oluşan kısaltmalar kullanılır
Ş = Şah, V = Vezir, K = Kale, F = Fil, A = At Piyon için herhangi bir kısaltma yokturBir hamleyi belirtirken hangi taşın nereye gittiğini yazmak yeterlidir
Ae5: Atın e5 karesine gittiğini gösterir
- Piyonlar için sadece gidilen yer belirtilir
  e4: e4 karesine piyonun gittiğini gösterirEğer aynı kareye iki taş gidebiliyorsa o zaman taşların farklı olan konumları yazılır Aynı yatayda iseler diekyleri, aynı dikeyde iseler yatayları Farklı dikey ve yataylarda ise dikeyleri belirtilir
  Örneğin:
  a1'de ve h1'de duran kalelerden a dikeyinde olanı d1 karesine gitmişse Kad1 şeklinde yazılılr
  a1'de ve a5'te duran atlardan 5 yataydaki b3'e gitmişse A5b3 şeklinde yazılır
  a1'de ve d2'de duran atların ikisi de b3 karesine gidebilir a1'deki atın hareketi için Aab3 ve diğer atın hareketi için Adb35 kullanılır
Taş yerken, alan taşın ismi ile gidilen yerin arasına x işareti konulur
Vxd3: Vezir d3 karesine gitmiştir ve oradaki bir taşı yemiştir
- Piyon taş alırken, piyonun bulunduğu dikey belirtilip x işaretinden sonra gittiği yer yazılır
  exc4: e dikeyindeki piyon c4'e gelerek bir taş yemiştirEğer bir piyon geçerken taş almışsa gidilen yerden sonra ep yazılır (ep: en passant)
  dxc6 ep: d dikeyindeki piyon c6'ya gelirken geçerken taş almıştır
Şah çekilince hamlenin sonuna + işareti konulur
Fg3+: Fil g3'e gelerek şah çekmiştirPiyon terfisinde, piyonun gittiği son kareden sonra terfi etiği taş yazılır
g8V: Piyon g8'e gelerek vezire dönüşmüştür
Kısa rok için 0-0, uzun rok için 0-0-0 kullanılır
Beraberlik teklifleri, yapılan hamleden sonra = konularak belirtilir
Mat için hamleden sonra ++ veya # işaretleri konulur

Kullandığımız kısaltmalar topluca şunlardır:

Ş: Şah
V: Vezir
K: Kale
F: Fil
A: At
0-0: Kısa rok
0-0-0: Uzun rok
x: Taş yeme
+: Şah çekme
=: Beraberlik teklifi
ep: Geçerken alma (en passant)
++ , #: Mat

Örnek bir oyun:
1 d4 Af6 2 c4 e6 3 Af3 Fb4+ 4 Abd2 b6 5 a3 Fxd2+ 6 Fxd2 Fb7 7 b4 d6 8 Fg5 Abd7 9 e3 Ve7 10 Fe2 O-O-O 11 O-O Khf8 =
Bu hamleri yaptığınzda aşağıdaki konuma ulaşmış olmalısınız

08-16-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Satrançta Hamleler Nasıl Yazılır? Satranç tahtası 8 yatay ve 8 dikey sıradan oluşur Yataylar 1'den 8'e kadar numaralandırılır Dikeyler de a, b, c, d, e, f, g, h şeklinde isimlendirilir Böylece 64 karenin herbirine bir sayı ve bir harften oluşan isim verilir a1, b2, h8 gibi Kare isimlerinde önce harf sonra sayı belirtilmelidirPiyon dışındaki taşlar için baş harflerinden oluşan kısaltmalar kullanılır Ş = Şah, V = Vezir, K = Kale, F = Fil, A = At Piyon için herhangi bir kısaltma yokturBir hamleyi belirtirken hangi taşın nereye gittiğini yazmak yeterlidir Ae5: Atın e5 karesine gittiğini gösterir Piyonlar için sadece gidilen yer belirtilir e4: e4 karesine piyonun gittiğini gösterirEğer aynı kareye iki taş gidebiliyorsa o zaman taşların farklı olan konumları yazılır Aynı yatayda iseler diekyleri, aynı dikeyde iseler yatayları Farklı dikey ve yataylarda ise dikeyleri belirtilir Örneğin: a1'de ve h1'de duran kalelerden a dikeyinde olanı d1 karesine gitmişse Kad1 şeklinde yazılılr a1'de ve a5'te duran atlardan 5 yataydaki b3'e gitmişse A5b3 şeklinde yazılır a1'de ve d2'de duran atların ikisi de b3 karesine gidebilir a1'deki atın hareketi için Aab3 ve diğer atın hareketi için Adb35 kullanılır Taş yerken, alan taşın ismi ile gidilen yerin arasına x işareti konulur Vxd3: Vezir d3 karesine gitmiştir ve oradaki bir taşı yemiştir Piyon taş alırken, piyonun bulunduğu dikey belirtilip x işaretinden sonra gittiği yer yazılır exc4: e dikeyindeki piyon c4'e gelerek bir taş yemiştirEğer bir piyon geçerken taş almışsa gidilen yerden sonra ep yazılır (ep: en passant) dxc6 ep: d dikeyindeki piyon c6'ya gelirken geçerken taş almıştır Şah çekilince hamlenin sonuna + işareti konulur Fg3+: Fil g3'e gelerek şah çekmiştirPiyon terfisinde, piyonun gittiği son kareden sonra terfi etiği taş yazılır g8V: Piyon g8'e gelerek vezire dönüşmüştür Kısa rok için 0-0, uzun rok için 0-0-0 kullanılır Beraberlik teklifleri, yapılan hamleden sonra = konularak belirtilir Mat için hamleden sonra ++ veya # işaretleri konulur Kullandığımız kısaltmalar topluca şunlardır: Ş: Şah V: Vezir K: Kale F: Fil A: At 0-0: Kısa rok 0-0-0: Uzun rok x: Taş yeme +: Şah çekme =: Beraberlik teklifi ep: Geçerken alma (en passant) ++ , #: Mat Örnek bir oyun: 1 d4 Af6 2 c4 e6 3 Af3 Fb4+ 4 Abd2 b6 5 a3 Fxd2+ 6 Fxd2 Fb7 7 b4 d6 8 Fg5 Abd7 9 e3 Ve7 10 Fe2 O-O-O 11 O-O Khf8 = Bu hamleri yaptığınzda aşağıdaki konuma ulaşmış olmalısınız