08-17-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Gladyatörler
Gladyatör, Latincede kılıç ustası anlamına gelir (gladius)
Roma İmparatorluğu döneminde ise profesyonel dövüşçülere verilen addır
Bu kişiler çoğunlukla köle veya suçlu insanlardı
Gladyatörlüğün tarihi daha da eskidir
Etrükslerdeki cenaze törenlerinde bazı özel dövüşler yapılırdı ve bunlar ölümle biterdi
Amaç ,ölen kişiye öbür dünyada silahlı bir hizmetkar sunmaktı
Sonraları bu uygulama bölgesel olarak yayıldı ve nitelik değiştirdi
Sözkonusu yerler Roma İmparatorluğunun yönetimine geçtikçe gladyatörlük benimsendi
Roma’da dövüşler iki kişi arasında yapılıyordu Çiftlerin sayısı ilk günlerde 3 idi
Sonraları bu sayı 300’e kadar yükseldi Zamanla daha da arttı
Öyle ki İ S 107 yılında 5 bin çift dövüşmüştü
Gladyatörler,kullandıkları silahlar ve dövüş stilleri yönünden çeşitli gruplardan oluşmuştu
Muhtelif kılıç,kalkan,miğfer,ağ,mızrak,kement ve zırh bellibaşlı silah çeşitleri idi
Atlı ve arabalı gladyatörler olduğu gibi,siperlikli miğferlerle görmeden dövüşler de oluyordu
Gladyatör dövüşleri ekonomik bir faaliyettir Üstelik yasalara göre belirlenmiş kurallar uygulanıyordu
Okullar kurulmuş,özel öğretmenler ders vermiştir
Dövüşecek kişilerin sahipleri sermayelerini bu uğurda değerlendiriyorlardı
Bazı tüccarlar dövüşçü kiralayarak ta bu alana katılıyorlardı
Bugünkü terimlerle konuşursak,gladyatör bir işveren emrinde çalışan işçidir
Ancak onun emek olarak sunduğu iş, dövüşmekti Ölüm de bu işin kaçınılamaz eklentisidir
Arenaya çıkan birisinin yapacağı tek şey ölümüne dövüşmektir
Korkan veya tereddüt eden kişi,kamçı ile, kızgın demirle dövüşe zorlanırdı
Yaralanan birisi,hasmının insafındadır Hayatta kalabilmesi için işaret parmağını havaya kaldırır
İlk zamanlarda yaralının yaşaması veya ölmesi kararını gösteriyi düzenleyen kişi verirdi
Sonraları bu karar izleyici olan halka bırakıldı
Uygulama ,mendil sallamak veya çeşitli parmak hareketleri ile verilen işaretlerdi
Başarılı olan gladyatörler arasında ün sahibi olanlar, toplumda önemli yerlere gelenler olmuştur
Hatta siyasette bile yer aldıkları görülür
İşin içinde ticari kazanç olduğu için ,iflas etmiş iş adamları bile gladyatör olmuştur
Özellikle köleler her an ölümle burun buruna olduklarından sık sık isyan etmişlerdi
Bu isyanların en önemlisi Spartaküs’ün önderliğindeki ayaklanmadır
Bütün bunları bugünkü bakış açısıyla değerlendirmek hatalıdır
İnsan hakları,yaşam hakkı gibi değerler elbette o dönemlerde söz konusu değildir
Gladyatörlerin büyük çoğunluğu köle olduğu için bu kavramlar zaten olamazdı
Zira kölelik te o dönemlerin kabul ettiği,aksinin düşünülemediği bir sosyal kurumdur
Ekonomik altyapı, köleliği gereksiz ve anlamsız kılacak şekilde geliştikçe gladyatörlük te önemini kaybetti
|
|
|