Döngüler Nelerdir ?

Suyun Döngüsü:

Su, bazı doğal kuvvetler ve hava hareketleriyle atmosfer ile yer yüzündeki karalar ve sular arasında sistemli bir şekilde hareket etmektedirBuna su döngüsü veya hidrolojik dolaşım denirGüneş enerjisinin ısıtmasıyla ,çeşitli kaynaklardan atmosfere çıkan su buharı;yağmur,kar, dolu gibi yağış biçimleriyle yeniden yer yüzüne dönerBu suyun bir miktarı yer altı sularına karışırken,daha büyük bir kısmı,göl ve deniz gibi kaynaklarda birikir
Su döngüsü de,öteki tüm döngüler gibi süreklidirBitkiler de terleme ile su döngüsüne katılırYer yüzündeki bütün sular,su döngüsüne katılmaktadırYani,denizlerden buharlaşan su,yağış olarak yer yüzüne dönmekte, bir kısmı yüzeysel sularda birikip ,bir kısmı da yer altı sularına karışmaktadır Yer altı sularının son toplanma yeri ise deniz ve okyanuslardırBurada toplanan sular,su döngüsüne devam eder (uzun su devri)Deniz ve okyanuslardan buharlaşan suyun karalara geçmeden tekrar yağmur, kar,dolu, biçiminde deniz ve okyanuslara geçmesine kısa su devri denirBuharlaşma ve terleme yoluyla yükselen su,bulutlarda yoğunlaşırBunun sonunda da yağış oluşurYağış olarak geri dönen suyun bir kısmı yüzey sularında (göl ve denizlerde) depo edilir
Diğer kısmı yer altı sularına karışırToprağa giren su , yer altı suyu olarak tekrar denizlere akar Bu şekilde su döngüsü tamamlanmış olur
Su döngüsü 3 evre halinde gerçekleşir
1Buharlaşma: Suyun ısınarak buharlaşması, bitkilerinde terleme yoluyla atmosfere verilmesidir Yeryüzündeki buharlaşma güneşin sıcaklık etkisi ile gerçekleşir Suyun buharlaşma alanları denizler, okyanuslar, akarsular, yağış alanları ve toprak yüzeyidir Ayrıca bitki ve diğer canlıların terlemesi de buharlaşma alanları arasında yer alır Buharlaşma yoluyla su atmosfere verilir
2Yoğunlaşma: Su buharının soğuyarak doygun hale gelince su zerreciklerine ve buz kristallerine dönerek bulutları oluşturmasıdır
3Yağışlar: Yoğunlaşan su zerreciklerinin daha soğuyup su damlaları halinde yer çekimi etkisiyle yere düşmesidir Yeryüzüne düşen suların bir kısmı toprak derinliklerindeki bitki köklerine alınır, bir kısmı da diğer canlılar tarafından kullanılır Yağışlarla yeryüzüne düşen suyun büyük bir kısmı yüzey akıntıları şeklinde deniz, okyanus, akarsu ve göllere karışarak akarsular, göller ve yeraltı suları yoluyla denizlere ulaşarak döngüyü tamamlar
Yağışlar su döngüsünün önemli bir parçası olup suyun tekrar tekrar kullanılmasını sağlar Bir yağmur damlası bir yıl içinde tekrar tekrar buharlaşıp yeniden yağarak yeryüzüne döner Böylece 4 milyon km³ su karalar atmosfer arasında hareket eder
Toprak tabakasının çeşidi, arazinin eğimi, bitki örtüsü, yeraltı ve yer üstü sularının şekil ve durumları su döngüsünü etkiler Doğal bitki örtüsü sel tahribatını önler, yağışların dengeli dağılımını sağlar Doğal bitki örtüsünün azalması ile birlikte yağış miktarı azalır, yağış miktarı azalınca canlıların yaşam kaynağı olan mineral döngüleri de bozulur
Ancak insanlar tarafından kullanılan sular kimyasal maddeler, fabrika atıkları, nükleer atıklar, tarım ilaçları, yapay gübreler vb kirletilen bu sular yağışlarla yeraltı suyu ve içme sularına karışır Doğal döngü içinde de yeterince temizlenemez ve canlılar için büyük bir tehlike oluşturmaktadır