Osmanli’Da İstihbaratçilik -Osmanli’Nin Mgk’Si

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-16-2012

JÖN TÜRKLER TUZAĞA DÜŞÜYOR

1902’deki I

Jön Türk Kongresi’nde kendisini “icra komitesi” üyesi seçtiren İsmail Kemal, yıkılıcılık faaliyetlerine hız verir

O sırada Trablusgarp Valisi olan Arnavut Recep Paşa ile irtibata geçen Kemal, Malta adasında yanında Prens Sabahattin olduğu halde bu görüşmeyi gerçekleştirir

Ve tarihe “ Malta Projesi” olarak geçen bir plan yaparlar

Plana göre, “ Recep Paşa’nın emrindeki askerler Sert mevkiinde bir tatbikat yapacak ve o mevkide gemilere bindirilip yabancı bayraklı gemilerle Çanakkale Boğazı’ndan geçirdikten sonra İstanbul’da evvelce Erkan-ı Harp (kurmay) subayları aracılığı ile tespit edilen bir noktaya çıkarılacak ve bu kuvvete katılacak diğer birliklerle hükümet ve padişah devrilecek, Kanun-i Esasi ilan edilecekti”

Karardan sonra Prens Sabahattin, kuracakları hükümet için Paris’te hayli yüksek miktarda borç ararken, İsmail Kemal de İngiliz Hükümeti yetkilileri ile görüşmek için Londra’ya gidiyordu

I

Kongre’nin diğer bir “İcra Komitesi” üyesi ve aynı zamanda Arnavut olan Fazlı Bey ise Yunanistan’a geçiyordu

Yunanistan Hükümet erkânı ile yapılan görüşme sonucunda, kendilerine tam destek ve savaş gemisi sözü verildikten sonra Paris’e dönüyordu

İsmail Kemal ise, olumlu görüşmeler yapar ve İngiliz Hükümeti’nden “ihtilalin yapılacağı gün, Akdeniz donanmasını ziyaret maksadıyla Beşike (İzmir) civarında bulundurulacağı sözünü” alıyordu

İngiliz Hükümeti Akdeniz’deki donanmasını ihtilalcilerin hizmetine sunmaktan öte “ İhtilal başlangıcından yabancı devletlerin haberdar olmaması için Eastern (Doğu) Telgraf kablosunun Odessa ve Köstence’ye bağlı kısımlarını kesilmesini” tavsiye ediyordu

İngiliz Hükümeti’nin bunda esas amacı, darbenin tamamen kendi kontrolünde olması ve Abdülhamid’e yakın olan Almanlarla Rusya’nın olaydan haber alıp karşı harekete geçmesini engellemekti

DARBENİN FİNANS KAYNAKLARI

Yapılacak darbenin askeri ve siyasi yardımı sağlanmıştı, sıra finans kaynaklarına gelmişti

E

Ramsur, darbe için finans temini olayını İsmail Kemal’in hatıralarına dayanarak şöyle anlatır:

“İsmail Kemal, planı Paris’teki İngiliz Elçisi Sir Edmund Monson’a anlatmıştır Sir Edmund, biraz düşündükten sonra, İsmail Kemal’e İngiliz Dışişleri Bakanlığı’na referans mektuplar yazar ve Kemal’de derhal Londra’ya hareket etmişti Dışişleri Bakanı Lord Landadowne, Alman İmparatoru’nu ağırlamakta olan İngiliz Kralı ile birlikte Sandringam’da bulunuyordu İsmail Kemal, ‘Dışişleri Bakanı’nın orada bulunmasına rağmen, beni Sir Monson’un gösterdiği aynı iş anlayışı ile karşıladılar ve derhal harekete geçtiler’ demektedir

Kemal, devamla, ‘Ertesi gün Dışişleri bakanlığı Daimi Müsteşarı Lord Sanderson beni evine davet etti Kendisine tasarladığımız harekâtı ve bu konuda İngiliz devletinden beklediğimiz yardımı ayrıntılı olarak anlattım Onlardan istediğimiz, Rusya’nın bize engel olmaya kalkışması halinde, bu vatanperver eylemimize müdahale etmesini önlemekti Lord Sanderson, derhal Dışişleri Bakanlığı ile temasa geçeceğini ve aldıkları kararı en kısa zamanda bize bildireceğine dair söz verdi İki gün sonra müsteşar beni evine tekrar çağırdı Bana Lord Lansdowne’un mektubunu okudu Bu, geleneksel İngiliz diplomasisine layık bir yardım vaadiydi Ancak, tasarlamış olduğumuz darbe henüz gerçekleşmemiş olduğundan bu vaat dolaylı olarak ihtiyatlı bir hava taşıyordu Çok cesaretlenmiştim Lord Sanderson’un izni ile Bakan’ın Fransızca yazılmış olan mektubunun bir kopyasını, arkadaşlarıma göndermek üzere yanıma aldım’ der”

İsmail Kemal, İngiltere’de finans kaynağı bulmaya çalışırken, diğer ihtilalciler de boş durmuyordu

Mısır’daki İngiliz Yüksek Komiseri Crome ile irtibata geçer geçmez, Kemal Mısır’a gitti

İngiliz Komiseri’nin de hükümeti ile aynı paralelde hareket ettiğine emin olduktan sonra, ihtilalin finansmanı için bir İngiliz bankerini buldular

İhtilalcilerden Ali Haydar, bu olayı şöyle anlatır “Hatırat”ında:

HİDİV ABBAS PAŞA DA PARASAL YARDIM EDİYOR
“Yapılacak ihtilal için asker sevkiyatı ve diğer masraflar için on bin altın lazımdı İngiliz banker bize bu parayı verdi Ancak benim kafama takılan, İngiliz bir banker Osmanlı Memleketinde yapılacak bir darbe için neden bu kadar para versin? Banker Cesel, bize bu parayı vermekle ihtilal sırasında doğacak spekülasyonlardan doğacak karı bu paranın onlarca katı olacağı için bize bu yardımı yaptı”

İngiliz banker Cesel’in verdiği 10

000 altın yetmemişti

Bu sefer ihtilalciler Mısır Hidivi Abbas Paşa’ya müracaat ettiler

Hidiv de ihtilalcilere 4

000 altın veriyordu

Ardından Yunanistan’dan istenilen 10

000 Drahmi ve gemi de Napoli limanında darbecileri bekliyordu

İsmail Kemal ile Prens Sabahattin Napoli’ye gittiler

Napoli’de İsmail Kemal, Prens Sabahattin’e bir oyun oynayarak askerleri Arnavutluk’a götürüp isyanı başlatmaya çalıştı

Ancak Arnavut Recep Paşa, askeri açıdan böyle bir isyanın sonuçsuz kalacağını anladığı için bu plandan vazgeçince, ihtilal de tabii olarak gerçekleşmedi

08-16-2012	#13
Prof. Dr. Sinsi	Osmanli’Da İstihbaratçilik -Osmanli’Nin Mgk’Si JÖN TÜRKLER TUZAĞA DÜŞÜYOR 1902’deki I Jön Türk Kongresi’nde kendisini “icra komitesi” üyesi seçtiren İsmail Kemal, yıkılıcılık faaliyetlerine hız verir O sırada Trablusgarp Valisi olan Arnavut Recep Paşa ile irtibata geçen Kemal, Malta adasında yanında Prens Sabahattin olduğu halde bu görüşmeyi gerçekleştirir Ve tarihe “ Malta Projesi” olarak geçen bir plan yaparlar Plana göre, “ Recep Paşa’nın emrindeki askerler Sert mevkiinde bir tatbikat yapacak ve o mevkide gemilere bindirilip yabancı bayraklı gemilerle Çanakkale Boğazı’ndan geçirdikten sonra İstanbul’da evvelce Erkan-ı Harp (kurmay) subayları aracılığı ile tespit edilen bir noktaya çıkarılacak ve bu kuvvete katılacak diğer birliklerle hükümet ve padişah devrilecek, Kanun-i Esasi ilan edilecekti” Karardan sonra Prens Sabahattin, kuracakları hükümet için Paris’te hayli yüksek miktarda borç ararken, İsmail Kemal de İngiliz Hükümeti yetkilileri ile görüşmek için Londra’ya gidiyordu I Kongre’nin diğer bir “İcra Komitesi” üyesi ve aynı zamanda Arnavut olan Fazlı Bey ise Yunanistan’a geçiyordu Yunanistan Hükümet erkânı ile yapılan görüşme sonucunda, kendilerine tam destek ve savaş gemisi sözü verildikten sonra Paris’e dönüyordu İsmail Kemal ise, olumlu görüşmeler yapar ve İngiliz Hükümeti’nden “ihtilalin yapılacağı gün, Akdeniz donanmasını ziyaret maksadıyla Beşike (İzmir) civarında bulundurulacağı sözünü” alıyordu İngiliz Hükümeti Akdeniz’deki donanmasını ihtilalcilerin hizmetine sunmaktan öte “ İhtilal başlangıcından yabancı devletlerin haberdar olmaması için Eastern (Doğu) Telgraf kablosunun Odessa ve Köstence’ye bağlı kısımlarını kesilmesini” tavsiye ediyordu İngiliz Hükümeti’nin bunda esas amacı, darbenin tamamen kendi kontrolünde olması ve Abdülhamid’e yakın olan Almanlarla Rusya’nın olaydan haber alıp karşı harekete geçmesini engellemekti DARBENİN FİNANS KAYNAKLARI Yapılacak darbenin askeri ve siyasi yardımı sağlanmıştı, sıra finans kaynaklarına gelmişti EERamsur, darbe için finans temini olayını İsmail Kemal’in hatıralarına dayanarak şöyle anlatır: “İsmail Kemal, planı Paris’teki İngiliz Elçisi Sir Edmund Monson’a anlatmıştır Sir Edmund, biraz düşündükten sonra, İsmail Kemal’e İngiliz Dışişleri Bakanlığı’na referans mektuplar yazar ve Kemal’de derhal Londra’ya hareket etmişti Dışişleri Bakanı Lord Landadowne, Alman İmparatoru’nu ağırlamakta olan İngiliz Kralı ile birlikte Sandringam’da bulunuyordu İsmail Kemal, ‘Dışişleri Bakanı’nın orada bulunmasına rağmen, beni Sir Monson’un gösterdiği aynı iş anlayışı ile karşıladılar ve derhal harekete geçtiler’ demektedir Kemal, devamla, ‘Ertesi gün Dışişleri bakanlığı Daimi Müsteşarı Lord Sanderson beni evine davet etti Kendisine tasarladığımız harekâtı ve bu konuda İngiliz devletinden beklediğimiz yardımı ayrıntılı olarak anlattım Onlardan istediğimiz, Rusya’nın bize engel olmaya kalkışması halinde, bu vatanperver eylemimize müdahale etmesini önlemekti Lord Sanderson, derhal Dışişleri Bakanlığı ile temasa geçeceğini ve aldıkları kararı en kısa zamanda bize bildireceğine dair söz verdi İki gün sonra müsteşar beni evine tekrar çağırdı Bana Lord Lansdowne’un mektubunu okudu Bu, geleneksel İngiliz diplomasisine layık bir yardım vaadiydi Ancak, tasarlamış olduğumuz darbe henüz gerçekleşmemiş olduğundan bu vaat dolaylı olarak ihtiyatlı bir hava taşıyordu Çok cesaretlenmiştim Lord Sanderson’un izni ile Bakan’ın Fransızca yazılmış olan mektubunun bir kopyasını, arkadaşlarıma göndermek üzere yanıma aldım’ der” İsmail Kemal, İngiltere’de finans kaynağı bulmaya çalışırken, diğer ihtilalciler de boş durmuyordu Mısır’daki İngiliz Yüksek Komiseri Crome ile irtibata geçer geçmez, Kemal Mısır’a gitti İngiliz Komiseri’nin de hükümeti ile aynı paralelde hareket ettiğine emin olduktan sonra, ihtilalin finansmanı için bir İngiliz bankerini buldular İhtilalcilerden Ali Haydar, bu olayı şöyle anlatır “Hatırat”ında: HİDİV ABBAS PAŞA DA PARASAL YARDIM EDİYOR “Yapılacak ihtilal için asker sevkiyatı ve diğer masraflar için on bin altın lazımdı İngiliz banker bize bu parayı verdi Ancak benim kafama takılan, İngiliz bir banker Osmanlı Memleketinde yapılacak bir darbe için neden bu kadar para versin? Banker Cesel, bize bu parayı vermekle ihtilal sırasında doğacak spekülasyonlardan doğacak karı bu paranın onlarca katı olacağı için bize bu yardımı yaptı” İngiliz banker Cesel’in verdiği 10000 altın yetmemişti Bu sefer ihtilalciler Mısır Hidivi Abbas Paşa’ya müracaat ettiler Hidiv de ihtilalcilere 4000 altın veriyordu Ardından Yunanistan’dan istenilen 10000 Drahmi ve gemi de Napoli limanında darbecileri bekliyordu İsmail Kemal ile Prens Sabahattin Napoli’ye gittiler Napoli’de İsmail Kemal, Prens Sabahattin’e bir oyun oynayarak askerleri Arnavutluk’a götürüp isyanı başlatmaya çalıştı Ancak Arnavut Recep Paşa, askeri açıdan böyle bir isyanın sonuçsuz kalacağını anladığı için bu plandan vazgeçince, ihtilal de tabii olarak gerçekleşmedi