Victor Mayer Yöntemiyle Mol Kütlesi Tayini / Victor Mayer Yöntemiyle Mol Kütlesi

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-16-2012

Victor Mayer Yöntemiyle Mol Kütlesi Tayini :
Bu yöntem ilk defa 1878 yılında Zürich Üniversitesi Profesörlerinden Victor Mayer tarafından bulunmuştur

Dumas yöntemi parelelinde, uçucu sıvıların mol tartılarını belirlemek amacı ile kullanılır

Tartısı bilinen uçucu bir sıvının hacminin ölçülmesi ilkesine dayanır

Bu hacim ise; buharlaşan sıvı ile yer değiştiren aynı hacimdeki havayı oda sıcaklığındaki bir gaz büretindeki su üstüne toplama ilkesine dayanarak ölçülür

Büret içindeki gazın basıncı

eşitliğinden elde edilir

Burada Po; barometreden okunan mm-Hg cinsinden basınç, Pb; suyun deney şartlarındaki buhar basıncı; h; cm olarak gaz büretindeki su yüksekliğidir

13

6 sabit değeri ise g cm-3 olarak civanın yoğunluğunu gösterir

Yöntemi kullanarak duyarlık sonuçlar elde edilmek istenirse gerçek gazlarla ilgili hal denklemlerinin işleme sokulması gerekir

Bu amaçla eğer gazın a ve b van der Walls sabitleri biliniyorsa, van der Walls hal denklemi kullanılabilir

Bertholet Denklemi kullanılacak olursa tablolarda verilen kritik basınç ve sıcaklık değerleri gerekli olacaktır

Gerçek gazın mol sayısı m/M olarak alınırsa ve gazın yoğunluğu d = m/V dönüşümü yapılırsa;

yazılabilir

Kaynama noktası suyun kaynama noktasından en az 20 oC daha düşük sıvılar için Victor Mayer Yöntemi, Bertholet hal Eşitliği kullanılarak oldukça uygun sonuçlar vermektedir

Gerçek gazların düşük basınçlarda ideal gaz davranışı gösterdiklerinden daha önce söz etmiştik

P basıncının limit durumda sıfıra gitmesi halinde gaz tamamen ideal halde bulunacaktır ki bu durumda gerçek gazların mol tartıları ideal hal denkleminden yararlanılarak hesaplanabilir

Bu amaçla gaz veya sıvı buharının yoğunlukları belirli ve istenen sıcaklıkta 1 atmosferden itibaren düşürülerek yeterli sayıda ölçüm alınır

d/P = f(P) değişim eğrisi oluşturulduğunda eğer gaz idallik gösteriyorsa belirli sıcaklık için

sabit olacağından d/P = f(P) eğirisi P eksenine parelel konum gösterecektir

Gaz gerçek gaz davranışı göstermeğe başladığında bu değer sabir olmayacaktır

Bu nedenle elde edilen eğrinin ektrapolasyon değerinin ideal gaz gibi davrandığı basınç değerinin belirlenmesi gerekir

Bu matematiksel olarak;

şeklinde gösterilebilir

08-16-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Victor Mayer Yöntemiyle Mol Kütlesi Tayini / Victor Mayer Yöntemiyle Mol Kütlesi Victor Mayer Yöntemiyle Mol Kütlesi Tayini : Bu yöntem ilk defa 1878 yılında Zürich Üniversitesi Profesörlerinden Victor Mayer tarafından bulunmuştur Dumas yöntemi parelelinde, uçucu sıvıların mol tartılarını belirlemek amacı ile kullanılır Tartısı bilinen uçucu bir sıvının hacminin ölçülmesi ilkesine dayanır Bu hacim ise; buharlaşan sıvı ile yer değiştiren aynı hacimdeki havayı oda sıcaklığındaki bir gaz büretindeki su üstüne toplama ilkesine dayanarak ölçülür Büret içindeki gazın basıncı eşitliğinden elde edilir Burada Po; barometreden okunan mm-Hg cinsinden basınç, Pb; suyun deney şartlarındaki buhar basıncı; h; cm olarak gaz büretindeki su yüksekliğidir136 sabit değeri ise g cm-3 olarak civanın yoğunluğunu gösterir Yöntemi kullanarak duyarlık sonuçlar elde edilmek istenirse gerçek gazlarla ilgili hal denklemlerinin işleme sokulması gerekir Bu amaçla eğer gazın a ve b van der Walls sabitleri biliniyorsa, van der Walls hal denklemi kullanılabilir Bertholet Denklemi kullanılacak olursa tablolarda verilen kritik basınç ve sıcaklık değerleri gerekli olacaktır Gerçek gazın mol sayısı m/M olarak alınırsa ve gazın yoğunluğu d = m/V dönüşümü yapılırsa; yazılabilir Kaynama noktası suyun kaynama noktasından en az 20 oC daha düşük sıvılar için Victor Mayer Yöntemi, Bertholet hal Eşitliği kullanılarak oldukça uygun sonuçlar vermektedir Gerçek gazların düşük basınçlarda ideal gaz davranışı gösterdiklerinden daha önce söz etmiştik P basıncının limit durumda sıfıra gitmesi halinde gaz tamamen ideal halde bulunacaktır ki bu durumda gerçek gazların mol tartıları ideal hal denkleminden yararlanılarak hesaplanabilir Bu amaçla gaz veya sıvı buharının yoğunlukları belirli ve istenen sıcaklıkta 1 atmosferden itibaren düşürülerek yeterli sayıda ölçüm alınır d/P = f(P) değişim eğrisi oluşturulduğunda eğer gaz idallik gösteriyorsa belirli sıcaklık için sabit olacağından d/P = f(P) eğirisi P eksenine parelel konum gösterecektir Gaz gerçek gaz davranışı göstermeğe başladığında bu değer sabir olmayacaktır Bu nedenle elde edilen eğrinin ektrapolasyon değerinin ideal gaz gibi davrandığı basınç değerinin belirlenmesi gerekir Bu matematiksel olarak; şeklinde gösterilebilir