İlk Çağ'da Anadolu Uygarlıkları - Tüm Anadolu Uygarlıkları İle İlgili Bilgiler

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-16-2012

HİTİTLER:
· M

Ö 2000 yıllarında Anadolu’ya gelerek Kızılırmak çevresinde devlet kurmuşlardır

· Başkentleri Hattuşaş ( Boğazköy) şehridir

Çorum yakınlarındadır

· Hititliler Suriye’yi ele geçirmek için Mısırlılarla savaşmışlardır

Bu savaşın sonunda iki devlet
arasında Kadeş Antlaşması imzalandı

· Kadeş Antlaşması (M

Ö 1280) Dünya tarihinde iki devlet arasında yapılan ilk antlaşmadır

* Hitit Devleti M

Ö 1200 yılında Anadolu’ya gelen Frigyalılar tarafından yıkıldı

FRİGYALILAR:
* Devletin başkenti Ankara’nın Polatlı ilçesi yakınlarındaki Gordion şehridir

* Frigyalılar krallarına Midas ünvanı verirlerdi

* Tarım ve hayvancılıkla uğraşmışlardır

Tarım ve hayvancılıkla ilgili sert kanunlar koymuşlar tarıma ve hayvancılığa zarar verenleri şiddetle cezalandırmışlardır

* Frigyalılar M

Ö 7

yüzyılda Kafkaslardan Anadolu’ya gelen Lidyalılar tarafından yıkılmıştır

LİDYALILAR:
· Gediz ve Büyük Menderes ırmakları arasında kurulmuştur

· Kral Giges zamanında bağımsız bir devlet kurmuşlardır

· Başkentleri Sard şehridir

( Bugünkü Manisa-Salihli yakınlarındadır

)
· Ticaretle uğraşmışlardır

Kral Giges Efes’ten başlayıp Mezopotamya’ya kadar uzanan Kral Yolu’nu yaptırmıştır

· Ticaretteki bu gelişmeler nedeniyle Lidyalılar tarihte ilk kez parayı icad ettiler

· Lidyalılar M

Ö 547 yılında Anadolu’yu işgal eden Persler tarafından yıkıldılar

URARTULAR:
· M

Ö 900 yılında Doğu Anadolu’da kuruldu

· Başkenti Tuşpa(Van) şehridir

· Maden işlemeciliğinde ilerlemişlerdir

· Tarımla ve hayvancılıklada uğraşmışlardır

Van ovasını sulamak için yaptıkları su kanalları günümüzde bile kullanılmaktadır

· Urartu Devleti M

Ö 600 yılında Medler tarafından yıkılmıştır

İYONYALILAR:
· M

Ö 1200 yıllarında Yunanistan’dan göç ederek Ege kıyılarına yerleşen Akalar tarafından kuruldu

· Akalar Ege kıyılarında 12 ayrı şehir kurmuşlar ve şehir devletleri halinde yaşamışlardır

Her şehrin başında ayrı bir kral bulunuyorduBundan dolayı hiçbir zaman güçlü bir krallık kuramamışlar ve ayrı ayrı şehir devletleri halinde yaşamışlardırSiyasi birlik yoktur

İLK ÇAĞ’DA ANADOLU’DA KURULAN DEVLETLERDE KÜLTÜR2
VE UYGARLIK

DEVLET YÖNETİMİ:
· İlk Çağ’da Anadolu’da kurulan bütün devletler krallıkla yönetiliyordu

· Hititler’de kraliçelerde geniş yetkilere sahipti
Hititler’de Pankuş adı verilen meclis vardıBu mecliste önemli devlet meseleleri görüşülürdüBu meclis gerektiğinde kral ve kraliçeyi yargılardıHatta mahkum bile edebilirdi
DİN VE İNANIŞ:
· İlk Çağ’da Anadolu’da kurulan devletlerin hepside çok tanrılı dine inanıyorlardı

(Politeizm)
· Hititler’de tanrı sayısı çok fazla olduğundan Hititlerin ülkesine “Bin Tanrı İli” denirdi

· İnanışlarına göre tanrılar aynen insanlara benzer ve insanlar gibi yaşardı

· Frigyalılar tarımla uğraştıklarından bu durum dinlerine de yansımıştır

Frigyalıların en büyük tanrısı toprak ve bereket tanrısı olan Kibela’dır

· Lidyalılar İyonlardan etkilenerek onların tanrılarına tapmışlardır

İlk Çağ uygarlıklarından bazıları öldükten sonra dirilmeye inanırlardı

Bundan dolayı mezarlarını kayaları oyarak oda şeklinde yaparlar ve içlerine çeşitli eşyalar koyarlardı

· Tanrılara kurban keserler ve tanrılarına yiyecek ve içecek sunarlardı

SOSYAL VE EKONOMİK HAYAT:
· Anadolu’da kurulan İlk Çağ medeniyetlerinde insanlar eşit hak ve özgürlüklere sahip değillerdi
Frigyalılar tarıma önem verdikleri için sert kanunlar koymuşlardır

Sabanını kıran ****ünü öldürene ölüm cezası vermişlerdir

· Lidyalılar kara ticaretine önem vermişler ve Kral Giges Ege kıyılarından başlayan ve Mezopotamya’ya kadar uzanan “Kral Yolu’nu” yapmışlardır

Böylece ticaret canlanmıştır

· Lidyalılar parayı tarihte ilk defa icat ettiler

· İyonyalılar deniz ticaretinde ileri gittiler ve Akdeniz ve Karadeniz’de koloniler kurdular

ÇEVRE UYGARLIKLAR VE ANADOLU’YA ETKİLERİ 3

· İlk Çağ’da Anadolu’yu en fazla etkileyen uygarlık merkezi Mezopotamya olmuştur

· Mezopotamya iki nehir arası demek olup Dicle ve Fırat nehirleri arasındaki bölgeye denir

SÜMERLER:
· Mezopotamya’da kurulan ilk uygarlık Sümerlerdir

M

Ö 3500’de Orta Asya’dan gelerek Mezopotamya’da devlet kurmuşlardır

· Kanallar açmışlar ve bataklıkları kurutarak tarım ve hayvancılık yapmışlardır

· Tarihte ilk yazıyı Sümerler bulmuşlar ve kullanmışlardır

( Çivi yazısı) M

Ö 3200
· Not: Yazının bulunmasıyla tarih devirleri başlamıştır

Sümerler çok tanrılı dine inanırlar ve Ziggurat adı verilen tapınaklarında tanrılarına tapınırlardı ve kurban keserlerdi

· Sümerler Mezopotamya’da kurulan Akadlar tarafından son verilmiştir

BABİLLER:
· Aşağı Mezopotamya’da kurulmuştur

· Devletin en güçlü zamanı kral Hammurabi zamanıdır

Kral Hammurabi Sümer kanunlarını geliştirerek uygulamıştır

( Hammurabi Kanunları diye bilinir)
Babilliler MÖ 6yüzyılda Persler tarafından yıkılmıştır

ASURLULAR:
· Yukarı Mezopotamya’da kurulmuştur

Ninova şehri başkenttir

Asurlular ticaret amacıyla Anadolu’ya geldiklerinde yazıyı da beraberinde getirmişlerdir

Böylece Anadolu hem yazıyı öğrenmiş hem de tarih çağlarına girmiştir

· Asurlular M

Ö 612 yılında Pers egemenliğine girmiştir

AKADLAR:
· M

Ö 2300 lü yıllarda Arabistan’dan gelerek Mezopotamya’da devlet kurdular

M

Ö 2150 yıllarında kuzeyden gelen Gutiler tarafından yıkılmıştır

ANADOLU’YU ETKİLEYEN DİĞER UYGARLIKLAR
* İran’da hüküm süren Persler M

Ö 6

yüzyılda Anadolu’ya gelerek 200 yıl hüküm sürdüler

Doğu Akdeniz kıyılarında denizcilikle uğraşan Fenikeliler buldukları 22 harflik alfabeleriyle Anadolu’yu ve Dünyayı etkileyerek katkıda bulunmuşlardır

08-16-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	İlk Çağ'da Anadolu Uygarlıkları - Tüm Anadolu Uygarlıkları İle İlgili Bilgiler HİTİTLER: · MÖ 2000 yıllarında Anadolu’ya gelerek Kızılırmak çevresinde devlet kurmuşlardır · Başkentleri Hattuşaş ( Boğazköy) şehridir Çorum yakınlarındadır · Hititliler Suriye’yi ele geçirmek için Mısırlılarla savaşmışlardırBu savaşın sonunda iki devlet arasında Kadeş Antlaşması imzalandı · Kadeş Antlaşması (MÖ 1280) Dünya tarihinde iki devlet arasında yapılan ilk antlaşmadır * Hitit Devleti MÖ 1200 yılında Anadolu’ya gelen Frigyalılar tarafından yıkıldı FRİGYALILAR: * Devletin başkenti Ankara’nın Polatlı ilçesi yakınlarındaki Gordion şehridir * Frigyalılar krallarına Midas ünvanı verirlerdi * Tarım ve hayvancılıkla uğraşmışlardırTarım ve hayvancılıkla ilgili sert kanunlar koymuşlar tarıma ve hayvancılığa zarar verenleri şiddetle cezalandırmışlardır * Frigyalılar MÖ 7yüzyılda Kafkaslardan Anadolu’ya gelen Lidyalılar tarafından yıkılmıştır LİDYALILAR: · Gediz ve Büyük Menderes ırmakları arasında kurulmuştur · Kral Giges zamanında bağımsız bir devlet kurmuşlardır · Başkentleri Sard şehridir( Bugünkü Manisa-Salihli yakınlarındadır) · Ticaretle uğraşmışlardırKral Giges Efes’ten başlayıp Mezopotamya’ya kadar uzanan Kral Yolu’nu yaptırmıştır · Ticaretteki bu gelişmeler nedeniyle Lidyalılar tarihte ilk kez parayı icad ettiler · Lidyalılar MÖ 547 yılında Anadolu’yu işgal eden Persler tarafından yıkıldılar URARTULAR: · MÖ 900 yılında Doğu Anadolu’da kuruldu · Başkenti Tuşpa(Van) şehridir · Maden işlemeciliğinde ilerlemişlerdir · Tarımla ve hayvancılıklada uğraşmışlardırVan ovasını sulamak için yaptıkları su kanalları günümüzde bile kullanılmaktadır · Urartu Devleti MÖ 600 yılında Medler tarafından yıkılmıştır İYONYALILAR: · MÖ 1200 yıllarında Yunanistan’dan göç ederek Ege kıyılarına yerleşen Akalar tarafından kuruldu · Akalar Ege kıyılarında 12 ayrı şehir kurmuşlar ve şehir devletleri halinde yaşamışlardır Her şehrin başında ayrı bir kral bulunuyorduBundan dolayı hiçbir zaman güçlü bir krallık kuramamışlar ve ayrı ayrı şehir devletleri halinde yaşamışlardırSiyasi birlik yoktur İLK ÇAĞ’DA ANADOLU’DA KURULAN DEVLETLERDE KÜLTÜR2 VE UYGARLIK DEVLET YÖNETİMİ: · İlk Çağ’da Anadolu’da kurulan bütün devletler krallıkla yönetiliyordu · Hititler’de kraliçelerde geniş yetkilere sahipti Hititler’de Pankuş adı verilen meclis vardıBu mecliste önemli devlet meseleleri görüşülürdüBu meclis gerektiğinde kral ve kraliçeyi yargılardıHatta mahkum bile edebilirdi DİN VE İNANIŞ: · İlk Çağ’da Anadolu’da kurulan devletlerin hepside çok tanrılı dine inanıyorlardı(Politeizm) · Hititler’de tanrı sayısı çok fazla olduğundan Hititlerin ülkesine “Bin Tanrı İli” denirdi · İnanışlarına göre tanrılar aynen insanlara benzer ve insanlar gibi yaşardı · Frigyalılar tarımla uğraştıklarından bu durum dinlerine de yansımıştırFrigyalıların en büyük tanrısı toprak ve bereket tanrısı olan Kibela’dır · Lidyalılar İyonlardan etkilenerek onların tanrılarına tapmışlardır İlk Çağ uygarlıklarından bazıları öldükten sonra dirilmeye inanırlardıBundan dolayı mezarlarını kayaları oyarak oda şeklinde yaparlar ve içlerine çeşitli eşyalar koyarlardı · Tanrılara kurban keserler ve tanrılarına yiyecek ve içecek sunarlardı SOSYAL VE EKONOMİK HAYAT: · Anadolu’da kurulan İlk Çağ medeniyetlerinde insanlar eşit hak ve özgürlüklere sahip değillerdi Frigyalılar tarıma önem verdikleri için sert kanunlar koymuşlardırSabanını kıran **ünü öldürene ölüm cezası vermişlerdir · Lidyalılar kara ticaretine önem vermişler ve Kral Giges Ege kıyılarından başlayan ve Mezopotamya’ya kadar uzanan “Kral Yolu’nu” yapmışlardırBöylece ticaret canlanmıştır · Lidyalılar parayı tarihte ilk defa icat ettiler · İyonyalılar deniz ticaretinde ileri gittiler ve Akdeniz ve Karadeniz’de koloniler kurdular ÇEVRE UYGARLIKLAR VE ANADOLU’YA ETKİLERİ 3 · İlk Çağ’da Anadolu’yu en fazla etkileyen uygarlık merkezi Mezopotamya olmuştur · Mezopotamya iki nehir arası demek olup Dicle ve Fırat nehirleri arasındaki bölgeye denir SÜMERLER: · Mezopotamya’da kurulan ilk uygarlık Sümerlerdir MÖ 3500’de Orta Asya’dan gelerek Mezopotamya’da devlet kurmuşlardır · Kanallar açmışlar ve bataklıkları kurutarak tarım ve hayvancılık yapmışlardır · Tarihte ilk yazıyı Sümerler bulmuşlar ve kullanmışlardır( Çivi yazısı) MÖ 3200 · Not: Yazının bulunmasıyla tarih devirleri başlamıştır Sümerler çok tanrılı dine inanırlar ve Ziggurat adı verilen tapınaklarında tanrılarına tapınırlardı ve kurban keserlerdi · Sümerler Mezopotamya’da kurulan Akadlar tarafından son verilmiştir BABİLLER: · Aşağı Mezopotamya’da kurulmuştur · Devletin en güçlü zamanı kral Hammurabi zamanıdırKral Hammurabi Sümer kanunlarını geliştirerek uygulamıştır( Hammurabi Kanunları diye bilinir) Babilliler MÖ 6yüzyılda Persler tarafından yıkılmıştır** ASURLULAR: · Yukarı Mezopotamya’da kurulmuşturNinova şehri başkenttir Asurlular ticaret amacıyla Anadolu’ya geldiklerinde yazıyı da beraberinde getirmişlerdirBöylece Anadolu hem yazıyı öğrenmiş hem de tarih çağlarına girmiştir · Asurlular MÖ 612 yılında Pers egemenliğine girmiştir AKADLAR: · MÖ 2300 lü yıllarda Arabistan’dan gelerek Mezopotamya’da devlet kurdular MÖ 2150 yıllarında kuzeyden gelen Gutiler tarafından yıkılmıştır ANADOLU’YU ETKİLEYEN DİĞER UYGARLIKLAR * İran’da hüküm süren Persler MÖ 6yüzyılda Anadolu’ya gelerek 200 yıl hüküm sürdüler Doğu Akdeniz kıyılarında denizcilikle uğraşan Fenikeliler buldukları 22 harflik alfabeleriyle Anadolu’yu ve Dünyayı etkileyerek katkıda bulunmuşlardır